دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

ترس و دروغ گوئی کودکان

No image
ترس و دروغ گوئی کودکان

كلمات كليدي : ترس، دروغ، کودک، هیجان

نویسنده : مهدي زيركي

ترس و دروغ‌گوئی کودکان

ترس یکی از هیجان‌های عاطفی منفی است که موجب برانگیختگی کنشی خاص در فرد می‌گردد که دروغ‌گوئی یکی از آنهاست. اکنون به زمینه‌هائی که ایجاد ترس نموده و موجب پاسخ‌ رفتاری نابهنجار دروغ می‌شود می‌پردازیم.

1-ترس از مجازات: مجازات به هر شکلی که باشد بیانگر بی‌یاوری و بی‌پناهی کودک است، او آن‌را خودخواهانه و تحقیر آمیز احساس می‌کند.[1] کودکی که از مجازات می‌ترسد شکستن شیشه را به گردن دیگری می‌اندازد زیرا مادر موقع عصبانی شدن چنان فریاد می‌زند که تن کودک می‌لرزد. لذا چون او می‌داند که اعتراف او مجازات سختی را در بر دارد غریزه حافظت از خود او را وادار به دروغ می‌کند. بدیهی است هر قدر ترس از مجازات بیشتر باشد اصرار کودک بر دروغ بیشتر خواهد بود.[2] یک کودک در آینده فقط به این دلیل از والدین خود اطاعت می‌کند که از آنها می‌ترسد. مجازات‌هائی که والدین پس از نقض یک قانون توسط کودک به یک باره به فکر آن می‌افتند، بیشتر اوقات بر روی کودک به کونه‌ای تاثیر می‌گذارد گوئی در حین یک بازی، ناگهان او را با انبوهی از قوانین تازه روبه رو می‌سازند.[3] در مورد این گونه دروغ‌ها بهتر است در جستجوی علت آن باشیم و با سوال‌های پی در پی موجب ترس کودک و دروغ‌گوئی او نشویم و او را پس از گفتن واقعیت تنبیه نکنیم چه اگر کودک به خاطر گفتن واقعیت تنبیه شود دیگر هرگز حاضر به گفتن واقعیت نخواهد بود.[4]

2-ترس از قطع علاقه والدین: احساس کمبود محبت و نیاز به ناز و نوازش، از عوامل عمده تمایل کودکان به دروغگویی است. برای کودک در سال‌های اولیه زندگی هیچ چیز مهمتر از علاقه و توجه والدین نیست و هیچ چیز به اندازه از دست دادن این علاقه آنها را نمی‌ترساند، بعضی از اوقات کودک بیم آن دارد که به علت عدم تطابق و هماهنگی با انتظارات والدین، نتواند عشق و علاقه آنهارا به دست آورند. از این جاست که اگر کودک مرتکب اشتباهی شد در انجام وظایفی که به عهده او گذاشته شده کوتاهی نمود؛ گفتن جملاتی از قبیل «بچه به این بدی بچه ما نیست» یا « اگر بی ادب باشی ما تو را دوست نداریم» مناسب و به جا نیست. با گفتن این سخنان کودک دچار ترس و اظطراب بیشتری می‌شود. ترس از این که از طرف خانواده طرد شود.[5] ترس از مورد علاقه نبودن در کودکان میتواند از بی‌صبری والدین، راحت عصبانی شدن آنان و سخت گیری بیش از حد ناشی شود.

3- ترس از انتقاد و تحقیر شدن: ترس از مورد سرزنش یا توبیخ یا انتقاد قرار گرفتن، در میان جمع تحقیر شدن از جمله عوامل مهمی در گرایش کودک به دروغ‌گوئی است. گاهی کودک، حقایق را از آن جهت با والدین در میان نمی گذارد که احساس می کند آنها خود نگهدار نیستند و اگر حقیقت مسئله را بدانند آن را نزد این و آن بازگو می کنند و در آن صورت آبروی او از میان می رود. و اگر کودک احساس کند که آبرویش رفته و دیگر دارای شخصیت و اهمیتی نیست، فردی خطرناک خواهد بود و با او نمی توان زیست. همیشه سر از فتنه گیری و دروغ در خواهد آورد و همیشه سخنان او مورد تأمل و تردید خواهد بود. نباید خطاهاى فرزند را با خشم و عصبانیت شدید جواب نداد و زمانى که او به اشتباه خود پى برده است، او را دیگر تحقیر و سرزنش و شرمنده نکنید چه این عمل باعث ایجاد رعب و وحشت بى مورد در دل کودک می‌شود، زیرا او تصور خواهد کرد که اشتباهات روزانه او موجب برانگیختن شما خواهد شد و از ترس این که مبادا در آینده این توهین و تحقیر تکرار شود ترجیح می‌دهد، دروغ بگوید. کودک زمانی انتقاد را تحمل می‌کند که احساس کند به خاطر آن انتقاد از نظر کلی و شخصیتی طرد نمی‌شود. پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید:

« لا یکذب الکاذب الا من مهانة نفسه»[6]

« دروغگو، دروغ نمی‌گوید مگر به سبب حقارتی که در نفس خود احساس می‌کند».

4- ترس از، از دست دادن منفعت یا موقعیت: کودکان گاهى دروغ مى‌گویند تا بتوانند به منفعتى دست یابند یا منفعتی را از دست ندهند. شما به فرزندتان اعلام می‌کنید که اگر در ثلث سوم و در امتحانات آخر سال بتواند اول شود و یا در فلان درس فلان نمره را بیاورد برایش فلان اسباب بازی را که دوست دارد راتهیه خواهید کرد. حال وضع او را در نظر آورید که به فلان رتبه و نمره دست پیدا نکرده است. ولی به آن اسباب بازی علاقمند است. طبیعی است که با گفتن دروغی و به کار گرفتن راه خطا و نادرستی خود را به آن منفعت برساند.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.

پر بازدیدترین ها

تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان ʆ) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان (6) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

این نوشتار در نقد سلسله مقالاتی است که فتح ایران توسط اعراب مسلمان را یکی از مقاطع تلخ تاریخ معرفی نموده‌اند.
راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

قرآن کریم که بزرگترین معجزه پیامبراکرم(ص) است و تمام آنچه را که بشر برای هدایت نیاز داشته ودر آن آمده است، کاملترین نسخه برای آرامش روح است.
Powered by TayaCMS