دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

تزلزل و دودلی (3) (پرسش و پاسخ)

تردید، دودلی و تزلزل چیست و چه آثاری در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد و راهکارهای از بین بردن این رذیلت کدام است؟
تزلزل و دودلی ʃ) (پرسش و پاسخ)
تزلزل و دودلی (3) (پرسش و پاسخ)

تزلزل و دودلی (3) (پرسش و پاسخ)

روزنامه کیهان

تاریخ انتشار: یکشنبه 6 اسفند ماه 1396

پرسش:

تردید، دودلی و تزلزل چیست و چه آثاری در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد و راهکارهای از بین بردن این رذیلت کدام است؟

پاسخ:

در دو بخش قبلی به مفهوم شک و انواع شک شامل شک سازنده و مخرب و مراتب شک و عوامل و اسباب ایجاد شک شامل: رذایل اخلاقی خصوصاً عمل نکردن به داشته‌های یقینی پرداختیم. اینک در ادامه دنباله مطلب را پی می‌گیریم.

2- تکبر در مقابل حق و تکذیب آیات الهی

 قرآن کریم می‌فرماید: آن کسانی را که در زمین به ناحق سرکشی و تکبر می‌کنند را به زودی از آیات خویش رویگردان سازم، چنان‌که هر آیتی را که ببینند ایمان نیاورند و اگر طریق هدایت ببینند از آن نروند و اگر طریق گمراهی ببینند از آن بروند. زیرا اینان آیات را دروغ انگاشتند و از آن غفلت ورزیدند. (اعراف - 146) با این که حقانیت آن آیات را فهمیده بودند.

3- پرورانیدن شک اولیه

امام علی(ع) تردد را از اسباب شک می‌داند. (کافی، ج 2، ص 392) که مقصود از تردد، همان شک ابتدایی است. در صورتی‌که ماندگار شود، همانطور ‌که در حدیث دیگر از این شک ابتدایی که معمولاً خفیف است به ریب تعبیر کرده و فرمودند: ریب نکنید تا در شک نیفتید. (امالی شیخ مفید، ص 206)

4- جهل

امام علی(ع) می‌فرماید: شک ثمره جهل است. (غررالحکم و دررالکلم آمدی، ص 71) آن بزرگوار در جای دیگر تسلیم در برابر جهل را از اسباب شک می‌دانند. (کافی، ج 2، ص 392)

 

5- مجادله‌های دینی بیهوده و سنگین

امام باقر(ع) به زیاد فرمود: ای زیاد! از مجادله‌های کلامی (در امور سنگین دینی) بپرهیز که موجب شک شود و عمل را تباه کند و صاحبش را هلاک نماید؛ همانطور که گذشتگان به جای عمل به وظایف به دنبال این امور رفته و  در خدا سرگردان شدند و کارشان (در حیرت و دهشت) به جایی رسید که مردی را از پیش او صدا می‌زدند و او به پشت سرش جواب می‌داد و از پشت سرش صدا می‌کردند و او از پیش رو پاسخ می‌گفت. (دیوانه شده بود!!) (امالی صدوق، ص 417)

البته کسی که خداوند او را به نیروی قدسی و قریحه مستقیم تأیید فرموده و نور حکمت را در دلش تابانده و مشمول الطاف خفیه ساخته است چنین کسی می‌تواند در دریای علوم غوطه‌ور شود و دیگران سزاوار است که اصول عقاید خود را که از شرع رسیده، از او بگیرند و به خدمت او مشغول باشند تا برکات انفاس وی شامل حالشان شود. 37

6- ترس از پیروی حق

به این معنی که می‌ترسند منافعی را در پیروی از حق از دست دهند یا زیانی متوجه آنان شود در نتیجه از آن تبعیت نمی‌کنند و سپس به حکم قانون شک‌آفرینی تخلف از دانسته‌های یقینی که فرآیند آن ذکر شد، شک بر دلشان سایه می‌افکند.

اقسام تذبذب و ثبات

این تقسیم‌بندی با توجه به تعلق تذبذب است وگرنه خود این رذیلت همانند ضدش، از مقوله باب تشکیک است و دارای مراتب شدت و ضعف می‌باشد، بی‌آنکه اقسام مختلفی داشته باشد.

الف - تذبذب در دین

آشکار است که این تذبذب از پست‌ترین، زیان‌بارترین و زشت‌ترین اقسام آن است و فرد را تا سرحد کفر و محروم شدن از توبه به سقوط می‌کشاند. خدای متعال می‌فرماید:

همانا کسانی که ایمان آوردند، سپس کفر ورزیدند، سپس ایمان آوردند، سپس کفر ورزیدند، آنگاه بر کفر افزودند، خداوند آنان را نمی‌آمرزد و به راه راست هدایتشان نمی‌کند.

