نوروز؛ آیینی ملی و اسلامی

خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: اسلام دینی نوگرا است که به اندیشه و حیاتی تازه، از بین بردن کینه‌ها و کدورتها، شادی و صفای درونی دعوت می‌کند. در این میان نوروز آیینی ملی است که پس از ظهور اسلام پیشوایان‌ دینی‌ آن‌ را حیاتی‌ دوباره‌ بخشیده و با‌ دعا و نیایش‌ آراستند .
عید در لغت‌ شادى و سرورى را مى‌گویند که سالیانه تکرار مى‌شود. گفته می شود به روزى که مردم در آن تجمع یابند و در کنار هم گرد آیند عید است .
میبدى در کشف ‌الاسرار مى‌گوید " سمى العید عیدا لان الله تعالى یعود بالرحمة الى العبد و العبد یعود بالطاعة ‌الى الرب" عید که از کلمه بازگشت مى‌باشد براى آن است که خداوند رحمت ‌خود را متوجه بنده ‌اش کرده و انسان نیز با فرمانبرى خود به پروردگارش رو مى‌کند.
با نظری اجمالی به تاریخ امتها و اقوام مختلف مشاهده مى‌شود، جوامع انسانى به ‌تفاوت آداب و رسوم و اعتقادات خود هر یک، روز خاصى در سال جهت ‌یادآورى و تجدید خاطره نسبت ‌به موضوعات ویژه ‌اى که در تاریخ و فرهنگ آن قوم اهمیت بسیاری ‌داشته است، مشخص نموده و هر سال مراسم ویژه ‌اى به آن مناسبت‌ برگزار مى‌کرده وآداب و رسوم خاصى برای آن روز در نظر دارند .
عیدهایى که جوامع داراى سابقه تاریخى امروزه برگزار کنند، هر یک یادآور حادثه بزرگى است که در تاریخ و فرهنگ آن جوامع اتفاق افتاده و یا هر سال تجدید مى‌شود و در تاریخ ادیان آسمانى تنها اسلام است که عیدهاى بزرگ او براى حادثه‌ تاریخى گذشته نیست و بلکه هر سال و براى همگان تجدید مى‌شود، همانگونه که ‌امام خمینی(ره) در یکی از پیامهای نوروزى خود مى‌فرماید "مسلمانان پس از پایان دادن کار مهم‌ عبادى سالیانه خود به شکرانه موفقیت در عبادت خود جشن مى‌گیرند".
در عید قربان نیز مسلمانها بعد از پاک کردن روح، مهیا براى ‌ملاقات مى‌شوند، بعد از اینکه نفس خودشان را کشتند و هر چه عزیز است در راه خدا از آن گذشتند آن وقت است که روز لقاء است.
و جمعه نیز در اثر اجتماعاتى که مسلمین با هم دارند، اهل معرفت مهیا مى‌شوند براى لقاء الله.
در روایات معصومین، عید مفهوم دیگرى نیز دارد. در بعضى از روایات تحقق حاکمیت ‌حق و ولایت الهى در جامعه مهمترین عید شمرده شده زیرا همانگونه که در مفهوم عید تجدید حیات و نشاط مجدد نهفته است ‌باید روزى را عید گرفت که جامعه به حیات و حرکت و امید و اطمینان مى‌رسد. امام صادق(ع) مى‌فرماید: "... فان الانبیاء صلوات الله علیهم کانت تامرالاوصیاء بالیوم الذى کان یقام ‌فیه الوصى ان یتخذ عیدا" سیره انبیاء همواره این چنین بوده که به جانشینان ‌خود امر مى‌نمودند تا روز تعیین و نصب وصى و جانشین را عید بگیرند.
اسلام و پیامبر گرامى آن در تأیید و یا رد سنن و آداب و رسوم ملى و مذهبى‌ اقوام و جوامع دیگر، دو شرط اساسى و یک شرط توجیهى را همواره در نظر داشتند، اول اینکه سنتهاى پذیرفته شده، مبتنى بر خرافات و آئینهاى شرک، بت‌ پرستى، ارزشها و قداستهاى غیر الهى نباشند و دیگری نیز اینکه از سنتهایى نباشند که موجب وابستگى سیاسى، اجتماعى به بیگانه ‌شوند و یا به نحوى استقلال مسلمین را در ابعاد مختلف زیر سؤال ببرد .
همزمان‌ با ظهور اسلام،‌ بسیاری‌ از سنن‌ غلط‌ مانند آتش‌ پرستی‌ و منع‌ دفن‌ مردگان‌ از بین‌ رفت،‌ ولی‌ نوروز به‌ عنوان‌ یک‌ جشن‌ ملی‌ باقی‌ ماند و‌ پیشوایان‌ دینی‌ آن‌ را حیاتی‌ دوباره‌ بخشیده و با‌ دعا و نیایش‌ آراستند.
در مفاتیح‌ الجنان‌ از قول‌ امام‌ صادق (ع) آمده‌ است: چون‌ نوروز شد، غسل‌ کن‌ و پاکیزه ‌ترین‌ جامه‌های‌ خود را خوشبو گردان‌ و در آن‌ روز، روزه‌ بدار و چون‌ از نماز پیشین‌ فارغ‌ شدی، چهار رکعت‌ نماز اقامه کن و بعد از نماز، سجده‌ شکر به‌ جای‌ آور ... آمده‌ است‌ که‌ در هنگام‌ تحویل‌ سال‌ این‌ دعا را بسیار بخوانند: یا مقلب ‌القلوب‌ و الابصار یا مدبراللیل‌ و النهار یا محول ‌الحول‌ و الاحوال، حول‌ حالنا الی‌ احسن ‌الحال.
نوروز آیینی معنوی و اسلامی است که انسان را به کمال می رساند، نشانی از کهنه پرستی در مبانی اسلام وجود ندارد و هرچه است دعوت به اندیشه و حیاتی تازه برای از بین بردن کینه ها و کدورتها و دعوت به شادی و صفای درونی است.
انسانهایی که در پی معنا هستند، در یک جا متوقف نشده و به عقب بر نمی گردند، بلکه مسیری تکاملی را تا رسیدن به سر منزل مقصود طی می کنند و نوروز بیش از هر آیین دیگری انسان را به کمال انسانی می رساند.
منبع: مهرنیوز

