کلید واژه ها: پیامبر اکرم صلی الله... - صلوات- حب دنیا- سوره جمعه- رعایت ادب.
قال رسول الله صلی الله... : «حُبُّ الدُّنْیا رَأْسُ كُلِّ خَطِیئَةٍ»[1]. «الدُّنْیا دَارُ مَنْ لَا دَارَ لَهُ وَ لَهَا یجْمَعُ مَنْ لَا عَقْلَ لَهُ»[2].
- دریغا که فصل جوانـی گذشتبه لهو و لعب زندگانی گذشت
- دریغا که بی ما بسـی روزگار بـروید گل و بشـکفد نو بهار
- کسـانی که از مـا بـغیب اندرند بیـاینـد و بـر خاک ما بگـذرند
- چرا دل بر این کاروان گه نهیم که یاران برفتند و ما در رهیم
- بسی تیر و دی ماه و اردیبهشت بیاید که ما خاک باشیم و خشت
- بـیـا تـا بـر آریـم دسـتـی ز دل که نتـوان بر آورد فردا ز گل
برکات ذکر صلوات
از آثار و برکات مهم ذکر صلوات از بین بردن گناهان و توفیق توبه کردن است. صلوات نور و گناه ظلمت است، وقتی که نور بیاید ظلمت می رود. امام هشتم علیه السلام فرمودند: «مَنْ لَمْ یقْدِرْ عَلَى مَا یكَفِّرُ بِهِ ذُنُوبَهُ فَلْیكْثِرْ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ فَإِنَّهَا تَهْدِمُ الذُّنُوبَ هَدْماً»[3]. کسی که وسیله ای برای پاک کردن گناهانش ندارد زیاد صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد، زیاد صلوات فرستادن گناهان را منهدم می کند. در روایت دیگری امیرالمومنین علی علیه السلام می فرمایند: تاثیر ذکر صلوات برای از بین بردن گناهان، از تاثیر آب بر آتش موثرتر و قوی تر هست. چه طور آب، آتش را از بین می برد و خاموش می کند صلوات هم گناهان و آتش گناهان را خاموش می کند و از بین می برد.
در ماه مبارک رمضان خدا درهای جهنم را می بندد و درهای بهشت را باز می کند. و یکی از بزرگترین درهای جهنم، عشق و محبت دنیاست. مال و ثروت داشتن مهم نیست، نداشتن آن هم مهم نیست ولی محبت و عشق به دنیا آدم را بی چاره می کند. وقتی آدم عاشق پول و مقام بشود؛ برای بدست آوردنش دست به هر کاری خواهد زد. محبت دنیا بدن و روح انسان را آزرده می کند و انسان را به سمت جهنم می کشد.
لقمان حکیم می فرماید: «یا بُنَی إِنَّ الدُّنْیا بَحْرٌ عَمِیقٌ قَدْ غَرِقَ فِیهِ عَالَمٌ كَثِیرٌ»[4]. فرزندم، دنیا مثل دریای عمیق و گودی است که آدم های زیادی در این دریا غرق می شوند. آدم های زیادی در این دنیا گرفتار پول، هوی و هوس می شوند، گرفتار مقام و ظلم به مردم می شوند، منشاء همه این ها محبت دنیاست. می خواهد این چند روز دنیایش آباد بشود کاری به آخرتش ندارد.
دنیا داشتن مهم نیست، عشق و محبت دنیا مشکل ساز است والا پیامبر و امامان معصوم ما خانه داشتند، همسر داشتند، اولاد داشتند، خوراک و پوشاک به اندازه نیاز و احتیاج داشتند ولی علاقه و محبتی به دنیا نداشتند. «حُبُّ الدُّنْیا رَأْسُ كُلِّ خَطِیئَةٍ»[5]. محبت دنیا ریشه تمام گناهان است. باید ما سوار بر دنیا بشویم نه این که دنیا بر ما سوار بشود. آلوده شدن به دنیا مورد مذمت واقع شده، و الا کسی مال و ثروت داشته باشد و در راه خدا انفاق بکند، کار خیر بکند، این که دنیا نیست آبادکردن آخرت است.
