27 بهمن 1395, 2:57
اسلام همواره راهنمای راستین انسان در رسیدن به کمال است و برای نیل به این مقصود راهکارهای مطلوب و شایسته‌ای را معرفی می‌کند. بدین منظور به برخی از عبادت‌ها از دیدگاه اسلام اشاره می‌کنیم:
پیامبر اکرم(ص) فرمود: بهترین و پاکیزه‌ترین و بلندترین اعمال که شما را به عالی‌ترین و بالا‌ترین درجه قرب الهی می‌رساند و بهترین چیزی که خورشید بر آن می‌تابد، ذکر و یاد خدا است(1).
پیامبر اکرم (ص) در جای دیگر میفرماید: بهترین اعمال شما، نماز است، (2) که نماز ذکر و یاد خدا است.امام صادق(ع) میفرماید: هیچ عمل نیکی نیست مگر این که ثواب روشنی در قرآن برای آن بیان شده باشد، مگر نماز شب که خداوند بزرگ، ثواب آن را به خاطر اهمیت آن روشن نساخته و فرموده است : هیچ کسی نمی‌داند ثواب‌هایی که مایه روشنایی چشمان است، برای آنها نهفته شده است(3).
امیرالمؤمنین(ع) می فرماید: «فَانَّ احَبَّ الْاعْمالِ الى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ انْتِظارُ الْفَرَجِ».حضرت على (ع) در یک جلسه موضوعات بسیاری به یارانش تعلیم داد که براى دین و دنیاى آنها مفید بود یکى از آن موضوعات این بود: منتظر فرج باشید. از رحمت الهى مأیوس نشوید، چون محبوب‌ترین اعمال نزد خداوند متعال انتظار فرج است ( 4).
در قرآن کریم یکی از ویژگی‌هایی که از زبان بزرگان بیان شده و ما را هدایت می‌کند برای آنکه به آن سمت و سو حرکت کنیم این است که باید آن عمل، به گونه‌ای باشد که مورد پذیرش خداوند واقع شود.
از امام صادق(ع) سؤال شد: معنای «حی علی خیر العمل» چیست و کدام عمل است؟فرمود: «خیر العمل، الولایه؛ بهترین عمل، ولایت ما اهل بیت است.»(مستدرک الوسائل ، ج 4 ، ص 70) علامه بحرانى در کتاب غایه المرام ص 329 در تفسیر آیه 89 الى 90 سوره نمل که مى‌فرماید: «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَع یَوْمَئِذ آمِنُونَ * وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِئَه فَکبَّتْ وُجُوهِهِمْ فِى النّارِ هَلْ تُجْزَوُنَ اِلاّ ما کنْتُمْ تَعْمَلُون»؛ یعنى کسانى که در قیامت نیکوکار وارد محشر مى‌شوند پاداش بهتر از آن یابند و علاوه بر آن از هول و هراس قیامت در امان باشند و کسانى که بدکار و زشت کردار درآیند در آن روز در آتش جهنّم افتند و این کیفر و عقوبت جز سزاى اعمال آنان نخواهد بود.»
امامان معصوم (علیهم السلام) فرموده‌اند: «نیه المومن خیر من عمله» (اصول کافی ، ج 2 ، ص 84 ) و یا: «أفضل الأعمال أحمزها»( بحار، ج 67، ص 237) نیت روح عمل، و کار دشواری است. چون اصل کار را بسیاری از انسان‌ها انجام می‌دهند، اما همه نیت صحیح ندارند؛ چرا که اوّلاً: باید کار، شایستگی نزدیک ساختن انسان به خدا را داشته باشد، دارای حسن فعلی باشد. ثانیاً: باید کار، از «حُسن فاعلی» برخوردار باشد. برای مثال، یا اگر کسی مسجد یا مؤسسه خیریه‌ای می‌سازد، علاقه‌مند است که نام او در تابلوی آن ثبت شود یا در محافل برده شود و بعضی هم علاقه‌مندند که نامشان برده نشود تا دیگران بگویند: او بدان حد رسیده که حتی حاضر نشده مردم نامش را ببرند که این هم یک نوع ریاست؛ یعنی گاهی انسان ریا می‌کند و نمی‌داند که ریاکار است، که البته این ریا مرموز است و کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و شیطان هم هر کسی را از راه مخصوص او فریب می‌دهد. برخی هم برای اینکه دیگران نگویند فلان کس ریاکاری می‌کند کار خیر را انجام نمی‌دهند که در حقیقت، سخن مردم انگیزه ترک کار خیر، است.
در بعضى از روایات نیز تصریح شده: اطعام گرسنگان به طور مطلق از افضل اعمال است، چنانکه در روایتى از پیغمبر (ص) است: مِنْ أَفْضَلِ الأَعْمالِ عِنْدَ اللَّهِ إِبْرادُ الْکبادِ الْحارَّهِ وَ إِشْباعُ الْکبادِ الْجائِعَهِ وَ الَّذِی نَفْسُ مُحَمَّدٍ صلى الله علیه و آله بِیَدِهِ لا یُوْمِنُ بِی عَبْدٌ یَبِیتُ شَبْعانَ وَ أَخُوهُ- أَوْ قالَ جَارُهُ- الْمُسْلِمُ جائِعٌ؛یکى از برترین اعمال نزد خدا خنک کردن جگرهاى داغ و سیر کردن شکم‌هاى گرسنه است. سوگند به کسى که جان محمد در دست اوست، بنده‌اى که شب سیر بخوابد و برادر- یا همسایه- مسلمانش گرسنه باشد، به من ایمان نیاورده است» (بحارالانوار ج 74، ص 369).
قرآن میفرماید: « أَیُّکمْ أَحْسَنُ عَمَلاً»(ملک/2) در سوره کهف خداوند میفرماید: «لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً»(کهف/7) ما مردم را آزمایش می‌کنیم تا ببینیم که کدام عملشان بهتر است.امام صادق (ع) می‌فرمایند: «منظور از احسن عملاً، اکثر عملاً، به معنای زیادی عمل نیست، چرا که زیادی عمل ملاک نیست، بلکه نیکی و کیفیت عمل مهم است.
در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت که: شناخت و عمل به وظیفه می‌تواند در یک کلام بهترین اعمال باشد.حضرت علی (ع) برترین وسیله تقرب به خداوند را ده چیز برشمرده‌اند:«برترین وسیله‌اى که متوسلان به خدا، به آن توسل مى‌جویند، ایمان به خدا و پیامبر اوست، جهاد در راه خدا که قله رفیع اسلام است، کلمه اخلاص (و شهادت به یگانگى خدا) که هماهنگ با فطرت انسانى است، برپا داشتن نماز که حقیقت دین و آیین است، اداى زکات که فریضه‌اى واجب است، روزه ماه رمضان که سپرى در برابر عذاب الهى است، حج و عمره خانه خدا که نابود کننده فقر و شستشودهنده گناه است، صله رحم که سبب فزونى مال و طول عمر، و صدقه پنهانى که کفاره گناهان است، صدقه آشکار که از مرگ‌هاى بد پیشگیرى مى‌کند و خدمت به خلق که از لغزش‌ها و شکست‌هاى خفّت‌بار جلوگیرى مى‌کند.» (نهج البلاغه فیض الاسلام خطبه 110)
کتابخانه هادی
پژوهه تبلیغ
ارتباطات دینی
اطلاع رسانی
فرهیختگان