دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

گردش خون در مغز Brain Circulation

No image
گردش خون در مغز Brain Circulation

كلمات كليدي : مويرگ هاي مغزي، مكانيسم تنظيم موضعي، مايع مغزي – نخاعي، غلظت دي اكسيدكربن، غلظت اكسيژن، غلظت هيدروژن، سيستم سمپاتيك، روانشناسي فيزيولوژيك

نویسنده : كوثر يوسفي

تامین شدن اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز مغز و نورون‌ها( (Neuronsبه وسیله عروق خونی که توسط سیستم گردش خون انجام می‌شود، گردش خون مغزی گفته می‌شود.[1]

ساختار

مصرف اکسیژن در مغز و نورون‌ها نسبتا زیاد ولی ذخیره آن‌ها بسیار کم است. به همین جهت تعداد عروق خونی و مویرگ‌ها در بافت مغز بسیار زیاد است، چرا که بتواند پاسخگوی نیازی حدود 55 میلی لیتر خون در هر دقیقه برای هر صد گرم بافت مغز باشد. در حالت استراحت، مغز فرد بالغ حدود 15 درصد برون‌ده قلبCardiac out put)) را به خود اختصاص می‌دهد. تنها در مواردی مثل کاهش اکسیژن خون، افزایش دی‌اکسید کربن و هیدروژن، باعث افزایش میزان خون‌رسانی به مغز می‌شود.[2]

اهمیت کنترل جریان خون مغزی به وسیله دی‌اکسیدکربن و یون‌های هیدروژن

افزایش غلظت یون هیدروژن در گردش خون مغزی، فعالیت نورون‌ها را تضعیف می‌کند. از طرفی افزایش یون هیدروژن موجب افزایش جریان خون مغزی می‌شود که به نوبه خود، هم دی‌اکسیدکربن و هم سایر مواد اسیدی را از بافت‌های مغزی خارج می‌سازد. دفع دی‌اکسیدکربن باعث کاهش اسیدکربنیک در بافت مغز شده و همراه با خروج سایر اسیدها، غلظت یون هیدروژن را هم به سوی مقدار طبیعی کاهش می‌دهد.

کمبود اکسیژن به عنوان یک عامل تنظیم کننده میزان جریان خون مغزی

مصرف اکسیژن در مغز، حدود 5/3 میلی لیتر اکسیژن برای هر 100 گرم بافت مغز در دقیقه می‌باشد. هرگاه جریان خون مغزی ناکافی شود و کمبود اکسیژن برای مغز ایجاد شود، مکانیسمی به نام گشاد کردن عروق(vasodilatation) فعال می‌شود که میزان جریان خون و حمل اکسیژن به بافت‌های مغزی را افزایش می‌دهد.[3]

به دلیل این که مغز در فضای بسته جمجمه(Skull) قرار دارد، باید به مقدار خونی که به آن می‌رسد توجه داشت تا همواره ثابت بماند و موجب افزایش یا کاهش فشار در مغز نشود.

مکانیسمی به نام تنظیم موضعی در مغز سبب می‌شود تا به نواحی فعال‌تر مغز خون بیشتری داده شود، لذا در افراد راست‌دست، خون نیم‌کره چپ، کمی بیشتر از نیم‌کره راست است. هم‌چنین در فردی که در حال سخن‌رانی است، به ناحیه پیشانیFrontal)) در سمت نیم‌کره ‌چپ، که مرکز تکلم است، خون بیشتری داده می‌شود و در شنونده‌ها نیز خون در ناحیه گیج‌گاهیTemporal)) که مرکز شنوایی در مغز است بیشتر می‌شود.[4]

