روزنامه ابتکار
دوشنبه: 3 مهر ماه 1396
مردم و مسئولان در سال های دفاع مقدس در مورد ادامه جنگ چه می‌گفتند؟
رأس ساعت ۱۲ روز ۳۱ شهریور ۱۳۵۹، ۱۹۲ فروند هواپیمای جنگنده نیروی هوایی عراق به طرف اهدافشان در داخل خاک ایران به پرواز درآمدند. در همین لحظه صدام حسین در حالی که چفیه قرمزرنگ به سر داشت و نوار فشنگ به دور کمر خود بسته بود، بی‌آنکه درجات نظامی‌اش را نصب کرده باشد وارد اتاق عملیات شد. عدنان خیرالله، وزیر دفاع عراق به او گفت: «سرور من! جوان‌ها دقیقه‌ای قبل به پرواز درآمدند.» صدام پاسخ داد: «تا نیم ساعت دیگر کمر ایران خواهد شکست.» این آغاز جنگی هشت ساله بود که به گفته طه‌یاسین رمضان، نخست‌وزیر وقت عراق «به خاطر قرارداد ۱۹۷۵ و یا چند صد کیلومتر و نصف اروند نبود. این جنگ به خاطر سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی بود.»
رسانه‌های جمعی در دو سال پیاپی ـ 31 شهریور 1361 و 31 شهریور 1362 ـ نظر مردم و مسئولان را در مورد ادامه جنگ جویا شدند. بازخوانی این پرونده‌ها و بررسی دیدگاه‌های آن دوره ابعاد بیشتری از چگونگی این رخداد را روشن خواهد کرد. نظرات مردمی در نشریه اطلاعات هفتگی به چاپ رسیده بود.
نظر مردم
در این قسمت با مردم، شش سؤال و نظرخواهی مطرح شد که در زیر می‌خوانید:
سؤالات مطرح شده با مردم:
۱. به نظر شما چرا عراق به ایران حمله کرد؟
۲. جنگ را از چه طریقی و تا کی بایستی ادامه بدهیم؟
۳. موضع ما در قبال کشورهایی که به عراق کمک می‌کنند چه باید باشد؟
۴. به نظرتان چه موقع باید صلح کنیم؟
۵. آیا جنگ به نفع ما هست یا خیر؟
۶. هفته جنگ را چگونه برگزار کنیم تا پیشرفت جنگ مؤثر باشد؟
محمد احمدپور دارای شغل آزاد:
۱. برای اینکه عراق دست‌نشانده آمریکا بود می‌بایست این کار را می‌کرد. آمریکا وقتی شاه را در منطقه از دست داد، به فکر جانشینی برای او افتاد و چه کشوری بهتر از عراق برای این کار بود که حاکمش مزدور او باشد.
۲. به نظر من تا زمانی که آنها خواسته‌های ما را قبول نکرده‌اند و تا آنجایی که رزمندگان در توان دارند باید با عراق بجنگیم و پیشروی کنیم.
۳. باید تا آنجا که می‌توانیم سر فرصت جواب دندان‌شکنی به آنها بدهیم.
۴. وقتی که خواسته‌هایمان برآورده شود.
۵. البته ما طالب جنگ نبودیم، آنها خواستند و ما مجبوریم تا زمانی که لازم است از خودمان دفاع کنیم.
۶. به نظر من همه باید شرکت کنند تا آنجایی که در توان دارند.
یک بازنشسته، ۴۸ ساله:
۱. آنها بدون جهت به ایران حمله کردند و با این کار مرتکب اشتباه بزرگی شدند.
۲. تا وقتی که پیروز شویم، از طریق جنگ باید جنگ را ادامه دهیم. جنگ را باید با جنگ پاسخ گفت.
