زهد و ساده زیستی

یکی از خصوصیات برجسته آیت الله مرعشی نجفی(ره)، ساده زیستی و عدم توجه به مسائل مادی و زخارف دنیوی بود. ایشان پس از اقامت در قم و ازدواج، از نظر مالی مدتها در وضعیت ‌بدی به سر می‌بردند و مدتها اجاره‌نشین بودند تا اینکه کم‌کم با تهیه یک زمین کوچک، در آن خانه‌ای ساختند و تا آخر عمرشان نیز در آن زندگی کردند. ایشان هیچ وقت از وضعیت مالی مطلوبی برخوردار نبودند و هر آنچه به دست می‌آوردند، در راه رفع حوایج مردم مصرف نموده، یا وقف می‌کردند و هیچ‌گاه مالی را به خودشان اختصاص نداده‌اند. می‌فرمودند: «من شب که می‌خوابم هیچ پولی، هیچ اندوخته‌ای در جیب من نباشد، چون ما عامل هستیم. ما باید از این دست بگیریم و با دست دیگر بدهیم به فقرا، ایتام، نیازمندان و کمک کنیم به مراکز علمی، دینی و فرهنگی، اینها مال ما نیست!» و تا آخر عمر نیز چنین بودند. ‌

شب آخری که ایشان رحلت فرمودند، همان شب به بنده می‌فرمودند: «من خیلی بارم سبک است و هیچ نگرانی ندارم، تنها یک چیز مرا زجر می‌دهد و آن این است که می‌ترسم در ایام زندگیم نوشته من یا صحبتهای من در هر موردی باعث شده باشد که حقی ناحق شود، یا در همسایگی ما گرسنه‌ای بوده باشد و ما غذای سیر خورده باشیم که و الله و بالله و تالله اگر چنین چیزی بوده من آگاهی نداشته‌ام و نصیحت می‌فرمودند که شما هم بارتان را سبک کنید و از تجمل پرستی و خانه بزرگ و... بپرهیزید، که همه چیز ظرف چند دقیقه نابود می‌شود».‌

اولیای خدا بر خلاف عموم مردم که به ظاهر دنیا چشم دوخته‌اند و سرگرم آن هستند، همواره به حقیقت دنیا می‌نگرند، و به فردای خویش می‌پردازند و بدینسان هماره از قید مطامع گریخته و با صفای قناعت و ساده زیستی، روحی سرشار از معنویت را به دست می‌آورند، در حالی که مردم در انبوه ظلمت های غفلت و تشریفات زندگانی و آزمندیهای آن غرق و سرگردانند. آیت الله بهجت(ره) نیز از جمله زاهدان و عارفانی بودند که پیوسته بی رغبت به دنیا و آزاده و بی تکلف زیسته اند، آن بزرگوار از برجسته ترین چهره های زاهد و وارسته زمان ما بود که چنان در جاذبه معنویات قرار گرفته و به حقیقت و باطن دنیا توجه داشته که ذره‌ای به تعلقات و مادیات آلوده نگشته بود. ‌

زندگی ساده او در خانه‌ای قدیمی و محقر در قم و مقاومت ایشان در برابر خواسته‌های مکرر علما و مردم برای تعویض خانه، گواهی صادق بر روح بزرگ و زاهدانه این عارف و پیر فرزانه است. آیت الله مصباح یزدی در مورد زهد و ساده زیستی ایشان می‌گوید: «آیت الله بهجت منزلی جنب مدرسه حجتیه اجاره کرده بودند و بعد تغییر منزل دادند و در اوایل خیابان چهار مردان فعلی یک خانه ای اجاره کرده بودند که ظاهراً دو اتاق بیشتر نداشت و در وسط آن اتاقی که ما خدمت ایشان می‌رسیدیم، پرده ای کشیده شده بود که پشتش خانواده شان زندگی می‌کردند و ما این طرف پرده می‌نشستیم و از حضور ایشان بهره مند می‌شدیم. زندگی بسیار ساده و دور از هر گونه تکلف و توام با یک عالم نورانیت و معنویت...».