دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

آمادگی برای سفر آخرت

برای سفر آخرت آماده حرکت شوید، خدا شما را بیامرزد، که بانگ کوچ را سردادند، وابستگی به زندگی دنیارا کم کنید…
آمادگی برای سفر آخرت
آمادگی برای سفر آخرت

قال امیرالمؤمنین علیه السلام:

تجهَّزُوا رَحِمکمُ الله فقد نودی فیکُم بالرّحیل وأقِلّوا العُرجة علی الدّنیا وانقلبوا بصالح ما بحَضرتکم من الزّاد…

ترجمه:

برای سفر آخرت آماده حرکت شوید، خدا شما را بیامرزد، که بانگ کوچ را سردادند، وابستگی به زندگی دنیارا کم کنید…

توضیح:

آمادگی برای سفر آخرت

هر گرفتاری که بر خود تحمیل کرده‌ایم از طریق نیرنگ دنیاست و چون این خطر زیاد است، امیرالمؤمنین (علیه السّلام) آن را بیش از خطرهای دیگر یادآور شده است، چنانکه می‌فرماید: حریم قلب خود را از غبار دنیاگرایی پاک کنید و شیفته زندگی جاوید اخروی باشید: «کونوا عن الدّنیا نُزّاهاَ وإلی الآخرة وُلاّهاً»[1]. همچنین آن حضرت، هر شب پس از نماز عشاء و پیش از آن که نمازگزاران پراکنده شوند با صدای رسا می‌فرمود: «تجهَّزُوا رَحِمکمُ الله فقد نودی فیکُم بالرّحیل وأقِلّوا العُرجة علی الدّنیا وانقلبوا بصالح ما بحَضرتکم من الزّاد»[2]؛ آماده مسافرت باشید؛ زیرا ندای مرگ برای شما سرداده شده است. امّا این منادی کیست و چرا ما ندای رحیل را نمی‌شنویم؟ آیا ندای رحیل،همان کلمات طیبه تکبیر و تهلیل است که در تشییع جنازه گفته می‌شود؟ و آیا این ندا به لسان مقال مردم است یا به لسان حال خود انسان و یا به لسان مقال ملائکه موکّل قبض ارواح؟ به هر تقدیر، فرمودند: کم معطّل شوید و خود را سرگرم نکنید؛ بالاخره چیزی باید پشتیبان و پشتوانه شما در این سفر باشد. آن زاد و توشه را به عنوان پشتیبان، حمل کرده همراه ببرید؛ زیرا احدی به کمک شما نمی‌آید. البتّه درک این معنا بسیار سخت است.

ما می‌پنداریم همان گونه که در دنیا به فرزندانمان علاقمندیم و آنها دشواریهای ما را برطرف می‌کنند، پس از مرگ نیز این علاقه‌هست و آنان هم مشکل ما را حلّ می‌کنند؛ در حالی که چنین نیست. عدّه ناشناسی را فرض کنید که از شرق و غرب و شمال و جنوب زمین به مکّه مشرّف شده‌اند و هر یک به زبان خاصی سخن می‌گوید. اینها که از چهار اقلیم با چهار فرهنگ و زبان آمده‌اند در اتاقی، دوستانه با هم در دوران حج، به سر می‌برند، و با پایان یافتن مناسک و مراسم حج هر کس به دیار خود می‌رود و شاید در همه عمر نیز یکدیگر را نبینند.

سرنوشت کسانی هم که در خانه‌ای به عنوان پدر، مادر، برادر و خواهر جمعند چنین است. خانه دنیا، مسافرخانه‌ای بیش نیست.

مسافرخانه را «خان » می‌گفتند و خان که در روایات و کلمات عرب آمده، همان خانه یا مسافرخانه است. در این مسافرخانه، چند نفر کنار هم جمع شده،‌موقتاً زندگی می‌کنند و بعد هم که مرگ آنان فرا می‌رسد از یکدیگر جدا می‌شوند و هیچ کس به فکر دیگری نیست. از این رو هر شب حضرت علی (علیه السلام) می‌فرمود: بارها را ببندید و آماده مسافرت باشید. هم‌اکنون نیز مناسب است در هر مسجدی بعد از نماز عشاء، هنگام تفرّق نمازگزاران از مسجد، جمله «تجهّزوا رحمَکُم الله» یا ترجمه آن به گوش آنان برسد.

    منبع :
  • برگرفته از تفسیرموضوعی قرآن کریم – مبادی اخلاق در قرآن –تالیف : آیت الله جوادی آملی ج11/صص126-127
    پی نوشت:
  • [1] ـ شرح غررالحکم، ج 4، ص 614.
  • [2] -نهج‌البلاغه، خطبه 204.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

Powered by TayaCMS