جدیدترین ها در این موضوع

نگرانی از تبلیغ، چالش وحدت و کثرت حوزه علمیه

دیدار اخیر رهبر معظم انقلاب با حوزه علمیه، اظهار مجدد نگرانی ایشان نسبت به نهاد دین و وظیفه‌ای است که بر دوش دارد. نگرانی که به‌صورت خاص بر ضعف امر تبلیغ در بین کارویژه‌های حوزه متمرکز شد و در نهایت راه‌حل اصلی ایشان، ایجاد کانون‌های عظیم ناظر به تبلیغ در دل حوزه علمیه قم، و سپس سایر حوزه‌های کشور بود. 21 آبان 1402, 5:4

از تبلیغ تا دانش تبلیغ؛ با تمرکز بر تجربه جهان مسیحی

در یادداشتی با عنوان «از تبلیغ تا دانش تبلیغ؛ با تمرکز بر تجربه جهان مسیحی»، روش تبلیغ جریان‌های دینی مسیحی را مورد بررسی قرار داده است 21 آبان 1402, 5:3

پشت صحنه قرآن سوزی چه بازی‌ای در جریان است؟

در یادداشتی با عنوان «پشت صحنه قرآن‌سوزی چه بازی‌ای در جریان است؟» به تبیین ابعاد تازه‌ای از این ماجرا پرداخته است. 21 آبان 1402, 5:2

ترامپِ احمق رسانه‌ها، یا محصول دین‌داران خاموش؟!

تصویر عمومی جامعه نخبگان ایران از ترامپ، زاییده هژمونی رسانه‌های الیگارشیک لیبرال و سوسیال‌دموکرات آمریکایی، فردی احمق و هرزه است و این فاصله‌ای عمیق از تصویر واقعی ترامپ در آمریکا دارد. رأی آوردن ترامپ محصول یک جریان قدرتمند دین‌دار خاموش در آمریکا بود که تصمیم به فریادزدن گرفت و ترامپ نیز بهترین بازی سیاسی را در این چارچوب داشت و همچنان در حال ادامه‌دادن این بازی خطرناک برای آینده لیبرالیسم آمریکایی و حتی رقیب سوسیال‌دموکرات آن است. 21 آبان 1402, 5:0

حجاب‌ گستری استوار

حجاب آنچنان که از آن بر می‌آید یک مطلوبیّت و یک رفتار ساده و سطحی نیست که بتوان در دوران معاصر با یکی دو توصیۀ ساده از آن حراست نمود. باید عقبۀ نظری نیرومندی برای حراست از این پارۀ مؤثر زندگی متعالی و عفیفانه فراهم کرد. 21 آبان 1402, 4:58

پر بازدیدترین ها