عامل صبر در انسان

به رغم مشکل بودن صبر و تحمّل در برابر ناملایمات، در تمام دوره‌های تاریخ، به انسان های بسیار شکیبا و با استقامتی برمی‌خوریم که حوادث تلخ بزرگ هم، اراده شان را متزلزل نساخته است. این افراد، به چند دلیل راه صبر پیش می گیرند: 1. قوّت نفس و اطمینان خاطر که تا حدودی امری طبیعی است و در افراد مختلف فرق می کند، امّا قابل تقویت و تربیت می باشد؛ 2. امید رسیدن به درجات معنوی و توقع ثواب و عنایت الهی؛ 3. تسلیم در برابر خواسته های الهی و دل در گرو مهر یار نهادن. قرآن کریم در توصیف این افراد می فرماید: «صابران را نویده ده؛ همانان که چون مصیبتی به آنها رسد گویند ما از خداییم و به سوی او باز می‌گردیم». در آیات فراوانی مردم به صبر و پایداری فراخوانده شده‌اند. از جمله در آیه ای می خوانیم: «از خدا و رسول او فرمان برید و با هم کشمکش مکنید که سست می شوید و شکوه و اقتدارتان از بین می رود. صبر کنید که خداوند صابران را دوست دارد» و در آیه ای دیگر آمده است «ای کسانی که ایمان آورده اید، صبر کنید و ایستادگی بورزید و مرزها را نگهبانی کنید و از خداوند پروا نمایید، امید است که رستگار شوید». در این آیه، افزون بر ترغیب و فرمان به صبر، به برخی از موارد صبر و فایده آن نیز اشاره شده است. در مجموعه روایات و آیات، برای صبر مصادیق و زمینه های فراوانی چون استقامت و پایداری در جهاد با دشمنان و وفاداری به عهد و پیمان، استقامت در برابر فقر و تنگ دستی، پایداری در برابر بیماری ها، شکیبایی در مصیبت‌ها استقامت در تبلیغ و ارشاد مردم، صبر در تهذیب و تزکیه نفس، پایداری در دانش اندوزی، شکیبایی در پاک دامنی، استقامت در حفظ ایمان و عقیده و... بیان شده است. آموزه‌های دینی، مهم ترین عامل پیروزی در عرصه های گوناگون زندگی را، صبر و ایستادگی معرفی می‌کنند. حتی در شرایط سخت آغاز بعثت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله که مشرکان به شیوه های گوناگون، گروه کوچک یاران رسول اکرم صلی‌الله علیه و آله را مورد تهدید قرار می‌دادند و از راه تهیه نیروهای نظامی فراوان، در صدد برمی آمدند تا از پیشرفت آیین اسلام جلوگیری کنند، قرآن به رغم تعداد کم پیروان پیامبراکرم صلی‌الله علیه و آله به آنها دستور پایداری و مقاومت می دهد و بر این نکته بسیار مهم تأکید می‌کند که هرگز از کمیِ امکانات و تعداد نیروهای رزمنده در جریان دفاع از کیان اسلام و جنگ با مشرکان نهراسید؛ چرا که در سایه عنایت خداوند متعال، چه بسا که نیروهای بسیار اندک مؤمنان، بر لشکریان فراوان دشمن پیروز می شود و در جایی به صورت کلی می‌فرماید: «چه بسیار شد که گروهی اندک بر گروه بسیار به اذن پروردگار پیروز شدند؛ خداوند با شکیبایان است». قرآن به صراحت بر این نکته تأکید می ورزد که صبری مورد ستایش خداوند است که انگیزه‌اش فقط جلب رضایت و خشنودی خداوند متعال باشد، نه اینکه شخص بخواهد به وسیله آن، کسب شهرت کند یا با صبر و تحمّل سختی ها و شکنجه ها، در نظر دیگران به صورت قهرمان درآید. در آیه ای می خوانیم: «صبرت را فقط برای پروردگارت قرار بده، نه برای احدی غیر از او». باز قرآن در تبیین اوصاف خردمندانِ واقعی می فرماید: «خداوند از این انسان ها فقط به خاطر صبر کردن تجلیل نمی کند، بلکه بزرگ داشت خداوند، بدان جهت است که شکیبایی آنان برای پروردگارشان بوده است».

