دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

ازدواج (نکاح)

نکاح در اصل به معنای وَطْیْ (آمیزش) است،که در مورد عقد ازدواج به مناسبت این‌که آن زمینه وطی میباشند، استعمال می‌شود. به نظر می‌رسد منظور از عقد،نه‌ تنها صیغه بلکه مفهوم حاصل از آن یعنی همان ازدواج است
No image
ازدواج (نکاح) بنابراین نکاح را چنین تعریف می‌کنیم:
«نکاح رابطه‌ای است حقوقی – اخلاقی که به وسیله عقد بین زن ومرد حاصل می‌شود وبه آن دو حق می‌دهد که با یکدیگر زندگی کنند، مظهر بارز این رابطه، حق تمتع جنسی است. این تعریف شامل هر دو قسم نکاح یعنی دائم و موقت می‌شود
صیغۀ نکاح: نکاح از عقود به شمار رفته ودر آن ایجاب و قبول طرفین لازم است. فقهای اسلام همه اتفاق نظر دارند که در انجام عقد نکاح نه تنها وقوع ایجاب وقبول لفظی،ضروری است بلکه بدون آن رابطه زوجیت ایجاد نمی‌شود بنابراین نکاح معاطاتی، که صرفاً به اعلام توافق طرفین بسنده می‌شود، باطل است بلکه بایستی لفظ ایجاب وقبول هر چند به صورت غیرعربی بر زبان جاری شود اعتبار عربی بودن لفظ در صورتی است که طرفین آشنایی به زبان عربی داشته باشندیا دسترسی به فردی داشته باشند که بتواند عقد نکاح را به زبان عربی جاری کند.گر چه وکیل گرفتن وی از سوی طرفین ازدواج شرعا واجب نیست.
اقسام نکاح
ازدواج بر دو نوع است:
1. دائم
2. موقت
در ازدواج دائم پایان رابطه زوجیت مشخص نمی‌شود امّا در ازدواج موقت پایان آن معلوم شده است.
ازدواج دائم حقوق وتکالیفی را برای زن ومرد ایجاد می‌کند امّا در ازدواج موقت،تمامی حقوق وتکالیف توافقی است که در حین عقد می‌توانند به‌عنوان شرط ضمن عقد مقرر نمایند، جز مهر که در هر دو نوع ازدواج بر شوهر واجب می‌شود.
فضیلت ازدواج
ازدواج وتشکیل خانواده در اسلام امری مقدس ودارای فضیلت محسوب شده وترک آن مورد نکوهش واقع شده است. در اسلام هیچ بنایی محبوبتر از ازدواج بنیانگذاری نشده است پدیده‌ای که آبادی خانه‌‌ها را به دنبال دارد وعبادت آدمی را فضیلت می‌بخشد به گونه‌ای که دو رکعت نماز فرد متأهل برتر از هفتاد رکعت نماز فرد غیر متأهل است. از نظر اسلام بدترین مرده‌گان، کسانی هستند که بدون عذر ازدواج نکرده واز دنیا روند.
اهداف و مقاصد ازدواج
چنان‌چه ازدواج از نگاه اسلام امری بافضیلت باشد، می‌بایست دارای هدفی مقدس ومعقول باشد وهر چیزی نمی‌تواند هدف برای این سنّت طبیعی و دینی قرار گیرد. برخی اهداف عبارتند از:
1. تولیدمثل وبقای نسل: این هدف را می‌توان از اغراض مادی ازدواج به شمار آورد نه معنوی آن،که در قرآن وروایات به این هدف اشاره شده است:
« نِساؤُکُمْ حَرْثٌ لَکُمْ » (بقره/223 )
زنان شما کشتزار شما هستند.
2. کسب مودت ورحمت: آدمی در مسیر زندگی بحران‌ها ومشکلاتی دارد ونیازمند دلداری وامیدواری است. اساساً انسان نیازمند است کسی را دوست داشته باشد وخود نیز مورد محبت واقع شود. که ازدواج این نیاز را تأمین می‌کند.
قرآن کریم مودت ورحمت را نعمتی از سوی خداوند به زوجین می‌داند آن‌جا که می‌فرماید:
« وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً »(روم/21)
و خداوند بین شما [زوجین] مودت ورحمت قرار داد.
3. نیل به آرامش و سکونت: ازدواج روح آشفته وسرکش جوان را آرامش و تعادل می‌بخشد تا در سایۀ آن فعالیت‌های خود را منظم وهدف‌مند نموده وبه سوی مقاصد عالی قدم بردارد. قرآن کریم به این هدف تصریح نموده ومی‌فرماید:
« وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها »(یونس/67)
و از نشانه‌های خداوند این است که از جنس خودتان برای شما زوجی آفرید تا در کنار او آرام گیرید.
4. نیل به کمال روحی ومعنوی: انسان به حکم فطرت کمال جوست ودر گرایش‌های خود رسیدن به نوعی کمال را مدّ نظر می‌گیرد. کمالات انسان ممکن است مادی یا معنوی باشد امّا از دیدگاه اسلام کمال انسان در حرکت به سوی خداوند وبندگی اوست که در سایه دینداری حاصل می‌شود. در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) به این هدف تصریح شده است.آن جا که حضرت می فرمایند:
«من تزوّج فقد احرَزَ نصفَ دینه»
هر کس ازدواج کند نصف دینش را حفظ کرده است.
آثار وفوائد ازدواج
1. صیانت از گناه: ازدواج از فشار غریزه جنسی می‌کاهد وچشم وگوش را به قید وحصار می‌کشاند.
2. حفظ سلامتی جسمی وروانی: دانشمندان معتقدند که ارضاء صحیح وبه موقع غریزه جنسی سلامت جسمی وروانی را به دنبال خواهد داشت.
3. رشد شخصیت: ازدواج جوان بی‌تفاوت وخودخواه را به تلاش‌ واحساس مسئولیت وایثار وا می‌دارد ودر سایه تعامل صحیح زن وشوهر با یکدیگر استعدادها را شکوفا وعیب‌ها را برطرف وکمالات را مضاعف خواهد کرد.
4. ارضاء غریزه جنسی: این امر نمی‌تواند هدف ازدواج باشد چرا که تعالی بخش نیست بلکه یکی از فواید شروع وطبیعی ازدواج به شمار می‌آید. میل جنسی که در طبیعت حیوانات و‌انسان‌ها قرار داده شده است. از مهم‌ترین لذت‌های دنیوی بوده وتعدیل وهدایت آن در مسیر معقول امری سخت ومهم محسوب می‌شود این میل در امر ازدواج در سه مرحله حضور دارد.
الف. قبل از ازدواج محرّکی برای تشکیل خانواده وگرایش به جنس مخالف است.
ب. پس از ازدواج جاذبه وکششی در روابط زناشویی است که باعث استحکام خانواده،شیرینی زندگی وآبی بر آتش منازعات است.
ج. لذت و مزدی است در برابر تحمل زحمت زندگی وپذیرش مسئولیت آن مانند قوه ذائقه بدن که مزدی برای غذاست ونه هدف آن.
5. مشارکت در امور زندگی: زن ومرد در سامان دادن امور دنیوی خود نیازمند شریک زندگی هستند وهمسر شایسته‌ترین آنهاست.
1. بحار الانوار ،ج100 ،ص 219،ب 1

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.
Powered by TayaCMS