۳. به هر حال نمی‌توان با تمام دولت‌هایی که به عراق کمک می‌کنند از در جنگ وارد شد ولی اگر بتوان مسائل را در کنفرانس‌ها مطرح کرد و به طور مسالمت‌آمیز و در پشت میزها مسائل حل گردد خیلی بهتر است تا اینکه با آنها به جنگ بپردازیم. قدر مسلم این جنگ اثر مطلوبی برای مملکت ما ندارد ولی استثنائاً چون عراق در جنگ پیش‌قدم بود همه باید جواب او را با جنگ بدهیم.
۴. موقعی که عراق خواسته‌های ما را برآورده بکند؛ یعنی به شرایطی که از طرف دولت اعلام شده عمل بکند و وقتی که این شرایط را پذیرفت ما هم صلح خواهیم کرد.
۵. اصولاً نمی‌توان در این مورد پیش‌بینی کرد، البته تا این لحظه جنگ به نفع ما بوده ولی احتمالاً ممکن است اوضاع و احوال طوری تغییر کند که به نفع ما نباشد. به هر حال جنگ چیز خوبی نیست که فکر کنیم برای ما فایده دارد!
۶. باید مردم را دقیقاً در جریان امور قرار بدهند و اثرات این جنگ را به وسیله پوسترها و سخنرانی‌ها و به وسیله ارشاد و سایر امکاناتی که دولت در اختیار دارد، ثمرات جنگ را نشان بدهند و بفهمانند و مردم را ارشاد کنند به اینکه از سربازان و از کسانی که در حال حاضر در جبهه‌ها برای مملکتشان فداکاری می‌کنند، حمایت کنند.
حسین تاج‌الدین؛ کارمند شرکت ایزوران وابسته به وزارت دفاع:
۱. در حقیقت عراق به ما حمله نکرد بلکه این آمریکا بود که به ما حمله کرد، عراق چون سرسپرده آمریکاست، از خود اختیاری ندارد و اگر رژیم عراق یک رژیم مستقلی بود هیچ وقت به خاک ما تجاوز نمی‌کرد. او به دستور آمریکا خاک ما را مورد هجوم قرار داد، همان‌طور که کارگردان پشت پرده کنفرانس فاس هم آمریکا بود، اوست که در حال حاضر از عراق حمایت می‌کند. به همین دلیل، آمریکا را عامل جنگ می‌دانیم.
۲. به همین طریق که تا به حال ادامه داده‌ایم و بهترین طریق آن است که از امام اطاعت کنیم و به دستورات شورای عالی دفاع عمل بکنیم، جبهه‌ها را تقویت کنیم، به جبهه‌ها برویم مخصوصاً کسانی از ما که آمادگی برای نبرد دارند و تا پیروزی کامل و نابودی صدام باید جنگ را ادامه بدهیم؛ یعنی اگر ما بخواهیم از خود سستی و رخوت نشان بدهیم در حقیقت شکست خورده‌ایم چون‌که صدام اگر به همین آسانی از چنگ عدالت فرار کند و گوشمالی نبیند در منطقه جوی ایجاد می‌شود که حکام تجاوزطلب را به این کار ترغیب و تشویق می‌کند.
۳. موضع ما در قبال کشورهایی که به عراق کمک می‌کنند باید همان موضعی باشد که آقای هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه فرمودند. به آنها تذکر می‌دهیم که ما یک کشور اسلامی هستیم و با همه آنها دوست هستیم و می‌خواهیم از یک موضع دوستانه با آنها برخورد کنیم و دست برادری به سوی آنها دراز می‌کنیم. آنها هیچ وقت توانایی آن را نخواهند داشت که چیزی را به ایران تحمیل کنند ولی ایران قدرت آن را دارد که به طور همزمان با همه آنها بجنگد. من خودم شاهد هستم و در نیروی دریایی که بودم مشاهده کردم که به گفته آقای هاشمی رفسنجانی نیروی دریایی ایران قدرت آن را دارد که امنیت خلیج فارس را تأمین کند یا آن را ناامن سازد، به همین جهت ما به آنها توصیه می‌کنیم که با ما برادرانه برخورد کنند و این کمک‌هایی که آنها به صدام می‌کنند چیزی عایدشان نخواهد کرد جز ضرر، همان‌طور که تا به حال چنین بوده.
