دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

بیت الغزل

No image
بیت الغزل

كلمات كليدي : بیت، مصراع، بیت الغزل، غزل

بیت در لغت به معنی خانه و اتاق و در اصطلاح ادبی واحد شعر است که خود از دو مصراع تشکیل شده. مصراع کمترین مقدار سخن موزون است. در شعر انگلیسی، واحد شعر verse است که در فارسی با سطر برابری می‌کند. مصراع را نیز half – verse می‌گویند. (داد؛ 1387: ص 87)

صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را

که سر به کوه و بیابان تو داده‌ای ما را

بیتی را که بنای سرودن غزل بر آن نهاده شده و همچنین بهترین بیت غزل را بیت الغزل یا شاه بیت می‌نامند. (میر صادقی؛ 1376: ص 188) آنچنان که در اصطلاح شعر کلاسیک فارسی، بیتی را گویند که از حیث زیبایی و دقایق و ظرایف کلام نسبت به سایر ابیات شعر از برجستگی و امتیاز برخوردار باشد و معمولاً کیفیتی وصفی دارد، حافظ شعر خود را با این وصف ستوده است:

شعر حافظ همه بیت الغزل معرفت است

آفرین بر نفس دلکش و لطف سخنش

اصطلاح بیت الغزل تنها به غزل اختصاص ندارد و به ابیات امروز نیز قابل تعمیم است. در واقع منظور از بیت می‌تواند بخش یا قطعه برگزیده باشد. (قدما زیباترین بیت قصیده را بیت القصیده می‌گفتند) آنچنان که اصطلاح purple-patzh که به معنی «وصله گلرنگ» می‌باشد و اول بار توسط هوراس شاعر روم باستان به کار رفته است به قسمت‌هایی از شعر یا نثر اطلاق می‌شود که از حیث زیبایی و معیارهای هنری نسبت به دیگر قسمت‌ها برجسته‌تر و مهم‌تر باشد.

(داد؛ 1382: ص 87)

اصولاً در آثار شاعران درجه 2و3 باید به دنبال شاه بیت‌ها بود زیرا اشعاری که از حیث هنری و ارزش ادبی جزء آثار والا محسوب شوند کمتر دارای فراز و فرود و غث و سمین هستند.

علاوه بر آن در این آثار همه چیز حتی آواها و کلمات به بهترین وجه ممکن چیده شده‌اند و ابیات سست و ضعیف و مغلوط در آنها بسیار کم است و تقریباً اغلب ابیات شاه بیتند. اما در اشعار متوسط به ویژه در سبک وقوع و هندی که غزلیات بسیار طولانی هستند به ندرت می‌توان بیت نغز و غیر کلیشه‌ای پیدا کرد. به همین جهت معمولاً گزیده اشعار این شاعران را گلچین و چاپ می‌نمایند.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.

پر بازدیدترین ها

No image

برجسته‌سازی

No image

رباعی

No image

لغز (چیستان)

No image

تخلص

Powered by TayaCMS