ضرورت بهره گیری ازطرح و برنامه در اجرای امر به معروف ونهی ازمنکر

هر کسی در هر موقعیت اجتماعی که قرار دارد، باید بکوشد وظیفه خود را درست تشخیص دهد و در هر پست و مقامی که قرار دارد، متناسب با شان، مقام، موقعیت و شرایط زمانی و مکانی، آن کاری را انجام دهد که به نفع اسلام است؛ مثلانویسنده باید بنویسد، سخنران باید حرف بزند و مسئول رسمی کشور هم باید در اجرای احکام اسلام اهتمام داشته باشد. البته گاه تشخیص کار صحیحی که به نفع اسلام باشد، مشکل است؛ چون در بسیاری از نمونه ها، تعارض مصالح و مفاسد پیش می‌آید؛ اما در هر حال باید مصمم بود که به هر چه تشخیص داده شد عمل شود هر چند به قیمت شهادت باشد. بدیهی است تلاش کردن در راه شناخت وظیفه هم، خود نوعی عبادت است که برای آن ثواب نوشته می‌شود.

ضرورت بهره گیری از طرح و برنامه در اجرای امر به معروف و نهی از منکر
امر خلاف شرع و مصالح جامعه اسلامی، گاه به گونه‌ای ساده و با انگیزه فردی و از سر گستاخی و بی ادبی انجام می‌گیرد، و گاه اقدامی است پیچیده و حساب شده که کسانی آن را برنامه ریزی کرده‌اند. به عبارت دیگر، ممکن است پشت پرده یک حرکت، نقشه‌ای در کار باشد و کسانی آن را بدین هدف طراحی کرده باشند که اسلام و نظام اسلامی را از پای درآورند و آنها را ناکار آمد سازند. مثلا، می‌گویند آن قدر کارهای زشت انجام دهید که این اعمال برای مردم عادی شود. به گونه طبیعی این افراد به اسلام علاقه‌ای ندارند. اینان یا منافق اند و از صمیم قلب ایمانی ندارند، یا مزدور بیگانگان شده اند و می‌خواهند حاکمیت اسلام را در جامعه از بین ببرند. در این صورت، ضررهای گوناگونی جامعه را تهدید می‌کند که باید با آنها مبارزه کرد. این ضررها ممکن است در قالب کارهای فرهنگی، اقتصادی، هنری، اخلاقی و حتی نظامی بر جامعه اسلامی وارد شود. در چنین موقعیتی، این وظیفه از عهده یک فرد، و از قالب یک امر به معروف و نهی از منکر ساده خارج شده، نوع دیگری از مبارزه را می‌طلبد، و از نمونه‌های امر به معروف و نهی از منکری نیست که بحث آن در رساله‌های عملیه ذکر شده باشد.

این گونه امر به معروف و نهی از منکر، مبارزه با تهاجم است و از عهده یک فرد بر نمی‌آید، و در اجرای آن روش‌های ساده پیش گفته نتیجه نمی‌دهد. این نوع تهاجم، امری شیطانی است که نقشه‌ها و طراحی‌های پیچیده‌ای دارد و باید برای مقابله با آن اندیشید و طراحی و سازمان دهی کرد. این تهاجم ممکن است، مانند داستان تنباکو، در قالب اقدامی اقتصادی باشد. همچنین برخی نمونه‌های آن پیچیدگی‌های خاصی دارند که فقط اهلش می‌توانند آنها را تشخیص دهند. از جمله آنها پایین آوردن قیمت نفت است که به مثابه ضربه ای اقتصادی بر ضد مسلمانان به کار می‌برند. این یک خیانت و منکر اجتماعی- اقتصادی برنامه ریزی شده است که با نقشه‌های جهانی و بین المللی طراحی شده است؛ به گونه ای که حتی یک کشور نیز به تنهایی نمی‌تواند بدان دست یازد؛ بلکه شیاطین کشورهای مختلف با یکدیگر هماهنگ می‌شوند تا بتوانند چنین ضرری بر مسلمانان وارد سازند، و مثلاقیمت نفت را در بازارها کاهش دهند. این گونه منکر، «ضرری» است که به همه مردم یک کشور، بلکه به همه مسلمانان جهان وارد می‌شود و باید با آن مقابله کرد؛ زیرا با انجام این منکر، کفار بر مسلمانان برتری می‌یابند؛ درحالی که خدای تعالی راضی نمی شود که کافران، هر چند در مسائل اقتصادی، بر مسلمانان برتری یابند و مقاصد شوم خود را بر آنان تحمیل کنند. ولن یجعل الله للکافرین علی المومنین سبیلا؛ «و خداوند هرگز کافران را بر مومنان سلطه نمی‌دهد».