۴. مسئله صلح در بین نیست و اگر صلحی انجام شود به صورتی که صدام از چنگ عدالت فرار کند، در حقیقت به خون شهدای ما خیانت شده است. ما با عراقی که با ما در حال جنگ است و بهترین جوان‌های ما را در این جنگ از بین برده هیچ صلحی نداریم و همان‌طور که شورای عالی دفاع اعلام کرد و مورد تایید ملت ایران هم هست ما هیچ وقت صلح تحمیلی را نمی‌پذیریم. البته صلحی که بر مبنای قبول شرایط ایران انجام گیرد قابل قبول برایمان خواهد بود ولی بدون مجازات صدام صلح قابل قبول نیست.
۶. در هفته جنگ باید واقعیت‌های جنگ را به مردم یادآوری کنیم و به مرم آگاهی بدهیم و به همان ترتیب که در سال قبل انجام شده واقعیت‌ها را با مردم در میان بگذاریم و به آنها فنون رزمی را بیاموزیم و به عقیده من در هفته جنگ باید در کشورهای دیگر هم در رابطه با این مسئله برنامه‌هایی داشته باشیم و واقعیت‌های جنگ را در خارج از کشور نیز منعکس سازیم و نباید مراسم را محدود به کشور خودمان کنیم.
یک خانم خانه‌دار که خودش را معرفی نکرد:
۱. دلیلش را نمی‌دانم.
۲. به نظر من جنگ را نباید بیشتر از این ادامه داد، به این دلیل که ما زمین‌هایمان را از عراق پس گرفته‌ایم و وارد شدن ما در خاک عراق هیچ سودی ندارد.
۳. نمی‌دانم!
۴. باید زمین‌هایمان را پس بگیریم و عراق غرامت خسارت‌هایی را که به ما وارد کرده بپردازد تا صلح کنیم.
۵. نمی‌دانم شاید به ضرر ما باشد.
۶. نمی‌دانم.
کارمند دانشگاه اهواز:
۱. بعد از اینکه نقشه آمریکا برای سرنگون کردن جمهوری اسلامی از طریق طبس با شکست مواجه شد، نیرنگ و حیله بعدی آمریکا این بود که از طریق صدام خاک ما را مورد تهاجم قرار دهد.
۲. به نظر من تا حالا موضع ما یعنی جنگ با عراق مثبت بوده ولی از این به بعد شاید از طریق مذاکره بتوان به طریقی به این جنگ پایان داد زیرا حمله ما به خاک عراق در حقیقت تجاوز به کشور دیگر است. (البته این نظر مصاحبه‌شونده است و حقیقت امر چنین چیزی نیست.)
۳. همان موضعی را که در مقابل مصر و اردن اتخاذ کرده‌ایم باید در مقابل این کشور هم در پیش بگیریم.
۴. فکر می‌کنم شرایطی را که ایران تعیین کرده تنها راه رسیدن به صلح باشد.
۵. البته از نظر اقتصادی به ضرر ماست ولی از نظر کمکی که به ما در جهت رسیدن به خودکفایی می‌کند سودمند بوده است.
۶. در این هفته بایستی مسائلی را که در جنگ اتفاق افتاده و عواملی که باعث پیروزی ما گشته‌اند از طریق عکس‌ها و انتشار خاطرات برای مردم تشریح کنیم و از طریق رادیو و تلویزیون و نمایشگاه این هفته را هر چه باشکوه‌تر برگزار کنیم.
سید مجتبی یزدانی، محصل ۱۵ ساله:
۱. این امر واضحی است که عراق سرسپرده آمریکاست و به این دلیل به ایران حمله کرد که بتواند به خواسته‌های اربابش آمریکا عمل کند که عبارت بودند از وارد کردن ضربه اقتصادی به ایران و ضعیف ساختن ایران از نظر نظامی، به طوری که عراق فکر می‌کرد قادر خواهد بود ظرف سه روز خوزستان را تصرف کند. انگیزه دیگری که آمریکا را ترغیب به تحمیل جنگ به ایران کرد می‌توان از پیدا کردن بازار برای فروش اسلحه‌های خود نام برد.