چیسـت دنـیا از خدا غافل بودن نی قماش و نقره و فرزند و زن
هر چیزی که ما را از خدا غافل کند، هر چیزی که بین ما و خدا، بین ما و آخرت فاصله بیندازد و غفلت بیاورد، هر چیزی ما را از توجه به خودمان، از توجه به خدا و آخرت غافل کند دنیاست.
«مال را گر بهر دین باشى حمولنعم مال صالح گفت آن رسول»[6]
مال دنیا را برای چه می خواهید؟ می خواهید پز بدهید ؟ تشریفات و تجملات را زیاد بکنید ؟ روی باجناقتان را کم بکنید ؟ خانه ای بسازید که همه بیایند به به بگویند، به رخ دیگران بکشید یا می خواهید نیازتان را برطرف بکنید ؟ اگر مال دنیا، خانه و زندگی دنیا را در استخدام رفع نیازها و حل مشکلات و گره گشایی ازخودتان و دیگران قرار بدهید این دنیا نیست این عین آخرت است. مثلا اگر100 میلیون تومان پول به شما بدهند شما چه کارش می کنید؟ بگویند هر کاری دوست داری بکن ما به شما نمره ای می دهیم. حالا مثلا خانه ندارید اول یک خانه مورد نیاز می خرید ، بعدش بقیه اش را چه کار می کنید؟ متوجهید این پول را می خواهید چه کار کنید؟ از این مال چه بهره ای می گیرید ؟ از این پست و مقام در چه راهی می خواهید استفاده کنید ؟ ما معمولا خانه امان را بزرگتر می کنیم، مدل ماشینمان را بالاتر می بریم، فرش ماشینی را دستبافش می کنیم و... همه اش تشریفات و تجملات است این قطعا دنیاپرستی است. ما نوعا این گونه هستیم . عموم مردم شعار می دهند اما در مقام عمل بسیار ضعیف هستند .
«مال را گر بهر دین باشى حمولنعم مال صالح گفت آن رسول»
مال و دارایی در استخدام دین، در راه خدا و در راه آخرت باشد خیلی عالی است. امامان معصوم ما ، امیرالمومنین و فاطمه زهراء علیهم السلام غذای خودشان را به فقیر و مسکین و یتیم دادند و سه شب بی افطار و بی سحری روزه گرفتند. این همین دنیایی است که در مسیر آخرت به کار گرفته می شود . ولی ما مال را به دلمان می چسبانیم به جانمان می بندیم، این مشکل درست می کند.
آب در کشتی هلاک کـشتی است لیک در بیرون کشتی پشتی است
آیا کشتی در خشکی می تواند حرکت بکند، مسافر ببرد بار ببرد؟ اصلا معنا ندارد کشتی باید زیرش آب باشد. کشتی ها را هم معمولا نزدیک دریا می سازند بعد با یک وسیله ای هل می دهند در آب می اندازند اگر زیر این کشتی آب باشد یک موتوری، کشنده ای به راحتی این را می کشد و می برد. یک قایق کوچک هم روی خشکی بگذارید نیم متر حرکت نمی کند . آب زیر کشتی وسیله حرکت کشتی است ولی همین آبی که در زیر کشتی، وسیله حرکت کشتی است اگر داخل کشتی بیاید کشتی را غرق می کند. محبت پول و عنوان های دنیایی هم باید در دلت نفوذ نکند اگر در دلت نفوذ کرد (مثل کشتی در دریا) غرقت می کند. باید بیرون دل باشند ، ساز و کار دل باید خدا باشد. دلت باید دنبال امامان و آبادکردن آخرتت باشد. دست دهنده داشته باشید همه اش گره باز بکنید. در آیات و روایات ما پافشاری شده که یک وقت مهر و محبت دنیا در دلتان نفوذ نکند. لقمان حکیم فرمودند: «یا بُنَی إِنَّ الدُّنْیا بَحْرٌ عَمِیقٌ قَدْ غَرِقَ فِیهِ عَالَمٌ كَثِیر»[7]. دنیا مانند دریای عمیقی است این دنیا خیلی ها را غرق کرده است. ما هم باید بیدار باشیم مواظب باشیم که گول دنیا را نخوریم اگر فریب دنیا را نخوریم رستگار می شویم. هر که از پول و دنیا بگذرد رستگار می شود.
