دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

فتوحات اسکندر و یونانی مآبی

No image
فتوحات اسکندر و یونانی مآبی

فتوحات اسكندر و يوناني مآبي

صدف كریمی

دوره‌ای از تاریخ که در آن فرهنگ و تمدن یونانی بر عرصه بزرگی از جهان مسلط بود را دوره هلنیسم یا یونانی مآبی می‌خوانند. در تاریخ آمده است که اسکندر مقدونی یا همان اسکندر کبیر آغاز گر و مقدمه این عصر است. او در سال 356 پیش از میلاد به دنیا آمد و از همان کودکی بسیار باهوش و استعداد به نظر می‌رسید. در اساطیر جد پدری او را هرکول و از سمت مادر او را به آشیل منسوب می‌کنند. ملاهادی سبزواری فیلسوف مسلمان قرن سیزدهم او را همان ذوالقرنین قدیس می‌خواند. وی از شاگردان مستقیم ارسطو فیلسوف پرآوازه یونان باستان بوده است. پدر اسکندر علاوه بر تمهیدات بسیار زیادی که برای تربیت صحیح اسکندر دیده بود، ارسطو را به صورت معلم خصوصی برای اسکندر اجیر کرده بود. وی دوره ای از کودکی خود را تحت تعلیم ارسطو قرار گرفت و شاید به همین خاطر باشد که بعد‌ها تصمیماتی گرفت که تاریخ جهان را جهت دهی کرد.

اسکندر به همراه پدر در مهمترین فتح او شرکت کرد. آنها پس از جنگی سخت و طولانی یونان که دولت شهری متمدن و فرهیخته بود را تصاحب کردند اما پس از فتح یونان و به فاصله اندکی فیلیپ دوم مورد سوء قصد قرار گرفت و کشته شد. پس از مرگ زودهنگام پدر، اسکندر تخت پادشاهی او را صاحب شد و فتوحات گسترده او از شرق تا غرب آغاز شد. لازم به ذکر است که تصاحب قسمت عظیمی از آسیای میانه و اروپا به قدری سخت به نظر می‌رسد که حتی تا حد یک افسانه پیش می‌رود. باید توجه داشت که در آن زمان حرکت از سرزمینی به سرزمین دیگر با اسب و دیگر حیوانات اهلی بود و سفر از این سوی اروپا به آن سوی آسیا ماه‌ها به طول می‌انجامید، حال آنکه اسکندر نه تنها نیرو‌های خود را به این مناطق اعزام کرد بلکه آنها را تصاحب نیز کرد. جنگ‌های اسکندر ده‌ها سال به طول انجامید و سوریه، مصر، میان رودان، ایران و باختر جزء فتوحات او به حساب می‌آید. آسیای میانه که واسط بین شرق و غرب بود و فتح آن به منزله دسترسی غربیان به شرق و بر عکس بود از جمله فتوحات بسیار مهم او است.

اما همان طور که اشاره شد اسکندر به شدت تحت تاثیر ارسطو و فرهنگ و تمدن یونان بود. به همین خاطر در لشکر کشی‌های خود به سرزمین‌های مختلف علی رغم ویرانی‌های جنگ فواید علمی و فرهنگی نیز به بار داشت. او پس از فتح هر سرزمین حاکم یا سرپرستی از بزرگان و اندیشمندان یونان را در آنجا منصوب می‌کرد تا با ترویج علم و فرهنگ، آن سرزمین را نیز در زمره امپراتوری روم بگنجاند. به همین منوال زبان رسمی اکثر بلاد روم به یونانی تغییر یافت. شاید بتوان گفت یکی از دلایل از بین رفتن زبان لاتین که در آن سال‌ها بسیار رونق داشت، به خاطر نفوذ زبان یونانی است. همچنین فرهنگ و علم یونان که حاصل دست اندیشمندان حوزه آتن و ملیتوس بود در قلمرو روم سکنی گزید. در این مقاله به هیچ وجه قصد تحسین و تبریک به جنگ آوری و خون خواری نیست ولیکن نباید از ثمرات جنگ‌های اسکندر نیز چشم پوشی کرد. به برکت بزرگان یونانی مناطق مختلف مستعمرات روم که حتی بعضی از آنها در سطح بسیار پایینی از تمدن بسر می‌بردند، دارای فضیلت و علم شدند. همین طور کشورهایی مانند ایران خود صاحب تمدن و شوکت بودند با آثار حوزه آتن آشنا شده و تحت تاثیر قرار گرفتند.

بعضی از بزرگان یونانی که در مناطق مختلف روم مزد بگیران اسکندر کبیر بودند، با دختران آنها ازدواج کردند و در این مستعمرات نسل خود را گسترش دادند. شاید بتوان گفت سزا است که این دوره را عصر یونانی مآبی بخوانیم. چرا که فرهنگ و تمدن پیشرفته یونان در قسمت بزرگی از جهان پراکنده شد و مورد استقبال شرقیان و غربیان قرار گرفت.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

سالمرگ بيروني، دانشمند بزرگ ايراني

سالمرگ بيروني، دانشمند بزرگ ايراني

ابوريحان محمد بيروني دانشمند بزرگ ايراني 13 دسامبر سال 1048 ميلادي (22 آذر) در شهر غزنه (افغانستان امروز) وفات يافت.
No image

تشيع صفوی؛ توهم يا واقعيت؟(2)

No image

تشيع صفوی؛ توهم يا واقعيت؟

پر بازدیدترین ها

No image

تشيع صفوی؛ توهم يا واقعيت؟

سالمرگ بيروني، دانشمند بزرگ ايراني

سالمرگ بيروني، دانشمند بزرگ ايراني

ابوريحان محمد بيروني دانشمند بزرگ ايراني 13 دسامبر سال 1048 ميلادي (22 آذر) در شهر غزنه (افغانستان امروز) وفات يافت.
Powered by TayaCMS