۲. باید جنگ را تا پیروزی نهایی از طریق سرنگونی رژیم بعثی عراق ادامه دهیم.
۳. ما نمی‌توانیم با تمام کشورها قطع رابطه کنیم ولی تا حد امکان باید مبارزه‌مان را با جهان‌خواران در سطح بین‌المللی ادامه دهیم یعنی نه با تمام کشورها قطع رابطه کنیم و نه زیر سلطه آنها واقع شویم.
۴. صلح فقط با شرایطی که رئیس‌جمهور اعلام کرده قابل قبول است.
۵. مسلماً به نفع ماست و اسلام همیشه پیروز است.
۶. هفته جنگ باید با شکوه تمام برگزار شود. نه تنها در کشور خودمان بلکه در کشورهای دیگر نیز از نظر تبلیغاتی باید فعالیت زیادی نشان دهیم تا مردم جهان را از موضع به حق خود آگاه سازیم و به مردم کشورهای دیگر بگوییم که متجاوز کیست و عامل این جنایات چه کسی است.
یک کارگر مکانیک ۲۰ ساله به سؤالات مطرح شده این‌طور پاسخ داد:
۱. حمله عراق به ایران به علت دستوری بود که صدام از آمریکا دریافت کرد و تحمیل این جنگ به ایران خواست صدام و اربابش آمریکا بود نه خواسته ملت عراق.
۲. تا وقتی باید به جنگ ادامه بدهیم که اراضی خود را به طور کامل از جنگ عراق خارج کنیم و خساراتی که به ما وارد شده از طرف عراق پرداخت شود.
۳. با این‌گونه کشورها نباید روابط سیاسی داشته باشیم و به طور کلی هرگونه رابطه با آنها را باید قطع کنیم.
۴. ما وقتی می‌توانیم با عراق مصالحه کنیم که غرامت خساراتی را که عراق به ما وارد کرده به طور کامل دریافت کنیم.
۶. در این هفته باید جنایاتی را که عراق در طول جنگ مرتکب شده از طریق تشکیل نمایشگاه‌هایی از عکس یا بریده روزنامه و یا طرق دیگر به مردم نشان داد.
نظر مسئولان درباره ادامه جنگ
امام خمینی: باید متجاوز از بین برود
الان مسئله بزرگ ما جنگ است که مشاهده می‌کنید تقریباً در اکثر جبهه‌ها مشغول آن هستیم. ما باید الان تمام کوششمان را به کار بیندازیم که این جنگ را به پیروزی برسانیم که اگر خدای نخواسته این جنگ به پیروزی نرسد و شکستی پیش آید، خیال نکنید که آن شکست برای ایران است، بلکه برای همه مستضعفین جهان واقع می‌شود. الان چشم‌های همه مردم دنیا به ایران دوخته شده که در جنگ چه می‌کنند.
بار دیگر من به اهالی کشور تأکید می‌کنم که امروز باید توجه ما به این جنگ زیاد باشد. امروز تمام اسلام در مقابل تمام کفر ایستاده است و اگر ما جایی را فتح کردیم نباید غرور پیدا کنیم؛ بلکه باید این فتح را تا آنجا دنبال کنیم و ادامه دهیم که متجاوز سر جای خودش بنشیند، یعنی متجاوز از بین برود.
