پرسش و پاسخ آداب میزبانی رمضان (2) بخش پایانی

پرسش:

در ماه مبارک رمضان که روزه‌داران برخوان ضیافت الهی دعوت شده‌اند این میزبانی الهی چه آدابی دارد؟

پاسخ:

در بخش نخست پاسخ به این سؤال به اهم شاخص‌های آداب میزبانی الهی شامل: 1- فراخوان عمومی 2- گفت‌وگو با میهمان پرداختیم. اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پی می‌گیریم.

3- پذیرایی از میهمان

هر میزبانی به فراخور حال خود ممکن است سه گونه پذیرایی درباره میهمان خود به کار برد:

الف) پذیرایی جانبی

از هنگامی که میهمان پا در خانه میزبان می‌گذارد، در دایره ضیافت او قرار می‌گیرد. در حقیقت میهمانی تنها به سفره پذیرایی آن نیست که هر لحظه حضور میهمان در خانه میزبان و نیز استقبال، خوش‌رویی و رسیدگی به خواسته‌های او، هر یک در دایره میهمان‌داری میزبان صورت می‌پذیرد. رسول گرامی اسلام(ص) درباره این نوع پذیرایی الهی از بندگان خود در ماه رمضان، می‌فرماید: شما در این ماه مشمول کرامت و لطف خداوندید، نفس‌های شما در آن تسبیح خداوند و خوابتان در آن عبادت و کارهای نیک شما در آن پذیرفته و دعایتان مستجاب خواهد بود. (وسائل الشیعه، ج7، ح227)

ب) گشایش سفره

گذشته از پذیرایی جانبی، ضیافت اصلی گذاردن سفره و خوراک مطبوع است. که نسبت به کرامت و توانایی میزبان و نیز شخصیت میهمان متفاوت است. البته طبق روایات، میهمان خوانده (دعوت شده) با میهمان ناخوانده (دعوت نشده) تفاوت دارد. در مورد ناخوانده، میزبان می‌تواند در جهت‌ گرامیداشت او خود را به تکلف و سختی نیندازد. ولی اگر با فراخوان و دعوت او آمده است، باید از او پذیرایی شایسته کند، گرچه در این راه به زحمت افتد. (همان، ج16، ص 527)

خدای متعال در ماه مبارک رمضان، بندگان مؤمن خویش را بر سفره رحمت خود فراخوانده است. و یقیناً با لطف و کرم بی‌پایانش از میهمانان خود خوب پذیرایی می‌کند.

امام باقر(ع) در این رابطه می‌فرماید: «خداوند متعال فرشتگانی دارد که بر روزه‌داران گماشته است. آنان از آغاز ماه رمضان تا پایان آن برای روزه‌گیران درخواست آمرزش می‌کنند، و هر شب هنگام افطار به آنان ندا می‌دهند که مژده باد بر شما ای بندگان خدا، مدت کوتاهی گرسنگی کشیدید، ولی یقیناً به زودی به طور شایسته سیر خواهید شد، شما خود برکت یافتید و برکت در میان شما افتاد.» (همان، ج7، ص176)

4- گذشت و بخشش میهمانان

بسیار اتفاق افتاده است که میهمان‌دوستان کریم روزگار به احترام میهمان خود و به شکرانه  آن، بنده‌ها آزاد می‌کردند، و از خطای دیگران درمی‌گذشتند.

رسول گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: «خداوند در شب نخست ماه رمضان، همه گناهان امت من را می‌آمرزد.» (همان، ص 176)

البته در اینجا چند نکته را باید مورد توجه قرار داد:

1- مقصود از این گناهان، حقوق خداوندی است. در حالی که بسیاری از گرفتاری‌ها به حقوق مردم بازمی‌گردد.

2- منظور از امت مسلمانانی هستند که به الزامات اسلام پای‌بندند، هر چند به علت عذری نتوانسته‌اند به حکمی از احکام دین عمل کنند یا در عین پای‌بندی در مواردی خطا کرده‌اند. اما طبق برخی روایات پیامبر گرامی اسلام(ص) افرادی را به جهت برخی کارها در عین ظاهر مسلمانی آنها، از امت اسلام خارج دانسته‌اند. بنابراین روایت شامل همه افراد به ظاهر مسلمان نمی‌شود.

3- بخشش گناهان از گروهی که در ضیافت الهی شرکت نجسته‌اند به احترام روزه‌داران است و بین کسی که به احترام او از دیگران می‌گذرند، و کسی که از او درگذشته‌اند، فاصله بسیار است.

روزنامه کیهان

تاریخ انتشار: 02 خرداد ماه 1397