پراگماتیسم

پراگماتیسم، فلسفه اصالت عمل، واقع گرایی، مصلحت گرایی، دکتر مصدق، آقای هاشمی رفسنجانی

به معنی فلسفه اصالت عمل است؛ ولی در سیاست بیشتر واقع گرایی و مصلحت گرایی معنی می‌دهد و دولت‌مردان و سیاست‌مداران «پراگماتیست» به کسانی اطلاق می‌شود که امکانات عملی و مصلحت روز را بر معتقدات خود مقدم می‌شمارند و به عبارت دیگر برای پیش‌رفت مقاصد خود یا ماندن بر مسند قدرت، انعطاف نشان می‌دهند. در جریان ملی شدن نفت ایران و تلاش دکتر مصدق برای به کرسی نشاندن نظر خود که با مقاومت و مخالفت انگلیس و آمریکا به نتیجه نمی‌رسید، بسیاری از نویسندگان و مفسران غربی ضمن تایید احساسات ناسیونالیستی و وطن پرستی مصدق، او را متهم می‌کردند که در سیاست «پراگماتیست» نیست و به مصلحت و امکانات عملی رسیدن به مقاصد سیاسی خود نمی‌اندیشد و باز در رابطه با مسائل جاری ایران، مطبوعات غربی آقای هاشمی رفسنجانی را یک سیاستمدار «پراگماتیست» معرفی می‌کنند و در انتظار تغییراتی در جهت «مصلحت گرایی» در روابط خارجی ایران هستند.