خسارات جانی قابل جبران نیست ولی آن همه خسارات مالی که به این کشور وارد شده، باید بدهند و من مسئله‌ای که روی آن پافشاری می‌کنم، این است که امروز همه جوان‌های ما موظف‌اند که جبهه‌های ما را گرم نگهدارند و بروند مدافع برادرانشان که در حال جنگ هستند باشند که اگر مسئله جنگ حل بشود و ان‌شاءالله با پیروزی کامل به آخر برسد، مسائل دیگر مسائل فرعی است و حل آن بسیار آسان است. آن وقت خود مردم کارها را اصلاح می‌کنند و دولت هم دستش باز می‌شود و گرفتاری‌ها را رفع می‌نماید. ما در مسئله جنگ و سایر امور باید با هم باشیم. اگر با هم بودیم کارها به پیش می‌رود. (دوشنبه هجدهم مرداد ۱۳۶۲/ بیست و هشتم شوال ۱۴۰۳/ فرمایشات امام در دیدار با اعضای کمیسیون‌های نفت و ارشاد و هنر اسلامی مجلس شورای اسلامی)
امام خمینی: با این جنایات هیچ عاقلی فکر صلح نمی‌کند
نکته‌ای که می‌بایست عرض کنم این است که صدام گمان کرده است با این نحو جنایات می‌تواند صلح را بر ما تحمیل کند و حال اینکه هر یک از این جنایات او را از صلح دور و ما را مصمم‌تر می‌کند. ایران که برای خدا قیام کرده است می‌بینیم که چگونه پایدار است و اگر بر فرض باطل است چه کسی خیال می‌کند که باید صلح کرد، با این جنایات هیچ عاقلی دیگر چنین فکری نمی‌کند، برای اینکه خانواده‌های شهدا و اشخاص مصیبت‌دیده در مقابل آنان می‌ایستند. الان هم که مشاهده می‌کنید همین مصیبت‌دیدگان هستند که فریاد جنگ جنگ سر می‌دهند. جنایتکار در اثر زیادی جنایت نمی‌تواند از جرم فرار کند. ما به او و امثال او و هم‌قطاران او هشدار می‌دهیم که هر جنایتی که می‌کنند به نامه اعمالشان اضافه می‌شود و در مقام بازخواست باید جبران کنند. این نحو جنایات، اسباب سستی خانواده‌های شهدا نمی‌شود، صدام که در میدان جنگ شکست خورده است، با بمباران مردم بی‌گناه نمی‌تواند از مسئولیتی که دارد فرار کند. از قرار اطلاع، بمب‌های خوشه‌ای در گیلان‌غرب به کار برده‌اند. این کارها موجب می‌شود تا هم به جنایتشان افزوده شود و هم به خساراتی که باید بپردازند و بر فرض که بماند (که این هم صحیح نیست) باید از عهده تمامی این‌ها برآید و آن‌هایی که او را همراهی می‌کنند، باید به محاکمه کشیده شوند و آن روز دور نیست. (پنجشنبه بیستم مرداد ۱۳۶۲/ دوم ذی‌قعده ۱۴۰۳، فرمایشات امام در دیدار با وزیر، معاونین و مدیران کل وزارت خارجه و کارداران و سفرای جمهوری اسلامی)
امام خمینی: ما می‌خواهیم این حزب منحوس از بین برود
آن‌هایی که از ما می‌خواهند که با صدام صلح کنیم و به جنگ ادامه ندهیم، آنها صلح آمریکایی می‌خواهند. بعضی از آنها سر تا قدمشان آمریکایی است و از عمال شاه سابق بوده‌اند و حالا اسلامی شده‌اند و برای وطنشان و برای حفظ خون مردم وطنشان ناله می‌کنند و اشک تمساح می‌ریزند و ان‌شاءالله شما و سایر قوای مسلح به کار خودتان با قدرت، با اعتماد به خدای تبارک و تعالی ادامه بدهید و حفظ کنید کشور خودتان را از اینکه دست‌های قدرت‌های فاسد در اینجا باز بشود و من امیدوارم که دیگر نتوانند این‌ها یک همچون تخیلی را به وجود بیاورند و عملی کنند. البته آنها طمع دارند. باز طمعشان نبریده است، آنها هم پیشنهاد می‌کنند که باید صلح بشود، لکن صلحی که آنها می‌خواهند، صلح آمریکایی می‌خواهند و ما صلح اسلامی می‌خواهیم. ما می‌خواهیم آن کسی را که تعدی می‌کرده است به مسلمان‌ها و آن اشخاصی که خون مسلمان‌ها را در بلاد ما و بلاد خودش ریخته است و علمای اسلام را در بلاد خودش شهید کرده است، ما می‌خواهیم به حکم اسلام از او انتقام بگیریم. ما می‌خواهیم قصاص کنیم. ما می‌خواهیم دست او را قطع کنیم و ما می‌خواهیم که این حزب منحوس و این حزب عفلقی از بین برود و کشور عراق به دست خود عراقی‌ها، به دست مردم و ملت خود عراق اداره بشود، نه به دست دیگران و امثال صدام که تمام حیثیت عراق را، حیثیت نظامی عراق را، حیثیت ملی عراق را زیر پا گذاشته است و تمام ذخیره‌های عراق را برای نفهمی به باد داده است که امروز مفلس شده است و طلاها و جواهرات زن‌های مردم را مأمورین می‌روند و به زور می‌گیرند و یک دسته از خودشان هم نمایش می‌دهند که صف کشیده‌اند برای اینکه ذخیره‌های خودشان را بدهند با اینکه با زور دارد از ملت خودش طلاها را می‌گیرد و در کویت و در غیر کویت به فروش می‌رساند برای اصلاح حال خودش یا برای پر کردن جیب خودش و دیگران.
