25 آبان 1396, 2:53
روز اول مهرماه سال 1359 عملیات کمان ۹۹ با حمله ۱۴۰ هواپیمای بمبافکن ایرانی به پایگاههای هوایی و مراکز ارتباط و رادار نیروی هوایی عراق انجام شد که بزرگترین عملیات هوایی در ایران لقب گرفته است. در آستانه طلوع صبحگاه سهشنبه اول مهر 1359، با ابلاغ رمز «كمان 99» هواپيماهاي شكاري و بمبافکن نيروي هوايي از هفت پايگاه هوايي تهران، تبريز، همدان، دزفول، بوشهر و شيراز به پرواز درآمدند. همزمان با ابلاغ رمز «كمان 99»، 140 فروند هواپيماي جنگنده بمبافكن با پشتيباني 60فروند هواپيماي رهگير شكاري و سوخترسان از پايگاههاي هوايي كشور عمليات نظامي خود را شروع كردند. در اين پرواز بيش از 380خلبان شركت داشتند كه 140نفر از آنان وارد خاك عراق شدند و سراسر خاك عراق؛ پايگاههاي هوايي كركوك، موصل، الرشيد بغداد، حبانيه، ناصريه، شعبيه، كوت، المثني و نقاط ديگر در حد فاصل مدار 30 درجه شمالي يعني جنوبيترین مدار در خاك عراق تا شماليترین مدار آن را هدف قرار دادند.
در اين رزم هوايي، كارخانههای هواپيماسازي، پايگاههاي هوايي، مخازن سوخت و مهمات، پناهگاههاي هواپيماها، تأسيسات و كارخانههای خدمات هواپيمايي، سولهها و پناهگاههاي اسكادرانهاي تعمير و نگهداري، راههاي خزش، انبارهاي مهمات، انبارهاي آمادي و قطعات پشتيبانيكننده هواپيماها، رادارهاي هدايتكننده هواپيماهاي جنگي، برجهاي مراقبت و كنترل سامانههاي فرماندهي، مراكز مخابراتي و انواع آنتنها در تيررس خلبانان قرار گرفت تا با زمينگير شدن هواپيماهاي دشمن، احتمال حملات هوايي به كشور در آينده كاهش يابد. ضمن اينكه، اجراي موفقيتآميز اين عمليات علاوه بر كسب برتري هوايي در مناطق نبرد و مناطق عملياتي به سيادت هوايي ايران منتهي ميشد و چنانچه خلبانان نميتوانستند به چنين هدف بزرگي دست يابند، دستكم به برتري یا حداقل برابري هوايي ميرسيدند. هر گروه با بهرهگيري از سوختگيري هوايي براي انهدام هدفهاي دوردست یا بدون عمليات سوختگيري در هوا براي هدفهاي در دسترس، فضاي كشور عراق را شكافتند و آسمان اين كشور را براي رسيدن به اهداف خود درنورديدند.
در اين عمليات هوايي نقاط زير مورد هدف قرار گرفتند: الف) 48 فروند هواپيمای جنگنده بمبافکن F-5E از پايگاه هوايي دوم تبريز، پايگاه هوايي موصل در شمال شرقي عراق را در استان نينوا درهم كوبيدند، بهطوري كه اين پايگاه تا ماهها قابل استفاده نبود. ب) 16 فروند هواپيمای جنگنده بمبافکن F-4E از پايگاه سوم شكاري همدان پايگاه هوايي كوت در استان العماره عراق را بمباران و تقريبا اين پايگاه را منهدم كردند. ج) 40 فروند F-5E از پايگاه چهارم شكاري دزفول به پايگاه هوايي ناصريه در استان ذيقار عراق حمله و خسارات بسيار سنگيني به آن پايگاه وارد كردند. د) 12 فروند F-4E از پايگاه ششم شكاري بوشهر به پايگاه هوايي شعبيه عراق در استان بصره يورش بردند. و) 12 فروند فانتوم از پايگاه سوم شكاري همدان به پايگاه هوايي الرشيد در نزديكي بغداد حملهور شدند و اين پايگاه را تا 80 درصد تخريب كردند.(در اين حمله، گفته ميشود تعداد زيادي از ميگهاي23 عراق، روي زمين، هدف قرار گرفتند) ی)پايگاههاي هوايي حبانيه شامل تموز و هضبه در غرب بغداد، فرودگاه بینالمللي بغداد، پايگاه هوايي كركوك در استان كركوك، فرودگاه المثني و برخي فرودگاههاي ديگر در امواج بعدي حملات هوايي به شدت بمباران شدند.
در موج دوم حملات هوايي، پايگاه يكم شكاري مهرآباد و پايگاه دوم شكاري تبريز، تنها با 50 درصد از هواپيماهاي آماده موجود حملهور شدند. در پي اين عمليات رعدآسا، نيروي هوايي عراق براي مدت طولاني نيمي از توان عملياتي خود را از دست داد و تا مدتها پس از آن پايگاههاي هوايي اين كشور قادر به استفاده از تمام یا بخشي از توان رزمي خود نبودند، بهطوري كه پايگاه هوايي الرشيد بهعنوان يكي از مهمترین پايگاههاي هوايي عراق تا سه ماه پس از اين رزم هوايي غيرعملياتي بود و موجب كاهش توان رزمي هوايي عراق و كاهش فعاليتهاي هوايي بر فراز جبهههاي زميني شد. در اين عمليات كه عمدهترين عمليات تاكتيكي هوايي در عرف جهان هوانوردي نظامي محسوب ميشود و تنها 14 ساعت به طول انجاميد از دو نوع هواپيماي جنگنده بمبافكن «اف4اي» ملقب به «فانتوم2» و «اف5اي» ملقب به «تايگر2» استفاده شد. در همين روز، چند تن از بهترين خلبانان کشور به شهادت رسیدند.
روزنامه دنیای اقتصاد
تاریخ: 1/7/1396
کتابخانه هادی
پژوهه تبلیغ
ارتباطات دینی
اطلاع رسانی
فرهیختگان