دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

ماهیت صوفی گری

صوفی‌گری چیست و چه شان و جایگاهی در میان ارزش‌ها و آموزه‌های اسلام ناب دارد؟
ماهیت صوفی گری
ماهیت صوفی گری

پرسش:

صوفی‌گری چیست و چه شان و جایگاهی در میان ارزش‌ها و آموزه‌های اسلام ناب دارد؟

پاسخ:

در صدر اسلام پیروان رسول خدا(ص) با نام‌های «مسلمان»، «عابد»، «صحابه»، و «شیعه» شناخته می‌شدند اما واژه «صوفی» از قرن دوم هجری پدید آمد. عده‌ای که خود را از جامعه و سرنوشت مسلمانان کنار کشیده بودند با نام «صوفی» شناخته شدند.

به لحاظ تاریخی اینان سابقه زیادی دارند. در زمان جنگهای اسپارت در یونان باستان، آنان که شهامت جنگ را نداشتند به گوشه نشینی پرداخته و از جنگ فرارکردند. صوفیانی که در عالم اسلام پدید آمدند تحت تاثیر رهبانیت مسیحی و ریاضت‌های غیرشرعی مرتاضان هندی بودند. اولین «خانقاه» را یک معمار مسیحی مصری برای ابوهاشم صوفی در کوفه ساخت. معمولا این صوفیان یا دراویش در برابر ائمه اطهار(ع) موضع گیری می‌کردند.

تصوف دارای فرقه‌های بسیار زیادی است. آنچه در غرب ایران شایع است فرقه اهل حق، نقشبندیه، قادریه و بکتاشیه است که غالبا اینان به مذهب اهل سنت گرایش دارند. اما دراویشی که در قم و تهران یافت می‌شوند غالبا نعمت اللهی بوده و پیرو سلطان محمد گنابادی هستند که وی ادعا کرده است که تصوف را از معصوم علیشاه رکنی فرا گرفته و او شخصیتی است هندی که از مرتاض های بت پرست هندی تصوف را آموخته است.

سلطان محمد گنابادی درسال 1327 توسط مرحوم آخوند خراسانی مرتد اعلام شد و مردم او را به قتل رساندند. پس از وی فرزند او ملاعلی نور علیشاه و پس از وی فرزندش صالح علیشاه قطب دراویش شد. پس از او سلطان حسین تابنده معروف به رضا علیشاه قطب آنان شد که در سال 1371 شمسی از دنیا رفت. وی در زمان طاغوت از طرفداران و مدافعان نظام پهلوی بوده به طوری که ارتشبد نصیری رئیس ساواک و اسدالله علم از مریدان وی گردیدند.

شهید ثانی(ره) در کتاب درایه خود فرموده: «صوفیه جعل حدیث را جایز دانسته و به نفع خود حدیث جعل می‌کنند». شیخ مفید(ره) رساله ای در مذمت و رد آنان تالیف کرده و شیخ حرعاملی کتاب اثنا عشریه را در نکوهش اینان به نگارش درآورده است. دراویش غالبا طرفدار اباحه گری بوده و به شریعت یا احکام فقهی متعهد نبوده و به اسم آنکه طرفدار طریقت و باطن دین هستند ظواهر شرع را زیر پا می‌گذارند و در مساجد شرکت نمی‌کنند. ولی در خانقاه که شرکت در آن به فتوای مراجع حرام است شرکت می‌کنند.

اما سه نکته پایانی

1- بسیاری از صوفی های فعلی ایران از وضعیت سران خود بویژه در گذشته اطلاع صحیح و جامعی ندارند بنابراین می‌توان گفت فریب مباحث به ظاهر معنوی و عرفانی مرشدان خود را می‌خورند. 

2- از سالها پیش آیت الله العظمی بروجردی قصد از بین بردن خانقاه صوفی ها را داشتند که متاسفانه ابزار قانونی آن را نداشتند. پس از پیروزی انقلاب، سران صوفیان در لوای آزادی عمل مذاهب در ایران به شدت بر فعالیت خود افزودند تا جائی که تبدیل به یک ابزار برای سیاسیون و دولت های خارجی در ایران شده‌اند.

3- علمای ما به خوبی درباره فرقه‌های منحرف تحقیق داشته‌اند و علت مخالفت و نقد خود را به این فرقه‌ها خصوصا صوفی گری اعلام کرده‌اند. کتاب جلوه حق تالیف حضرت آیت الله مکارم شیرازی یکی از این کتابهاست که 40 سال پیش تالیف شده است.

>

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

Powered by TayaCMS