ما باید به همه کشورهای منطقه بگوییم که ما و اسلام به ما اجازه نمی‌دهد که حتی یک وجب از ملک شما را تصاحب کنیم. ما دفاع داریم می‌کنیم از شما و کشور خودمان. ما دفاع از نوامیس شما می‌کنیم، ما دفاع از علمای شما می‌کنیم، ما دفاع از متدینین شما می‌کنیم؛ لکن بعد از اینکه ان‌شاءالله پیروزی حاصل شد، کشور شما مال خود شماست و همه کشورهای منطقه مال صاحبانش هست و کشور اسلامی به یک وجب از خاک دیگران طمع ندارد، لکن کسانی که طمع در مملکت خودش دارند و کسانی که تعدی کردند به کشور ما نمی‌گذارد آنها را به حیات خودشان ادامه بدهند. (سه‌شنبه اول شهریورماه ۱۳۶۲، چهارده ذی‌قعده ۱۴۰۳، فرمایشات امام در دیدار با خلبانان، پرسنل هوانیروز، پرسنل نیروی دریایی و هوایی و دانشجویان مجمع جهانی حرکت اسلامی دانشجویی)
آیت‌الله منتظری: راه قدس برای ما از کربلا می‌گذرد
فراموش نکنیم که جنگ با عراق متجاوز فعلا مسئله اساسی ماست و حرکت به جبهه به مقدار کفایت بر همه واجب است و رزمندگان ما در جبهه‌ها بدانند که راه قدس برای ما از کربلا می‌گذرد. شما عزیزان در این ماه رمضان که ماه رحمت و خودسازی است خود را برای دفاع از حریم مقدس اسلام و دفع تجاوز صدام کافر بیش از پیش آماده سازید و به خدایی که مسلمین صدر اول را در ماه رمضان در جنگ بدر به پیروزی رساند، توکل کنید و مطمئن باشید خدا یار شما خواهد بود (ان تنصروالله ینصرکم و یثبت اقدامکم). (پنجشنبه شانزدهم تیر ۱۳۶۲، بیست و پنجم رمضان ۱۴۰۳، پیام آیت‌الله منتظری در آستانه روز جهانی قدس)
آیت‌الله منتظری: به سوی جبهه‌ها بشتابید
وحشی‌گری‌های اخیر صدام این جنایتکار مزدور و حمله موشکی به شهر مقاوم اندیمشک و به خاک و خون کشیدن تعداد زیادی از برادران و خواهران مظلوم آن شهر، رزمندگان ما را در ادامه راه مقدس خود مصمم‌تر از پیش می‌سازد. ملت شجاع و جوانان غیور و فداکار ما هم خود را برای پایان دادن به این فتنه و از بین بردن ریشه فساد و جنگ در منطقه آماده کنند و به سوی جبهه‌ها بشتابند و توجه داشته باشند که شیوه اخیر صدام در حمله به شهرها و مردم غیرنظامی نشان‌دهنده ضعف و شکست او در صحنه جنگ است. خداوند به رزمندگان ما توفیق ادامه جهاد تا پیروزی کامل و به بازماندگان صبور شهدای عزیز در شهرهای اندیمشک و گیلان‌غرب صبر و اجر عظیم عنایت فرماید. (یکشنبه بیست و سوم مردادماه ۱۳۶۲، پنجم ذی‌قعده ۱۴۰۳، فرمایشات آیت‌الله منتظری در دیدار با آیت‌الله طاهری و فرمانده سپاه پاسداران)
آیت‌الله خامنه‌ای: تا وقتی مهاجمان ادب نشده‌اند، دفاع ادامه خواهد یافت
