شخصیت حقیقی انسان

انسان شگفت‌آورترین و پیچیده‌ترین خلق خداست. موجودى که علاوه بر غرائز طبیعى و حیوانى و واکنشهاى جسمانى داراى فطرت و شخصیتى روحانى است که از دیگر موجودات زنده ممتاز گردیده است موجودى که مى‌اندیشد، انتخاب مى‌کند و با تدبیر عقلانى و تلاش جسمانى مشکلات را براى نیل به زندگى بهتر از پیش پاى خود برمى‌دارد و به موازات این تلاش، تاریخ حیات خویش را مى‌سازد و بر معارف به ارث رسیده از پیشینیان مى‌افزاید و راه را براى تحولات سریعتر و تسلط بیشتر آیندگان بر طبیعت و کشف مجهولات هموار مى‌سازد. ولى افسوس که در هیاهوى کوششهاى آدمى براى نیل به امیال و مقاصد خویش و در غوغاى درگیرى انسان و طبیعت، حقیقتى بس گرانبها به فراموشى سپرده مى‌شود و آن: نفس و جوهر شخصیت انسانى و به تعبیرى دیگر «خود انسان» و تربیت و تزکیه نفس و ساختن انسان متعالى است، انسانى که خالق هستى او را اشرف مخلوقات لقب داده و مفسّرین واقعى وحى در باب شناختش فرموده‌اند:«من عرف نفسه فقد عرف ربّه».