در شان نزول آیات آخر سوره مبارکه جمعه منقول است که پیامبر اکر م صلی الله... مشغول ایراد خطبه نماز جمعه بودند. (نماز جمعه در زمان پیامبر یا امام، واجب عینی است و کسی بین خواندن نماز ظهر و نماز جمعه مخیر نیست مگر پیرمردها، پیرزن ها، مریض ها و مسافرها که عذر دارند. نماز جمعه واجب از آن ها ساقط است ولی آن هایی که عذر ندارند در زمان ظهور امام زمان عجل الله... یا باید پشت سر امام زمان یا نماینده امام زمان نماز جمعه را بخوانند. البته الآن هم بعضی از علماء اعتقاد به وجوب دارند ولی در زمان حضور امام یا پیامبر همه معتقد به وجوب نماز جمعه هستند. دو تا خطبه که در نماز جمعه خوانده می شود جای دو رکعت نماز است. یعنی دو رکعت نماز جمعه به جای دو رکعت نماز ظهر خوانده می شود و دو رکعت دیگرش دو تا خطبه هاست. افراد باید در خطبه ها شرکت بکنند بنشینند و گوش هم بدهند. نماز جمعه را باید از اول شرکت کرد کانه دو تا خطبه دو تا رکعت نماز است و باید حرف هم نزد و گوش داد.) مردم هم نشسته بودند و به خطبه ها گوش می دادند. در بیرون مسجدالنبی قافله ای متاع و کالایی آورده بود و به قیمت ارزان و مناسب حراج کرده بود. ساز و دهل هم می زدند طبل می زدند که مثلا بیاید این جنس را داریم ارزان می دهیم حراج کردیم از راه دور آوردیم.
«وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَیها وَ تَرَكُوكَ قائِماً »[8]. وقتی مردم شنیدند این کاروان کالای ارزان آورده است جز عده ای کم، همگی با شتاب بسوی کاروان حرکت کردند و نماز جمعه را رها کردند. روایت داریم اگر این هفت، هشت نفر نمی ماندند و به خطبه پیامبر گوش نمی دادند و احترام پیامبر را حفظ نمی کردند بلا و عذاب نازل می شد. قرآن می فرماید: «قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَیرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَیرُ الرَّازِقینَ»[9]. به این مردم بگو آن چه که پیش خدا و پیامبر خداست بهتر از لهو و تجارت است. خدا خیرالرازق است چرا پیامبر را، نماز جمعه را رها می کنید و برای جمع کردن مال دنیا و گوش دادن به لهو و لعبی که صداهای بی خودی است هجوم می آورید. در یک امتحان پولی، لهو و لعبی اکثر پا منبری های خطبه پیامبر رفوزه شدند.
این مثال برای زمان پیامبر است برای الآن مثال می زنم؛ اگر به مردم شهری اعلام کنند دو تا مسجد هست در یکی از مسجدها هیچ خبری نیست و فقط نماز جماعت اقامه خواهد شد ولی در مسجد دومی هر کس از در وارد بشود 10 هزار تومان به او پول می دهند. فکر می کنید مردم به سمت کدام مسجد هجوم می آورند؟ مردم از تمام نقاط شهر حرکت می کنند و به مسجد دومی می آیند. جای سوزن انداختن پیدا نمی شود. این که شب و روز مردم دارند می دوند آیا دنبال خدا می دوند؟ مردم شب تا صبح دنبال پول و مقام، دنبال پست و پز می دوند. اما برای خدا این طور نیست. برای نماز جماعتی که اگر تعداد نمازگزارانش از 10 نفر بگذرد تمام فرشته ها که عددشان را جز خدا نمی داند نمی توانند ثواب یک رکعتش را بنویسند به اندازه علاقه امان به 10هزار تومان هم به همچنین ثوابی اهمیت نمی دهیم(وَ ما یعْلَمُ جُنُودَ رَبِّكَ إِلاَّ هُوَ وَ ما هِی إِلاَّ ذِكْرى لِلْبَشَرِ»[10]. تمام انبیاء، علماء، وعاظ می گویند مردم بیایید در نماز جماعت شرکت کنید نماز جماعت ثواب دارد. اما به جز عده کمی چه کسی گوش می دهد. حتی در شهرهای زیارتی هم می بینید مردم در پیاده روها، پاساژها، بازار موج می زند اما موقع نماز ده، بیست نفر بیشتر در مسجد نیست.