ما از انقلابمان داریم دفاع می‌کنیم. ما مورد حمله قرار گرفتیم و داریم از خودمان دفاع می‌کنیم. ما هنوز در ناحیه مهران در بخش مهمی از خوزستان و غرب در سرزمین‌های خودمان داریم می‌جنگیم. جوانان ما به خاطر انگیزه دینی و به خاطر حفظ دین و شرف و حفظ انقلابشان است که در جبهه‌ها دارند می‌جنگند؛ لذا قصد قربت می‌کنند، لذا کفن می‌پوشند، لذا برادران سپاه به من می‌گفتند که عده‌ای از برادران مومن در قضیه حاجی عمران وقتی به طرف میدان جنگ می‌رفتند، دست‌هایشان را حنا بستند و می‌گفتند که می‌رویم شهید بشویم، با انگیزه می‌جنگند، با نیت می‌جنگند. پس سرباز عراقی با چه انگیزه‌ای می‌جنگد؟ به او چه گفته‌اند و تو مغز او چه فرو کرده‌اند که او را به میدان جنگ آورده‌اند؟ البته او با میل خود نمی‌آید و من امروز به همه سربازان عراقی می‌گویم، به همه افسران عراقی می‌گویم، به همه آن کسانی که صدام در مغز آنها فرو کرده است که ایرانیان می‌خواهند کشورش را بگیرند، می‌گویم، ما به یک وجب از خاک عراق نظر نداریم، ما دنبال کشورگشایی، دنبال فتوحات حرکت نکردیم. ما در خانه خودمان نشسته بودیم، می‌خواستیم انقلاب خودمان را سر و سامان بدهیم که به ما حمله کردند و داریم از خودمان دفاع می‌کنیم. البته این دفاع تا وقتی که مهاجمان به جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی ادب نشده‌اند و بر جای خود ننشینند، ادامه خواهد یافت. برادران و خواهران مسلمان در همه جبهه‌ها آماده‌اند تا به هر اندازه‌ای که وسع و قدرت آن‌هاست، تلاش کنند. شهید می‌دهند، عقب نمی‌نشینند، مجروح می‌شوند، عقب نمی‌نشینند. مال و ثروت در راه خدا می‌دهند، خسته نمی‌شوند و این ملت با این انگیزه‌ها پیش خواهد رفت تا ان‌شاءالله بتواند مقاصد بحق انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی را تأمین کند. (جمعه ۱۴ مردادماه ۱۳۶۲، بیست و پنجم شوال ۱۴۰۳، خطبه‌های نماز جمعه)
آیت الله هاشمی رفسنجانی: این گرفتاری باید با خاصیت خون شهدای ما حل شود
ارزش فوق مقدس شهیدان در جبهه‌ها بیش از این است که با گرفتن خسارت از صدام مسئله حل شود، امروز منطقه خاورمیانه و اسلام دچار یک بدبختی مزمن است و آن نفوذ عمیق و ریشه‌دار استکبار جهانی از طریق عمال جریان‌ها و احزاب ساخته شده به دست استعمار می‌باشد که باید این گرفتاری‌ها با خاصیت خون شهدای ما حل شود. (دوشنبه ششم تیرماه ۱۳۶۲، پانزدهم رمضان ۱۴۰۳، سخنان رئیس مجلس شورای اسلامی در اجتماع عظیم مردم اصفهان)
آیت الله هاشمی رفسنجانی: اگر می‌خواهید جنگ پایان یابد دست از حمایت صدام بردارید
