دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

عقائد معتزله و نقد آن (حوض کوثر)

No image
عقائد معتزله و نقد آن (حوض کوثر)

نویسنده : سيد حسين ميرنور الهي

كلمات كليدي : معتزله، عقل گرائي، عدليه، قدريه، اصحاب العدل

عقل­گرائی افراطی و عدم توجه به معارفی که از طریق آیات و روایات به جامعه انسانی منتقل شده است باعث شده تا در پرتوی چنین نگرشی، معارف دینی به راحتی مورد انکار واقع شود. معتزله با ادعای عقل­گرائی در زمینه معارف، به انکار پاره­ای از معارف دست زده و با جامعه مسلمین در این اعتقادات مخالفت نموده­اند. حوض کوثر یکی از معارفی است که توسط معتزله انکار شده است. این تکذیب از روش معتزله و فضای علمی گذشته بدست می­آید.

حوض کوثر

معصومین(ع) در تبیین مسائل قیامت و جایگاه اهل­بیت(ع) و مردم در عرصه محشر، معارف بسیاری را در اختیار جویندگان علم و حقیقت گذاشته­اند. یکی از عناوینی که روشن کننده جایگاه ولایت و شیعه است، حوض کوثر می­باشد. شیعه و سنی در کتب روائی خود به این مطلب پرداخته­اند که به آن اشاره می­کنیم:

1.شما در کنار حوض بر من وارد می­شوید و من از شما در مورد ثقلین (قرآن و اهل بیت(ع)) بازخواست می­کنم. [1]

2.کسی که دائما شراب خواری کند، بر ما در کنار حوض وارد نمی­شود. [2]

3.بین خانه و منبر من بوستانی از بهشت است و منبر من در کنار حوضم می­باشد[3] و این نهر کوثر است[4]و سرچشمه­اش وسط بهشت است.[5]

4.مردمانی را از حوضم منع می­کنم؛ زیرا بعد از من دست به تحریف زدند.[6]

5.قسم به کسی که جانم به دست اوست، مردمانی را همانند شتر رانده شده از حوضم طرد می­کنم.[7]

6.برای من حوضی از ایله تا صنعاء است. طول آن به مقدار عرضش می­باشد. کسی که از آن بنوشد، دیگر تشنه نمی­شود تا داخل بهشت شود.[8]

انکار حوض کوثر توسط معتزله

با وجود اینکه مسلمین وجود حوض کوثر را به عنوان یکی از معارف دینی پذیرفته­اند اما انکار وجود حوض کوثر به معتزله منسوب شده است. اسفراینی می­گوید: معتزله معراج و شفاعت و وجود حوض کوثر را انکار نموده­اند و بطور کلی منکر فضائل بیشتر رسول الله(ص) از انبیاء دیگر هستند. [9]

بغدادی بعد از نقد مکاتب مخالف با اهل سنت، به نظرات اتفاقی اهل سنت پرداخته که یکی از آن امور اعتقاد به حوض کوثر است. مفهوم این فصل تعرض به مکاتب مخالف است که از جمله ایشان معتزله می­باشد. [10]

علت انکار حوض کوثر

البته اهل سنت نیز در صحیحین خود مطلب اصلی در مورد حوض کوثر را نقل نکرده­اند بلکه به اجمال گذشته­اند، درحالی که بر طبق مدارک معتبر کسانی از حوض کوثر محروم می­شوند که از رسول الله(ص) اطاعت ننموده­اند و بخصوص در مسأله امامت و ولایت اهل بیت(ع) با ایشان مخالفت نموده­اند. از این جهت اجمال­گوئی و تحریف و جعل در مسأله ولایت و امامت و مطالب پیرامون آن مانند حوض کوثر که به نوعی با نتیجه اعتقاد به امامت اهل­بیت(ع) پیوند خورده است، صورت می­گیرد.

مقاله

جایگاه در درختواره عقائد فرق

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

پر بازدیدترین ها

No image

قدریه

No image

فرقه واصلیه

No image

فرقه معتزله Mu

Powered by TayaCMS