اگر تمام پیامبران و امامان بگویند: اگر در نماز جماعت افراد بیشتراز ده نفر شدند ثوابش را جز خدا نمی داند و این سخن به گوش مردم هم برسد از جا تکان نمی خورند، مغازه و اداره را رها نمی کنند به مسجد بیایند . حتی در ماه رمضان هم نماز جماعت نمی آیند. خدای مردم پول است. می خواهی کاری کنی که نماز جماعت بیایند؟ خیلی راحت است از فردا اعلام کن هر کس نماز جماعت بیاید هزار تومان به او میدهیم ببین چه خبر می شود؟ اگر بگویی ده هزار تومان می دهیم من معتقد هستم خیلی ها اگر خاطرشان جمع بشود که پول یک خانواده ده نفری صد هزار تومان می شود تا صبح سکته می کنند.
بعضی ها در گرما و سرما از خواب و استراحت می زنند به خاطر 50 تومان شیر ارزان تر می روند در صف می ایستند. می بینید پول چه کار می کند این واقعیت است یعنی شیر ارزان تر او را از رختخواب بیرون می کشد و به صف شیر می برد ولی این همه داریم به او میگوییم آقا مسجد ، نمازجماعت، ابدا گوشش بدهکار نیست .
می گویند بچه ای شلوغی کرد و پدرش را عصبانی شد و چوبی برداشت او را بزند. پسر هم دید پدر عصبانی است فرار کرد. بچه با خود گفت: چه کار کنم از دست پدر نجات پیدا کنم دید در مسجد باز است داخل مسجد رفت. پدر گفت: بیا بیرون، گفت: نمی آیم، پدر گفت: پسر می گویم بیا بیرون، چهل سال است پایم به مسجد باز نشده یک کاری نکن پایم به مسجد باز بشود. بعضی ها اینطور هستند این چه مسلمان نابی بوده که چهل سال پایش به مسجد باز نشده است. به هر پاساژی، هر بازاری پایش رفته، تنها جایی که نرفته خانه خداست. بیاییم از خواب غفلت بیدار شویم. این که می گویند حب دنیا همه را غرق می کند، کمی در این سخن تامل بکنیم واقعیت است.
در سوره مبارکه مجادله آیه پنج هست که مردم می آمدند از پشت در و دیوار، پیامبر را صدا می زدند. آیه نازل شد که پیامبر مقامش بلند است از پشت در و دیوار داد نزنید، به اسم صدا نکنید و احترام بگذارید. یکی از چیزهای دیگری که باعث زحمت پیامبر بود این بود که مردم می آمدند نیم ساعت، یک ساعت برای حرف زدن می نشستند و مزاحم پیامبر می شدند . یک موقعی پنجاه نفر، صد نفر می آیند جلسه هست در این صورت وقت پیامبر گرفته نمی شود. اما هر کس بخواهد نیم ساعت، یک ساعت بیاید درد دل هایش را با پیامبر بگوید وقت پیامبر گرفته می شود. پیامبر هم حیاء و ادبشان بی نهایت بود رویشان نمی شد بگویند: وقت ندارم، کار و زندگی دارم. خدای متعال هم این آیه سوره مبارکه مجادله را فرستاد تا هم یک امتحانی برای مردم باشد، هم این که مردم مزاحم پیامبر نشوند. آیه نازل شد«یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا إِذا ناجَیتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَینَ یدَی نَجْواكُمْ صَدَقَةً»[11]. از فردا هر کس می خواهد با پیامبر ملاقات خصوصی و نجوا داشته باشد باید قبل از ملاقات یک درهم صدقه بدهد. یک مبلغ ناچیزی مثلا هزار تومان به فقیری صدقه بدهد بعد بیاید. (مثل این که بگویند: از فردا شب هر کس میخواهد به حرم برای نماز جماعت و سخنرانی بیاید باید هزار تومان بدهد. چند نفر حرم می آیند؟ ولی برای دیدن یک فوتبال یا ورزش حاضر هستند بلیط را ده برابر قیمت بخرند و بروند. از کشورهای دور بلند می شوند، می روند که ببیند کدام تیم برنده می شود.) از فردا کسی جز وجود نازنین مولا امیرالمومنین علیه السلام به ملاقات پیامبر نیامد. مولا یک دینار داشتند دینار ده برابر درهم است تبدیل به درهم کردند هر روز یک درهم صدقه دادند و به ملاقات پیامبر رفتند. مفسرین می گویند: یکی از آیاتی که نسخ شده همین آیه صدقه است. آیه نازل شد: «أَ أَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَینَ یدَی نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ»[12]. ترسیدید صدقه بدهید حالا که صدقه نمی دهید بروید نماز بخوانید، دعاء بخوانید بعد به دیدن پیامبر بروید. با بیان این مباحث برایتان روشن شد پول دوستی چگونه در اعماق قلبمان نفوذ کرده است. با انفاق و بخشش و کمک به اقوام و همسایه ها و دیگر کارهای خیرانه ریشه پول دوستی را از دل هایمان بکنیم.
