دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

ویژگی های مخبتین

No image
ویژگی های مخبتین

مخبتین چه کسانی هستند؟ آیا برترین بندگان مخبتین هستند؟ درجه آنان بالاتر از توکل کنندگان درگاه خداوند است؟ قرآن چه ویژگی‌هایی برای آنان بیان می‌کند؟ مخبتین همان متواضعان و خاشعان هستند یا مقامی‌بالاتر دارند؟

 معنی واژه اخبات

واژه مخبتین از «خبت» گرفته شده است و در لغت به معنی خضوع و خشوع است [1] اما بین خضوع و اخبات خیلی تفاوت وجود دارد، درست است که دو کلمه مترادف هستند ولی معنایی که در اخبات است در خضوع نمی‌باشد، مخبت کسی است که همواره ملازم به طاعت می‌باشد یعنی کسی که دائماً در حال عبادت است اما این استمرار و مداومت در کلمه خضوع وجود ندارد. پس مخبتین دائماً در حال عبادت خداوند هستند و لحظه‌ای از اطاعت او غافل نمی‌شوند.[2]

 ویژگی‌های مخبتین

خداوند در آیه 34 و 35 حج از مخبتین یاد می‌کند. در آیه 35بعد از بیان مناسک حج از جمله قربانی کردن بیان می‌کند در برابر خدا تسلیم شوید و در ادامه مخبتین را بشارت می‌دهد و به معرفی و توصیف آن‌ها می‌پردازد و چهار ویژگی از آنان ذکر می‌کند:1. هنگامی‌که نام خدا را می‌شنوند ، دل‌هایشان مملو از خوف می‌شود.2. نسبت به آن مصائبی که به آنان می‌رسد ، صبور و شکیبا هستند.3. برپادارندگان نمازند.4. از آنچه خداوند روزیشان می‌کند انفاق می‌کنند.ذکر واژه مخبتین بعد از حج، خود نشان دهنده اهمیت این واژه است. علامه طباطبایی می‌فرمایند: تمام صفات مذکور در این آیه همه اش در حج می‌باشد.[3] حج یکی از اعمال عبادی مسلمانان است که مظهر عبودیت محض است. امام علی علیه السلام در روایتی می‌فرمایند: حج مایه خروج انسان از تكبر و غرور و باعث آرامش روح است».[4]

 مقام تسلیم

اگر از مصادیق کسانی که تسلیم محض بودند بخواهیم یاد کنیم می‌توان از حضرت ابراهیم علیه السلام نام برد که وی مصداق بارز مسلم در برابر فرمان الهی بود، [5] حضرت ابراهیم و اسماعیل علیهاالسلام پس از بالا بردن پایه‌های خانه خدا از خداوند درخواست کردند که تسلیم فرمان او باشند و از دودمان آن‌ها نیز امت مسلمانى به‌پاخیزد.(سوره بقره)  هنگامى كه پروردگارش به او فرمود: «تسلیم شو»، گفت: «به پروردگار جهانیان تسلیم شدم.» ( سوره بقره) وی هم خود تسلیم امر خداوند گردید و هم به فرزندان خود توصیه می‌نمود. زمانی که حضرت ابراهیم علیه‌السلام در خواب چنین دید که باید پسر خود را قربانی کند، برای پسر خود تعریف نمود، اسماعیل گفت: «یَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُومَرُ سَتَجِدُنِی إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِینَ»، وی در این امتحان هم سربلند بیرون آمد و آنچه خداوند فرموده بود به انجام رسانید و تسلیم امر او شد.مقام تسلیم مقامی‌است والا و از مقام توکل و رضا هم گذر می‌کند، حضرت ابراهیم در اینجا از خود خواسته‌ای نداشت و آنچه پروردگار عالمیان فرموده بود پذیرفت؛ زیرا در مقام تسلیم، عبد از خود خواسته‌اى ندارد و هر آنچه خدا امر کند می‌پذیرد، ولی در مقام توكل، شخص كارى را مى‌طلبد و چون خودش نمى‌تواند آن كار را به خوبى انجام دهد، وكیل مى‌گیرد و چون هیچ كسى بهتر از خدا كار را نمى‌داند و نمى‌تواند انجام دهد، بهتر از همه آن است كه خداوند را وكیل قرار دهد و بر او توكل كند. در مقام رضا ، خواسته خدا اصل و خواسته بنده فرع است ولی در مقام تسلیم، بنده از خود هیچ خواسته‌ای ندارد فقط گوش به فرمان خداست. لذا مقام تسلیم از این دو مقام والاتر می‌باشد.[6]روایتی از امام صادق علیه السلام هست که تا قلب کسی پاک و مطهر نشود، مقام تسلیم را به وی عطا نخواهند نمود.[7]

