بسمالله الرحمن الرحیم
علل آسان شدن گناه
معرفی اجمالی نگارنده:
استاد عارفان قرن معاصر، ملاّ حسینقلى فرزند رمضان شوندى در جزینى همدانى، به سال 1239 پا به عالم خاکى نهاد. حسینعلى، در کوچکى به همراه پدر چند گاهى شبانى کرد، سپس با پافشارى پدر، براى فراگیرى دانش دین، به تهران هجرت کرد. مقدمات را با نشاط و تلاشى چشم گیرآموخت. درسهاى سطح را نزد برخى علماى تهران، خواند و در زمانى نه چندان دراز، شایستگى حضور در درس شیخ العراقین را یافت.
در محضر حاجّ ملاّ هادى سبزواری، درس عملى و نظرى فرا گرفت. پس از رحلت شیخ انصارى بر کرسى استاد نشست و درس او را ادامه داد و در فقه و اصول سرآمد زمان خود شد. پس از این، او به عنوان استاد و مرجع وارد میدان نشد و درسى خصوصى براى برخى شاگردان در منزل شروع کرد و در کنار درس فقه، درسهاى اخلاقى و عرفانى چندى براى شاگردان برگزیدهاش می گوید.
عارف بزرگ همدان نزدیک به سیصد شاگرد پروراند. بزرگانى چون:
شیخ محمد بهارى همدانى،سید ابوالقاسم اصفهانى،سیّداحمد کربلایى،شیخ محمد باقر بهارى همدانى،میرزا جواد آقاى ملکى تبریزى و....
آثار مکتوبى نیز، بیشتر درعلوم نقلى،داشته است که بیشتر آنان تقریرات درس استاد بزرگوارش شیخ انصارى است مانند؛
تقریرات بحث اصول شیخ انصارى،نامههاى عرفانى و اخلاقى گرد آمده در مجموعه اى به نام تذکرةالمتقین ،تقریرات صلواة المسافر،تقریرات احکام الخلل فى الصلواة،تقریراتى دیگر در رهن،تقریرات کتاب قضا و شهادات.
متن نامه:
«این که مى بینى معصیت در نظرت سهل شده، به جهت امورى چند است که بعضى از آنها را ذکر مى کنیم:
اوّلاً؛ فکر خود را تماماً متوجّه به دنیا دنّى کرده اى. از این جهت بالمرّه از نفع و ضرر اخروى غافل شده اى. نمى دانى چه بسیار بسیار منافع و سعادت ابدیّه از تو فوت شد و چقدر ضررهاى بزرگ بسیار به خود، زده اى.
ثانیاً؛ عجز و حاجت و فقر خودت را ملتفت نیستى که ذرّه ذرّه بدنت به حفظ کارکنان او، که ملائکه باشند، بر پاست.
ثالثاً؛ نمى دانى که در هر آنى، در هر جزء از اجزاء بدنت، نعَم غیر متناهیه، مرحمت از او شده و مى شود که به بیان و بنان، ممکن نیست حصر آنها. با این حال، چگونه نعمت او را در معصیت او صرف مى کنى؟
رابعاً؛ چگونه غافلى از عقوبات سخت او، مگر نمى دانى که ما بین مرگ و قیامت هزار غصّه هست و آسان ترین آنها تلخى جان کندن است. چرا از شداید قیامت، غافلى؟ امان از روزى که از دهشت و وحشت او،مقرّبین در خوف و اضطراب مى باشند. چرا نباشند؟ از روزى که زمینش و هوایش آتش و جهنم به اطراف خلایق محیط و ملایک غلاظ و شداد در بگیر و ببند. نیکان در وحشت و اضطراب و بدان در شکنجه و عذاب، آفتاب در بالاى سر و زمین گرم تر از کوره آهنگر. خطر حساب از یک طرف و دهشت صراط از یک طرف، کار هنوز به جهنّم نرسیده، از آتش و سلاسل و اغلال او بگویم یا از مار و عقربهایش بیان نمایم.
خلاصه، اینها مختصر نویسى است و این فقراتى که گفته شد، از هزار یک بیان نشد.»
پیامها:
1. عوامل آسان شدن ارتکاب گناه:
الف: غفلت از آخرت و توجه بسیار به دنیا. (دنیا زدگی)
ب: فراموش کردن عجز و نیازمندی خود. (سرمستی)
ج: مغرور گشتن به نعمتهای الهی و سوءاستفاده از آن در معصیت. ( رفاه زدگی)
د: بی توجهی به عقابهای الهی. (عافیت اندیشی)
2. عوامل موثر در انجام اعمال ثواب :
الف: آخرت اندیشی و پرهیز از دنیا زدگی.
ب: هوشیاری نسبت به عجز و نیازمندی خویش.
ج: توجه به قدرت یابی از نعمتهای خداوند و عدم سوءاستفاده از آن.
د: عاقبت اندیشی و اجتناب از عافیت طلبی.
منبع:
- فصلنامه حوزه شماره 73،74