پس برای مقابله با این منکرات و یافتن راه حل مناسب باید مسلمانان با طرح و فکر جمعی به میدان آیند و صاحب نظران بیندیشند و طرح و نقشه ای کارآمد تهیه کنند. زمانی که راه حل مناسب برای مقابله با چنین منکراتی پیدا شد، همه مسلمانان در مرحله عمل، باید آن را اجرا کنند. گاه ممکن است راه حل، تحریم اقتصادی باشد؛ مثلا خرید اجناس آمریکایی تحریم شود. در این هنگام، بر همه مسلمانان لازم است که این فرمان را اطاعت کنند. بدین ترتیب خرید جنس آمریکایی حرام می‌شود؛ اگر چه لازم باشد همان جنس از کشور دیگری با دو برابر قیمت خریداری شود؛ اما برای مقابله با توطئه‌های خائنانه دشمن که ضرر آن گریبان همه مسلمانان را می‌گیرد، عمل به این تحریم، به منزله نهی از منکر، بر همه مسلمانان واجب می‌شود. در جامعه اسلامی نهی از منکر تا این حد قابل گسترش است.

اجرای نهی از منکر در مسائل نظامی بسیار روشن تر است؛ زیرا همواره دشمن دسیسه هایی می‌چیند تا در مرزها نفوذ کند و یا عوامل خود را می‌فرستد تا ترورهایی انجام دهند، یا عوامل نفوذی را در ارتش و نیروهای نظامی و انتظامی وارد می‌کند. در این زمینه مسائل پیچیده فراوان دیگری وجود دارد که باید صاحبان نظر آنها را مطافعه و بررسی کنند. به هر حال، در جامعه باید با گناه مقابله شود، و یگانه راه مقابله با آن، تصمیم گیری فردی نیست، بلکه واجب است در وهله نخست، صاحب نظران و متخصصان با یکدیگر مشورت، و طرحی تهیه کنند؛ سپس دولت اسلامی دستور اجرای آن را به مردم ابلاغ کند. در این مقام، عمل به این طرح بر همه مردم واجب می‌شود. وجوب عمل به این طرح، هم به سبب وجوب نهی از منکر، و هم به دلیل لزوم اطاعت از دولت اسلامی است که به معنای اطاعت از ولی امر مسلمانان است.

فرض دیگر این است که، در منطقه ای ولی امر مسلمین یا دولت اسلامی، حضور نداشته باشد، یا در کشوری، دولت اسلامی بر سر کار نباشد، یا دولت اسلامی باشد، ولی نتواند مانع دسیسه‌های دشمن گردد. از جمله، ممکن است عده ای معادن و دیگر سرچشمه‌های اقتصادی و تجاری را در دست گیرند و برای رسیدن به مطامع شخصی خود، دولت را در مقابل عمل انجام شده قرار دهند. در این موقعیت، خود مردم باید برای مبارزه با دسیسه‌های دشمن برنامه ریزی کنند و دشمن را به زانو درآورند، و نقشه او را نقش بر آب کنند؛ زیرا دولت اسلامی، به هر دلیل، نمی تواند این توطئه‌ها را خنثی کند.