حسن خلق سالك

برگرفته از: 1- مقامات معنوی، محسن بينا، ج 2، ص 68

(بدان اي سالک عزيز!) خلق در معني عام آن يعني خوي و عادت، که هم بر رفتار و کردار ناپسند اطلاق مي شود و هم بر سلوک و مشي پسنديده. در جايي که اولي منظور باشد با سوء و در جايي که دومي منظور باشد با حسن همراه است (سوء خلق و حسن خلق) حسن خلق، حسن سلوک در امر خالق و حسن معاشرت با خلق است. حسن خلق از آثار شرح صدر است. هر قدر شرح صدر بيشتر باشد حسن خلق بهتر و عظيم تر است.

براي رسيدن به حقيقت حسن خلق علم لازم است، از اين جهت که کف نفس (خودداري) از تعدي و تجاوز و بذل معروف (اقدام به کارهاي نيک) بدون تشخيص خوب از بد و خطا از صواب ميسر نيست و اين نيز حاصل نمي شود مگر به نور علم. شخصي که جاهل است نمي تواند حق را از باطل و خوب را از بد تميز دهد. او نمي تواند بفهمد بذل بجا و به موقع و يا بذل بيجا و بي موقع کدام است و با هم چه تفاوتي دارند. حسن خلق بدون گذشت و فداکاري نيز تحقق نمي پذيرد. آنکه واجد حسن خلق است، قطعا بذال بوده و اهل جود و سخا و اهل احسان است.

صبر نيز از لوازم حسن خلق است از اين جهت که تماس با خلق خواه ناخواه ناراحتي هايي در بر دارد.

آنکه واجد حسن خلق است در مقابل تجاوزات و تعديات ديگران به مقتضاي زمان و مکان که تشخيص آن با نور علم است بردبار و صبور خواهد بود.(1)

روزنامه كيهان، شماره 21196 به تاريخ 10/8/94، صفحه 6 (معارف)