امام حسن مجتبی (علیه السلام)
عرض ادبی به محضر کریم اهل بیت، سبط اکبر پیامبر اکرم صلی الله... داشته باشیم. خدا قسمت کند برویم مدینه، به زیارت قبر چهار اماممان در قبرستان بقیع. در میان 5 تن آل عبا از همه غریب تر و مظلوم تر امام حسن مجتبی علیه السلام است. پیامبر عظیم الشان نامش کنار نام خداست نامش چقدر با عظمت برده می شود. نام امیرالمومنین سر زبان هاست. هیچ کسی مثل امام حسین برایش اطعام داده نمی شود مجلس گرفته نمی شود گریه و عزاداری نمی شود. در کشورهای دور افتاده، حتی روستاهایی که در آن ماشین نمی تواند برود شب عاشوراء ساعت ها سینه می زنند گریه و عزاداری می کنند به اندازه چند ماه گوسفند می کشند. برای فاطمه زهر ا علیهاالسلام در ایام فاطمیه عزاداری می شود. اما آن که در میان 5 تن از همه نامش کمتر برده می شود، حسینیه ندارد امام حسن علیهالسلام است. برای امام حسن مجلس نمی گیریم، نذر نمی دهیم. امام حسن خیلی غریب است در زمان حیاتش هم غریب بود الآن هم غریب است قبرش هم غریب است. پیامبر اکرم صلی الله... فرمودند: آن چشمی که برای حسنم اشک بریزد کور وارد صحرای نمی شود، آن دلی که برای حسنم غمگین بشود آن دل روز قیامت شاد و مسرور است. ای عزیزانی که هنوز گذرنامه مدینه را نگرفتید خدا قسمت کند به مدینه بروید چشمتان که به قبر چهار امام می افتد دلتان کباب می شود. پیامبر فرمودند: آن قدم هایی که به زیارت قبر حسنم برود آن قدم ها بر پل صراط نمی لرزند. یک وقت آقا صدا زد برایم یک طشت بیاورید. چرا طشت بیاورند؟ شاید خواهرها، بچه ها خوشحال شدند که الآن آقا سم و زهرها را بر می گرداند اما یک وقت دیدند لخته های خون آقا در میان طشت ریخت. آقا فرمودند: بروید برادرم امام حسین را خبر کنید، آقا وصیت هایش را کرد. امام حسن قاتلش را هم به کسی معرفی نکرد خیلی مظلوم بود. یک طشت در مدینه و یک طشت هم در مجلس یزید دل بی بی زینب را به درد آورد. یزید جلوی چشم خواهر و فرزندان اباعبدالله به سر بریده حسین جسارتی کرد، بی بی زینب از جا بلند شد و صدا زد «یا حسیناه! یا حبیب المصطفى! یا ابن فاطمة الزهراء!»[13].
خدایا به حق کریم اهل بیت امام حسن مجتبی دردهای ما دوا بگردان. گناهان ما را ببخش و بیامرز. قلب امام زمان از ما راضی و فرجش را نزدیک بگردان. ما را آق اهل بیت قرار مده. ما را باعث شادی و دلخوشی قلب امام زمان قرار بده. به مریض های اسلام لباس عافیت بپوشان. اموات گذشتگان، شهداء، امام راحل، اموات و شهدای این جمع را با انبیاء و اولیائت محشور بگردان. برای سلامتی و فرج امام زمان صلوات ختم کنید.
حجةالاسلام والمسلمین فرحزاد