این تذبذب باعث می‌شود که فرد، دین را به بازی بگیرد، آنچه را به سود خود می‌داند انجام دهد و آنچه را که با منافع دنیویش سازگاری ندارد، ترک کند.

خدای متعال درباره اینان می‌فرماید:

کسانی که به دیدار ما امیدوار نیستند، می‌گویند قرآن جز این بیاور و یا آن را تغییر بده ...(یونس - 15)

... و می‌گویند به بعضی ایمان می‌آوریم و به بعضی کافر می‌شویم و می‌خواهند میان کفر و ایمان راهی اختیار کنند.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

مطلب مکمل

تزلزل و دودلی ʁ) (پرسش و پاسخ)

تزلزل و دودلی (1) (پرسش و پاسخ)

تردید، دودلی و تزلزل چیست و چه آثاری در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد و راهکارهای از بین بردن این رذیلت کدام است؟
تزلزل و دودلی ʂ) (پرسش و پاسخ)

تزلزل و دودلی (2) (پرسش و پاسخ)

تردید، دودلی و تزلزل چیست و چه آثاری در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد و راهکارهای از بین بردن این رذیلت کدام است؟
تزلزل و دودلیʄ) (پرسش و پاسخ)

تزلزل و دودلی(4) (پرسش و پاسخ)

تردید، دودلی و تزلزل چیست و چه آثاری در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد و راهکارهای از بین بردن این رذیلت کدام است؟
تزلزل و دودلی ʅ) (پرسش و پاسخ)

تزلزل و دودلی (5) (پرسش و پاسخ)

تردید، دودلی و تزلزل چیست و چه آثاری در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد و راهکارهای از بین بردن این رذیلت کدام است؟
تزلزل و دودلی ʆ) (پرسش و پاسخ)

تزلزل و دودلی (6) (پرسش و پاسخ)

تردید، دودلی و تزلزل چیست و چه آثاری در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد و راهکارهای از بین بردن این رذیلت کدام است؟
تزلزل و دودلیʇ) (پرسش و پاسخ)

تزلزل و دودلی(7) (پرسش و پاسخ)

تردید، دودلی و تزلزل چیست و چه آثاری در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد و راهکارهای از بین بردن این رذیلت کدام است؟

پر بازدیدترین ها

No image

صدقه به فامیل واجبتر است یا دیگران؟!

نظر به این‌ که هر شخصی نسبت به بستگانش آگاهی بیشتری دارد و اگر در میان آنان شخص نیازمندی باشد وی را می‌شناسد بر این اساس، اگر همه ما به این وظیفه عمل کنیم دیگر در جامعه، نیازمند و فقیری موجود نخواهد بود.
No image

راهكارهای قرآنی برخورد با همسران و فرزندان نااهل

دشمنی زنان و فرزندان نااهل بر محور ایمان است: خداوند مؤمنان را خطاب قرار داده است و از جمله «عدو لكم» استفاده می شود كه فاصله و تضادی كه میان آنان و مؤمنین ایجاد می شود اختلافات خانوادگی معمول نیست بلكه اختلاف دینی است یعنی همسران و یا فرزندان نااهل رفتارهایی خلاف ایمان به خدا انجام می دهند.
No image

آداب معاشرت اجتماعی از نظر قرآن و اسلام

اینكه درمعاشرت چه معیارهایی را درنظر داشته باشیم تا معاشرت های ما انسان ساز و جامعه ساز باشد و ما را درمسیر اهداف و فلسفه آفرینش یاری رساند، موضوعی است كه درآیات دیگر قرآن به آن توجه داده شده است. در قرآن دست كم می توان هفت معیار و ملاك برای معاشرت های انسانی شناسایی كرد كه در اینجا به طور اجمال به آنها پرداخته می شود.
No image

مدارا کردن با مردم، نوعی صدقه است

مدارا کردن با مردم هم نوعی صدقه است و بلایا و اضطراب‌ها و آشفتگی‌ها را از انسان دفع می کند و آرامش و آسودگی را برای آدمی به ارمغان می آورد.
No image

برخورد با خویشاوندان در اسلام

صله ارحام تنها منحصر به اقوامی که در قید حیات هستند نیست،بلکه مردگان از اقوام را هم شامل می شود،یعنی رفتن به مزار مردگان واموات از ارحام،و انجام امور خیر و فرستادن خیرات و مبرات برای آنان نیز از مصادیق صله رحم محسوب می گردد.
Powered by TayaCMS