در مقابل ثنای ثناگویان چه کنیم؟

متن نامه

به نام خدا

پسرم! چه خوب است به خود تلقین کنی، و به باور خود بیاوری یک واقعیت را که مدح مداحان و ثنای ثناجویان چه بسا که انسان را به هلاکت برساند، و از تهذیب دور و دورتر سازد.

تأثیر سوء ثنای جمیل در نفس آلودۀ ما، مایۀ بدبختی‌ها و دورافتادگی‌ها از پیشگاه مقدس حق – جلّ و علا- برای ما ضعفاء النفوس خواهد بود، و شاید عیب‌جویی‌ها و شایعه‌ پراکنی‌ها برای علاج معایب نفسانی ما سودمند باشد، که هست، همچون عمل جراحی دردناک‌ که موجب سلامت مریض می‌شود.

آنان که با ثناهای خود ما را از جوار حق دور می‌کنند، دوستانی هستند که با دوستی خود به ما دشمنی می‌کنند و آنان که پندارند با عیب‌گوئی و فحاشی و شایعه‌سازی به ما دشمنی می‌کنند، دشمنانی هستند که با عمل خود ما را اگر لایق باشیم، اصلاح می‌کنند؛ و در صورت دشمنی به ما دوستی می‌نمایند. من و تو اگر این حقیقت را باور کنیم، و حیله‌های شیطانی و نفسانی بگذارند واقعیات را آن طور که هستند ببینیم، آنگاه از مدح مدّاحان و ثنای ثناجویان آن طور پریشان می‌شویم که امروز از عیب‌جوئی دشمنان و شایعه‌سازی بدخواهان، و عیب‌جوئی را آن گونه استقبال می‌کنیم که امروز از مداحی‌ها و یاوه‌گوئی‌های ثناخوانان. اگر از آنچه ذکر شد به قلبت برسد، از ناملایمات و دروغ پردازی‌ها ناراحت نمی‌شوی، و آرامش قلب پیدا می‌کنی، که ناراحتی‌ها اکثراً از خود خواهی است. خداوند همۀ ما را از آن نجات مرحمت فرماید.