عراقی‌ها هر کار که بتوانند بکنند از آن دریغ نخواهند کرد و اینان سبعیت را به حدی رسانده‌اند که زمانی که مجبور به ترک قصر شیرین و هویزه می‌شوند، آنجا را وحشیانه با خاک یکسان می‌کنند. حالا این‌طور نیست که کاری را از دستشان بربیاید و از آن کوتاهی کنند. راجع به منابع نفتی کشورمان و جاهای دیگر هرچه از دستشان برآید می‌کنند. ما هم البته قدرت دفاعی‌مان در خلیج فارس کم نیست و خیال نمی‌کنیم که چنین قدرتی عراقی‌ها داشته باشند که کار عمده‌ای بکنند. در رابطه با حامیان صدام عرض می‌کنم که اگر واقعاً می‌خواهند جنگ تمام بشود که نمی‌خواهند، تنها راه این است که دست از حمایت صدام بردارند، حتی سیاست ادامه چند روز بیشتر بر عمر صدام چیزی جز خسارات برای کل منطقه و خود عراق ندارد، برای اینکه هر روز که جنگ طول بکشد، به اندازه یک روز در پرونده حزب بعث عراق نقاط سیاه‌تری ثبت می‌شود، هر گلوله‌ای که شلیک بشود، یک رقم بر ستون خسارات جنگ و در نتیجه بدهی‌های عراق اضافه می‌شود و طلبکاری‌های ما را اضافه می‌کند و هر سربازی که شهید بشود و هر ساختمانی که خراب بشود و هر مشکلی که در دو کشور به وجود بیاید، این‌ها چیزهایی است که صدام و حامیان مرتجعین در منطقه در آینده باید جواب بدهند، اگر می‌خواهید کارتان را به جایی برسانید که از عهده جوابگویی این همه برنیایید، پیش بروید، و الا دستتان را کوتاه کنید و بگذارید ملت‌های منطقه بتوانند راه خودشان را که راه خدا و مبارزه با امپریالیسم و صهیونیسم است، ادامه بدهند و ملت ایران باید آماده باشد برای اینکه ان‌شاءالله با فداکاری‌های بیشتر به این مسئله عظیم منطقه و دنیا به صورت خوبی پایان بدهیم. (یکشنبه نهم مردادماه ۱۳۶۲، بیستم شوال ۱۴۰۳، سخنان رئیس مجلس در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی)
میرحسین موسوی: قدرت‌های بزرگ عمیقاً از عراق حمایت می‌کنند
این اقدامات جز این نیست که قدرت‌های بزرگ عمیقاً از عراق حمایت می‌کنند. در این جنگ تمام قدرت‌های استکباری علیه انقلاب اسلامی شوریده‌اند و با آن مبارزه می‌کنند. ما باید دقت کنیم در این موقعیت با چه کسانی در حال مبارزه‌ایم. به همین دلیل وقتی گفته می‌شود این انقلاب با دست توانای ملت ایران مسلمان ما اداره می‌شود، اغراق نمی‌گوییم. مسلماً اگر فداکاری، ایثار و استقامت تک‌تک سربازان گمنام و آحاد ملت ایران نبود، این دولت نمی‌توانست روی پای خود بایستد، زیرا توانایی دولت‌ها در کلیه نظام‌ها محدود است و اگر دولت جمهوری اسلامی ایران این‌چنین نیرومند در مقابل کلیه قدرت‌های جهان می‌ایستد به خاطر توانایی ذاتی خود نیست، بلکه به خاطر توانایی و ایثار و مقاومت ملت ماست. (یکشنبه پنجم تیرماه ۱۳۶۲، چهاردهم رمضان ۱۴۰۳، سخنان نخست‌وزیر در دیدار با مربیان امور تربیتی معلمان.)