  نتیجه‌گیری

از مطالبی که گذشت چنین می‌توان بیان داشت که مخبتین جزو عابدان و تسلیم‌شدگانند و بالاتر از متوکلان و راضی‌شدگان درگاه اویند.

عواقب گناهان کبیره

ریشه اغلب مشکلات و گرفتاری‌های بشر به گناه خود انسان برمی‌گردد و به همین جهت قرآن مجید بر خودداری از گناهان به‌ویژه معاصی کبیره تاکید زیادی کرده و درباره برخی از آنها از جمله کم فروشی، رباخواری، ترک نماز و ریا مکررا هشدار داده است. اغلب بدبختی‌هایی که دامنگیر فرد یا جامعه می‌شود، همانا آلودگی بر گناه و معصیت است. گناه یعنی مخالفت با قوانین الهی و پیروی بدون قید و شرط از تمایلات و هوای نفس، پیروی از تمایلات نفسانی که برخلاف قوانین تکوین باشد. در اینجا چند نمونه از گناهان کبیره را که قرآن مجید بر آنها تاکید کرده مورد بررسی قرار می‌دهیم.

  ترک نماز: خداوند مهربان درباره این عبادت بزرگ، یعنی نماز بیش از  122 آیه نازل فرموده است. نماز در برابر نعمتهای بیشماری که خداوند به ما ارزانی داشته سپاسگزاری و شکر نعمت محسوب می‌شود. نماز بهترین راهنمایی است که انسان را از گناه باز می‌دارد و او را در صراط مستقیم استوار می‌سازد. خداوند متعال کسانی را رستگار معرفی می‌کند که در نماز خشوع و حضور قلب دارند. ترک نماز از گناهانی است که قرآن مجید درباره آن وعده عذاب داده است.  رسول خدا (ص) در مورد ترک نماز فرموده کسی که نماز خود را سبک بشمارد و در به‌جا آوردنش سستی نماید خداوند او را به پانزده بلا مبتلا می‌سازد، شش بلا در دنیا و سه تا در موقع مردنش و سه تا در قبر و سه تا در قیامت هنگامی که از قبر بیرون می‌آید.

  کم فروشی: قرآن درباره کم فروشی و تقلب در وزن و پیمانه شدیدا هشدار داده و می‌فرماید وای بر کم‌فروشان آنها که هنگام خرید، حق خود را به طور کامل می‌گیرند و هنگام فروش از کیل و وزن کم می‌گذارند.

  رباخواری: رباخواری تعادل اقتصادی را در جوامع به هم می‌زند، چرا که رباخواری یک نوع تبادل اقتصادی ناسالم است که عواطف و پیوند‌ها را سست می‌کند و موجب دشمنی در دلها می‌شود. در روایات اسلامی به اثر سوء اخلاقی ربا اشاره شده است.

  ریا: اصل ریا از کلمه رویت است و در اصطلاح به معنی طلب مقام و منزلت در قلوب مردم است که به وسیله نشان دادن اعمال خوب و تظاهر فراهم می‌شود. ریا مراتب مختلفی دارد و بعضی از درجات آن شدیدتر است.

مقاله

جمع آوری و تدوین رسول غفارپور

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.
Powered by TayaCMS