دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

تقوا

تقوا دین - سهند صادقی بهمنی: تقوا دور رفتن است از هرچه تو را از خدا دور کند و نزدیک کردن است به هر آنچه تو را به خدا نزدیک کند‌. تقوا ملکه‌ای اخلاقی است که بر اثر ممارست و پیوستگی بر امری اخلاقی پدید می‌آید و سبب می‌شود تا دوری از گناه در هر دو وجه سلبی (ترک واجب) و ‌ایجابی (انجام حرام) آن سهل و آسان باشد‌...
No image
تقوا
تقوا دین - سهند صادقی بهمنی: تقوا دور رفتن است از هرچه تو را از خدا دور کند و نزدیک کردن است به هر آنچه تو را به خدا نزدیک کند‌. تقوا ملکه‌ای اخلاقی است که بر اثر ممارست و پیوستگی بر امری اخلاقی پدید می‌آید و سبب می‌شود تا دوری از گناه در هر دو وجه سلبی (ترک واجب) و ‌ایجابی (انجام حرام) آن سهل و آسان باشد‌. هیچ ماثوری را چون نهج البلاغه نمی‌یابیم که ‌این چنین به پارسایی و پرهیز گاری پرداخته باشد‌. در خود نهج البلاغه به قدر تقوا به هیچ موضوعی اشارت نرفته است‌. امیرسخن و پارسایی، تقوا را ریسمانی می‌داند که دستاویزی استوار دارد و پناهگاهی که ستیغ آن بلند و نگاهدار است‌ (خطبه /190). هیچ کاری با تقوا اندک نیست و چگونه اندک بود آنچه نزد خدا پذیرفتنی است‌ (حکمت /95). تقوا تنها وسیلتی است که بندگان با آن به ساحت حق تقرب جویند و تنها سنجه‌ای است که با آن کردار بندگان به محک درآید‌. پارسایی از سوی دیگر سر ارزش‌های اخلاقی است. اهمیت بسیار دارد که پارسایی را که محور و مرکز ارزش‌های اخلاقی است و دیگر مکارم اخلاقی را که برگردونه تقوا نضج می‌یابند در پیوستگی با خدا گروی و فرجام خواهی خاص اسلام تفسیر و تحلیل کنیم‌. چرا که تنها منشا ارزش در ‌این اندیشه – گذشته از خوبی و بدی نهفته در ذات اعمال که آنها را هم خداوند‌ایجاد کرده است– خدای تعالی و بازگشت به سوی اوست‌؛« بندگان خدا از غیرخدا بپرهیزید. از سوی خدا به سوی خدا بگریزید‌. پیروزی شما در راهی است که او برای شما نهاده است. گرچه نیست آن پیروزی در‌این جهان بل در آن جهان و علی ابن ابی‌طالب است ضامن آن» (خطبه /24) گذشته از دوگانگی‌هایی چون تقوای پیش از‌ایمان و تقوای پس از ‌ایمان و تقوا ورزیدن به قدر استطاعت و تقوا ورزیدن آن‌گونه که شایسته حضرت حق است که در واقع قابلیت تاویل به امری یگانه را دارا هستند، امام تقوا را از سویی حق خداوند بر بندگان می‌داند و از سوی دیگر امری که موجب اثبات حق شود بر خدای؛ «و ‌اینکه از خدا یاری خواهید در پرهیزگاری و از پرهیزگاری یاری جویید در گزاردن حق باری که پرهیزگاری امروز سپر و راه است و فردا بهشت را راه‌. راه آن آشکار است و رونده راه سود بردار و امانتدار آن نیکو نگهدار» (خطبه /191). ‌این دوگانگی نیز با اندکی تدبر از میان می‌رود‌؛ چرا که ‌این حق را خدای تعالی خود بر خویش ثابت نموده است. بنابراین اعمال ما منشا اثبات حقی به نفع ما بر خدای نبوده است‌. امام علی(ع) فلسفه پارسایی را بر اساس تحلیل ارزشی پیش‌گفته در این امور می‌داند که «هیچ انسانی بیهوده آفریده نگردیده تا به بازی پردازد و او را وا ننهاده‌اند تا خود را سرگرم بی‌فایدت سازد و دنیایی که خود را در دیده او زیبا داشته جایگزین آخرتی نشود که آن را زشت انگاشته و فریفته‌ای که در دنیا به بالاترین مقصود نایل شده چون کسی نیست که از آخرت به کمترین بهره رسیده» ( حکمت /370 ). توصیه جاودانه امام به ابنای بشر رعایت پارسایی و پرهیزگاری است‌. گویی هنوز اوست بر منبر جامع کوفه که مردمان را به پارسایی می‌خواند:«بندگان خدا شما را سفارش می‌کنم به ترس از خدا که ترس از خدا مهاری است که شما را به راه سعادت آرد و در طریق بندگی بر پا دارد. پس خود را با رشته‌های استوار آن نگاه دارید و به حقیقت آن چنگ زنید» ( خطبه 195).
روزنامه همشهری

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.

پر بازدیدترین ها

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

قرآن کریم که بزرگترین معجزه پیامبراکرم(ص) است و تمام آنچه را که بشر برای هدایت نیاز داشته ودر آن آمده است، کاملترین نسخه برای آرامش روح است.
رساله حقوق امام سجاد(ع)

رساله حقوق امام سجاد(ع)

اشاره: برخی محققان میراث علمی امام سجاد(ع) را به سه بخش تقسیم کرده‌اند: روایات، ادعیه (به‌ویژه در صحیفه سجادیه)و رساله حقوق.
تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان ʆ) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان (6) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

این نوشتار در نقد سلسله مقالاتی است که فتح ایران توسط اعراب مسلمان را یکی از مقاطع تلخ تاریخ معرفی نموده‌اند.
Powered by TayaCMS