واقعگرایی در ادبیات داستان معاصر ایران

واقعگرایی در ادبیات داستان معاصر ایران
کتاب "واقعگرایی در ادبیات داستانی معاصر ایران" به قلم فدوی الشکری در 1000 نسخه و 623 صفحه از سوی انتشارات نگاه منتشر شد.
خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و ادب: نویسنده با اشاره به اینکه رئالیسم یکی از مباحث بسیار مهم در حوزه هنر، فلسفه و ادبیات است بر این نکته تاکید دارد که رمان، ماهیت ساختاری واقعیت را نادیده نمی گیرد و واقعیت را پدیده ای مسلم فرض می کند. رمان به جای اینکه اثر تخیلی محسوب شود، انعکاسی از واقعیت است زیرا جوهر و ماهیت اصلی آن در ارتباطی میان واقعیت و تخیل نهفته است.
گرایش رمان فارسی به رئالیسم، موضوع اصلی این کتاب است که سابقه آن در ادبیات داستانی ایران به سالهای قبل از آفرینش "یکی بود یکی نبود" محمد علی جمالزاده برمی گردد. به عبارت دیگر، واقعگرایی به مفهوم وسیع آن را می توان در آثار "آخوند زاده" و "زین العابدین مراغه ای" که از جریانات فکری قفقاز تغذیه می شدند، ریشه یابی کرد، چرا که این شیوه و رویکرد در ایران پیش از اینکه انگیزه های هنری و ادبی داشته باشد بیشتر از دغدغه های سیاسی و اجتماعی روشنفکران سالهای قبل از مشروطیت ناشی می شد.

نویسنده می افزاید: با کوشش طبقه متوسط ایران و به دست آوردن جایگاه مناسبی در حوزه سیاست و فرهنگ، رمان فارسی پدیدار می شود و همپای رشد این طبقه، رمان نیز رونق می یابد. ارزش یافتن فرد و افکار و عواطف او، از عوامل مهم پیدایش رمان و داستان کوتاه فارسی است که زندگی فرد را بر بستر ماجراهای اجتماعی توصیف می کردند. در واقع عوامل متعددی به پیدایش داستان نویسی معاصر ایران کمک کردند؛ عواملی مانند اعزام دانشجویان ایرانی به خارج، ورود مظاهر تمدن اروپا به جامعه ایرانی، تاسیس چاپخانه، تدریس مدارس جدید و به خصوص دارالفنون، ترجمه کتابهای علمی، تاریخی و ادبی برای ایجاد تحول در فرهنگ و ادبیات جدید فارسی. همه اینها عوامل مساعدی بودند برای پدید آوردن انواع جدید ادبیات داستانی.
فردیت و هویت یافتن افراد، جدایی نویسندگان از حامیان درباری و اشرافی، دگرگونی کارکرد زبان و ساده شدن نشر و فراهم آمدن امکانات فنی چاپ راه را برای پیدایش رمان فارسی به طور اعم و رمان رئالیستی به طور اخص هموار ساخت.
نخستین رمان واره های ایرانی - سفرنامه های تاریخی، اجتماعی - از لحاظ تازگی شکل و محتوا، پدیده نوینی در ادبیات ایران به شمار می آیند و آغازگر دوره جدیدی در نثر فارسی هستند. اما نخستین نمونه های رمان اجتماعی را در سالهای آغازین 1300 شمسی می باید جستجو کرد. محمدعلی جمالزاده، نخستین نویسنده ایرانی است که با قصد و نیت آگاهانه صناعت داستان نویسی اروپایی را به کار گرفت و اولین داستانهای کوتاه واقعگرا را پدید آورد.
"واقعگرایی در ادبیات معاصر ایران" در چهار فصل و چهار بخش، از تعریف رمان به بررسی عناصر شاخص رئالیستی در رمان رسیده و سپس "چشمهایش" علوی، "مدیر مدرسه" آل احمد و "همسایه ها" احمد محمود را به عنوان مصادیق فارسی ارائه کرده است.

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند. 30 خرداد 1403, 15:48