مایع مغزی – نخاعی spinal fluid (CSF) - Cerebra

مایعی شفاف و بی‌رنگ که بخشی از پلاسمای خون بوده و در گردش خون از طریق مویرگ‌ها به درون حفره‌های مغزی انتشار پیدا می‌کند. این مایع به آرامی در بین بافت ‌همبند ‌عصبی حرکت کرده، و علاوه بر تغذیه بافت و دفع مواد زائد، نقش حفاظتی در جلوگیری از پاره شدن عروق مغز، به هنگام حرکت بدن به پائین و مواردی که فشار خون در عروق مغزی بالا می‌رود، را دارد. این مایع از پرده‌های مننژ، بطن‌ها(Ventricles) و فضای تحت عنکبوتیه(Cavum sub arachnoid) عبور کرده و سپس به سیاهرگ‌ها و در آخر به گردش خون باز می‌گردد. این مایع در سایر اعضای بدن نقش لنف را بر عهده می‌گیرد. افزایش حجم مایع مغزی – نخاعی در سنین پایین باعث هیدروسفالیHydrocephaly)) و در سنین بالا باعث "خیز مغزی" می‌شود.[5]

نقش سیستم عصبی سمپاتیک در تنظیم جریان خون مغز

سیستم گردش خون مغز دارای یک عصب‌گیری سمپاتیکی قوی می‌باشد که از پایانه‌های سمپاتیک، واقع در ناحیه گردنی سرچشمه می‌گیرد و همراه با شریان‌های مغزی به طرف بالا می‌رود. این اعصاب به کوچک‌ترین شریان‌های مغزی که در داخل ماده سفید است، نیز عصب‌دهی می‌کند. مهم‌ترین نقش اعصاب سمپاتیک در تنظیم جریان خون مغز، جلوگیری از سکته مغزی می‌باشد. به این صورت که، وقتی فشار خون شریانی در فعالیت‌‌های عضلانی طاقت‌فرسا، تا حد زیادی بالا می‌رود، اعصاب سمپاتیک، شریان‌های بزرگ و متوسط را به اندازه کافی تنگ کرده، تا از رسیدن این فشار بالا به مویرگ‌های مغز و پارگی و خونریزی آن‌ها جلوگیری کند.[6]

مقاله

نویسنده كوثر يوسفي

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

چگونه در مهمانی‌ها رفتار کنیم؟

رعایت آداب مهمانی می‌تواند روابط برادرانه میان مۆمنان را مستحکم‌تر ساخته و در رشد تعالی اجتماع تأثیر بسزایی داشته باشد.
No image

نقش ابراز علاقه و معاشرت درست در اسلام

نسان علاقه دارد كه مورد علاقه و محبت دیگران باشد. اگر آن‏ دوستداران، محبت‏خود را آشكار كنند، محبوب هم به محبان‏ علاقه‏ مند مى‏ شود و این محبت دو جانبه، زندگیها را از صفا و صمیمیت‏ بیشترى برخوردار مى‏سازد. ما اگر بدانیم كه خدا دوستمان دارد، ما هم‏خدا را بیشتر دوست‏خواهیم داشت. اگر بدانیم و بفهمیم كه رسول‏ خدا(ص) و اهل بیت(ع) به ما شیعیان عنایت و محبت دارند و این ‏علاقه را بارها نشان داده و اظهار كرده‏اند، محبت عترت در دل ما بیشترخواهد شد.
No image

اخلاق معاشرت اجتماعی، نمونه ای از سبک زندگی اسلامی

نمونه های بسیاری از سیره ی ائمه ی معصوم علیهم السلام درباره ی تشویق و تحریض مؤمنان به دوستی و برادری با هم، ایجاد پیوند برادری و دوستی بین آنها، اصلاح اختلافات و رفع کدورت ها گزارش شده است.
No image

