دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

محبت

No image
محبت

كلمات كليدي : محبت، محبت صادق، محبت کاذب، محور تربیت، معرفت

قرآن کریم در مورد محبت مى‌فرماید:

«و من الناس من یتخذ من دون الله أندادا یحبونهم کحب الله و الذین امنوا اشد حبا لله» (بقره/165)

مؤمنان، به خدا دل بسته‌اند و دوستان او هستند، ولى مشرکان و کافران، دوستان بت‌ها می‌باشند؛ ولی محبت مؤمنان به خدا از محبت بت پرستان به بت‌ها بیشتر است. چون هیچ زیبایى به اندازه خدا جمیل نیست و هیچ معرفتى به اندازه معرفت او کمال نیست و هیچ انسانى نیز به اندازه مؤمن، عارف نیست؛ از این رو، هیچ انسانى به اندازه مؤمن، عاشق و محب نیست.

علت برترى محبت مؤمن، به خدا از محبت مشرک به بت، این است که بت اگر چه زیبا باشد، زیبایى بصرى و سمعى یا زیبایى خیالى و وهمى دارد و درک این زیبایی‌ها به وسیله گوش و چشم و تأثیر این محبوب‌ها در حد وهم و خیال است.

مؤمن نه تنها از راه چشم و گوش، آثار طبیعى و از راه وهم و خیال، آثار مثالى و برزخى محبوب حقیقى را مى‌نگرد؛ بلکه از راه عقل، کمال معقول و اسماى حسناى الهى را مى‌نگرد، از این‌رو درک او قوی‌تر است و چون درک قوی‌تر است مدرک هم قوی‌تر است و چون مدرک قوی‌تر می‌باشد، محبت هم بیشتر است.

اقسام محبت

1- محبت صادق: آن است که انسان کمال را درست تشخیص بدهد و به آن دل ‌بندد؛ مانند محبت به خداوند. کمال هم جاذبه دارد و محب را به سمت خود جذب مى‌کند. در محبت الهى خداى سبحان لطف و فیض منبسط خود را گسترده است تا محب خود را به فضاى باز درآورد و به او پروبال بدهد تا پرواز کند.

2- محبت کاذب: آن است که انسان، نقص را کمال بپندارد و بر اساس چنین پندار باطلى به آن کمال موهوم، علاقمند گردد؛ مانند محبت غیر خدا، جاذبه محبت کاذب عین دافعه است؛ چنان‌که افعی‌ها با نفس کشیدن، برخى از حشرات را جذب مى‌کنند؛ ولی نه براى پرورش و کمال؛ بلکه براى نابود کردن.

در قرآن کریم درباره محبت کاذب آمده است:

«کلا بل تحبون العاجلة و تذرون الاخرة وجوه یومئذ ناضرة إلى ربها ناظرة و وجوه یومئذ باسرة تظن أن یفعل بها فاقرة» (قیامة20 - 25)

شما متاع زودگذرى را دوست دارید و کسانى که چنین متاعى را محبوب، برگزیده‌اند، در روز قیامت، چهره آنها افسرده است، ولى کسانى که خدا را محبوب راستین پذیرفته‌اند، در آن روز چهره‌اى شادمان دارند.

زرق و برق دنیا نیز جاذبه دارد و انسان را به سوى خود جذب مى‌کند؛ اما براى این که او را نابود سازد؛ ولى ذات اقدس خداوند نه تنها محبوب مؤمنان است؛ بلکه محب آنان نیز هست و آنان را به سمت خود جذب مى‌کند تا آنها را بپروراند و احیا کند. امیرالمؤمنین (علیه السلام) مى‌فرماید:

«پیش از این که دنیا شما را ترک کند، شما آن را ترک کنید.»[1]

محبت، از فروعات بحث‌هاى محورى معرفت است. معرفت، محبت حقیقى و غفلت، محبت کاذب مى‌آورد.

محبت، محور تربیت

رسیدن به مقام «محبت» محصول سیر و سلوک و پیمودن راه در مراحل پیشین است و انسان بر اثر تمرین و فاصله گرفتن از هرگونه فریب و امر ناپایدار و دل نبستن به غیر خدا، «حبیب الله» مى‌شود.

یکى از مبانى مهم تعلیم و تربیت در اسلام، «محبت» است. قرآن کریم که معلم و مربى اخلاق است مهم‌ترین محور فضایل اخلاقى را محبت مى‌داند و امام صادق (سلام الله علیه) مى‌فرماید:

«خداى سبحان پیامبر خود را با محبت الهى تأدیب و تربیت کرده است.»[2]

خدا عده‌اى را براساس ترس، عده‌اى را براساس بشارت و نشاط و گروهى را بر اساس محبت، تربیت مى‌کند.

چون ادب پیغمبر (صلى الله علیه و آله و سلم) بر محور محبت است و آن حضرت اسوه ماست، ما موظفیم؛ هم در ارتباط با خداى سبحان و هم در ارتباط با خلق، برمدار محبت حرکت کنیم.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.

پر بازدیدترین ها

تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان ʆ) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان (6) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

این نوشتار در نقد سلسله مقالاتی است که فتح ایران توسط اعراب مسلمان را یکی از مقاطع تلخ تاریخ معرفی نموده‌اند.
راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

قرآن کریم که بزرگترین معجزه پیامبراکرم(ص) است و تمام آنچه را که بشر برای هدایت نیاز داشته ودر آن آمده است، کاملترین نسخه برای آرامش روح است.
Powered by TayaCMS