چگونه بحران را از خانه دور کنیم

زن و شوهر باید سازمان عاطفي خود را به گونه اي مرتب و منظم كنند كه مانع انتقال هرگونه نگراني و افكار منفي بیرون از خانه به محيط منزل و بالعكس شوند. طرفین در زندگی زناشویی باید همواره مواظب باشند که روابط آنها دچار خدشه نشود. متاسفانه گاهی خوشبيني و ساده‌انديشي اين تصور را پيش مي آورد كه گذشت چند سالي از زندگي زناشويي و آشنايي اجمالي هر يك از زوجين و مرور ايام موجب مي‌شود تا در اركان زندگي آنان ترميم به‌وجود آيد يا روابط متقابل آنها و ميزان تفاهمشان خود به خود درهمان سطح مطلوب اوليه باقي بماند و اين طرز تلقي سبب مي‌شود تا يك نوع آرامش توام با نگرش سطحي نسبت به مسائل خانواده به وجود آيد.چنين موقعيتي خواه ناخواه، نوعي ركود و فقر ارتباطي و اخلاقي را فراهم مي آورد. در نتيجه به علت عدم تفاهم و مشاجرات مكرر و بي جهت و عنان گسيخته آنها از هم بيگانه‌تر و دورتر مي شوند و رفته رفته اولين نشانه هاي بحران در زندگي خانوادگي به چشم مي آيد. در حالي كه علت يابي عوامل تنش زا در ابتداي زندگي زناشويي آن هم توسط زن و شوهر بدون دخالت اطرافيان باعث مي‌شود تا تفاهم كامل برقرار شود. زن و مرد، در اين موقعيت با اولين ضربه ها بيدار مي شوند و مضطربانه به انديشه فرو مي روند كه اينك چه بايد كرد؟ آيا براي نجات زندگي كاري مي توان كرد؟ آيا پايان روزهاي خوش زندگي فرا رسيده است؟ و بالاخره براي نجات از اين بحران، از كجا بايد شروع كرد؟ پاسخ به اين پرسشها را مي توان با تدبير خاص و شيوه و روش جديدي در پيش گرفت از جمله؛ شخصيت همسرتان هرچه باشد، شما هم نياز به دوباره سنجي دیدگاه‌های خود در مورد زندگي داريد. اين باور كه شما بي عيب و نقص نيستيد، يك نوع آمادگي و انعطاف روحي ايجاد مي كند كه براي دستيابي به تفاهم ضرورت زيادي دارد.مشكلات زندگي مردم همه يك گونه نيستند و از لحاظ عمق و پيچيدگي با هم تفاوت دارند.از اين جهت زماني متناسب با هر كدام،براي بحران زدايي مورد نياز است.هرگز عجولانه و شتابزده با مشكلات برخورد نكنيد.بلكه اعتقاد داشته باشيد كه مشكلات به تدريج و به مروز زمان شكل مي گيرند و بر همين اساس،به صورت تدريجي نيز بايد حل شوند.بحرانها و مشكلات زندگي، محك لياقت و شايستگي شما به شمار مي روند و نشان مي دهند كه چگونه شخصیتی دارید. پس سعي كنيد با عبور از اين بحران‌ها، لياقت، جديت، توان و قدرت خود را به اثبات برسانيد. به طور مثال خوردن آب بسيار ساده است اما كسي كه آب را از اعماق چاه به سطح زمين مي آورد در خور تحسين است نه آن كسي كه به راحتي ليوان آب را مي نوشد.اجازه ندهيد حوادث و افراد شما را نابود كنند. روحيه خود را دستخوش ناملايمات نكنيد و قدرت خود را از دست ندهيد. يك فلسفه زندگي را كه مبتني بر خوشبيني باشد اتخاذ كنيد چنين امري به مهار كردن عواطف و حفظ قواي حياتي شما كمك خواهد كرد. در زندگي زناشويي گفتمانتان را اصلاح كنيد تا با رفتارتان هماهنگي خاص پيدا كند. ناسازگاری زماني آغاز مي شود كه سخن پراكني فضا را پر ساخته باشد. كنشها زماني ظهور و تجلي مي يابند كه واكنشها فضا را مسموم كرده باشند. مشاجره آتش هيزم گفت‌وگوي مسموم و خشك است.ديگران،مادر،پدر يا برادر يا دايي و... تقصيري ندارند بلكه كج فهمي، بدفهمي و بدبيني و بدانديشي شما موجب بروز طوفان مشاجره مي شود.زنان از صحبت كردن احساس رضايت و شعف مي كنند پس وجود گوش شنوا به آنان قدرت و قوت قلب مي بخشد. براي آنان صحبت كردن از تمام مسائل روزمره امري خوشایند است.