اخلاق معاشرت و ارتباط با خویشاوندان در اسلام

سنّتِ «صله رحم»، از نیکوترین برنامه های دینی در حیطه معاشرت است. گرچه شکل نوین زندگی و مشغله های زندگیهای امروزی، گاهی فرصت این برنامه را از انسانها گرفته است، ولی حفظ ارزشهای دینی و سنّتهای سودمند و ریشه دار دینی، از عوامل تحکیم رابطه ها در خانواده ها است. بویژه در مناسبتهای ملّی، در اعیاد و وفیات و آغاز سال جدید، فرصت طبیعی و مناسبی برای عمل به این «سنّت دینی» است.
No image

تحلیل یافته‌های الگوی دینی رفتارها در خانواده و نقش رسانه ملی

آنچه از امور فطری در بحث تربیت مورد نظر است و مبنای تربیت مطرح می‌شود، امور فطری در زمینه خواست‌ها و گرایش‌هاست. البته باید توجه داشت آن دسته از خواست‌های فطری مبنای تربیت قرار می‌گیرد که ویژه انسان است و امتیاز او بر حیوان به شمار می‌آید، نه آن بخش از خواست‌ها و گرایش‌ها که میان هر دو مشترک است؛ زیرا در این بخش، انسان مانند حیوان برای شکوفاسازی نیازی به تربیت ندارد.

پر بازدیدترین ها

No image

ویژگی های خانواده موفق از نظر اسلام

از دیدگاه اسلام انسانها از لحاظ ویژگیها ، توانایی و استعدادها متفاوت از یکدیگر هستند. بر این اساس در نظر گرفتن این تفاوتها را نیز در تربیت فرزندان در خانواده دارای اهمیت می‌داند. از نمونه احادیثی که ذکر شد و هزاران شواهد معتبر دیگر می‌توان به نقش اهمیت خانواده از دیدگاه اسلام پی برد. اسلام سعادت و شقاوت فرد را تحت تاثیر خانواده چه در دوران قبل از تولد و چه بعد از تولد می‌داند.
No image

تحلیل یافته‌های الگوی دینی رفتارها در خانواده و نقش رسانه ملی

آنچه از امور فطری در بحث تربیت مورد نظر است و مبنای تربیت مطرح می‌شود، امور فطری در زمینه خواست‌ها و گرایش‌هاست. البته باید توجه داشت آن دسته از خواست‌های فطری مبنای تربیت قرار می‌گیرد که ویژه انسان است و امتیاز او بر حیوان به شمار می‌آید، نه آن بخش از خواست‌ها و گرایش‌ها که میان هر دو مشترک است؛ زیرا در این بخش، انسان مانند حیوان برای شکوفاسازی نیازی به تربیت ندارد.
No image

ویژگی خانواده قرآنی (1 )

قرآن کریم با نگاه ویژه به این کانون مهم ومقدس؛توجه بشر را به تشکیل این کانون مقدس جلب می کند وبهترین الگوها را برای شناسایی خانواده برتر به جهانیان معرفی می کند.مقاله حاضر با عنوان ویژگیهای خانواده های قر آنی بعد ازبیان مقدمه ای کوتاه در مورد جایگاه واهمیتی که کانون مقدس خانواده در قرآن دارد؛نمونه ها والگوهایی که در قرآن بیان شده را معرفی کرده وبعد از آن به بیان آثار وویژگیهایی که قرآن در خانواده می گذاردپرداخته است.ودر پایان هم چند نکته را به عنوان نتیجه گیری بیان کرده است.
No image

هدف از تشکیل خانواده

No image

سبک زندگی در خانواده اسلامی

مفهوم «سبک زندگي» از جمله مفاهيم علوم اجتماعي و علم جامعه شناسي و مردم شناسي است که اخيراً و در دهه اخير بسيار مورد توجه عالمان علوم اجتماعي و مديران فرهنگي قرار گرفته است؛ سبک زندگي معنايي است که از به هم تنيدگي و پيوند و نظام وارگي و شبکه اي بودن عوامل متعددي که در شيوه هاي زندگي يا اقليم هاي زيستن انسان تأثير مي گذارند، به وجود آمده است.
Powered by TayaCMS