كلمات كليدي : استاد مطهري، 12 فروردين، امام خميني(ره)، ماركسيم، گروه فرقان.
نویسنده: يدالله حاجي زاده
شهید مرتضی مطهری فرزند شیخ محمد حسین مطهری در 13 بهمن سال 1298شمسی مطابق با دوازده جمادی الاولی 1338 قمری در «فریمان» دیده به جهان گشود. چون استاد در یک خانواده اصیل روحانی به دنیا آمده بود تقوا و پاکی را از همان ایام کودکی از پدر خویش آموخته بود.[1]
رفتار و منش استاد مطهری از همان اوان کودکی از آینده درخشانی حکایت می‌کرد او تقوا و پاکی را پیشه خود کرده و همواره از رفتار ناپسند پرهیز می‌کرد و این حرکت در ساختار شخصیت روحی و اخلاقی استاد بسیار مؤثر بود،
پدر بزرگوار استاد، مرحوم حاج شیخ محمد حسین مطهری مردی با تقوا و از شخصیت‌های مورد احترام بود و او را می‌توان اولین معلم در تکوین شخصیت روحی و معنوی استاد دانست.[2]
استاد مطهری پس از آشنایی با مقدمات زبان عربی و علوم اسلامی در سن دوازده سالگی به حوزه علمیه مشهد عزیمت کرد و حدود پنج سال اقامت در حوزه علمیه مشهد تحصیلات سطح از قبیل ادبیات،منطق و فقه را فرا گرفت. اما ظلم و فشار حکومت ظالمانه رضاخان اوضاع بسیار سختی را برای علما و روحانیون فراهم آورده لذا آن حوزه در حال از هم پاشیدن بود و از طرفی حوزه نوپای قم که در حدود سال 1300 شمسی توسط آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی تاسیس شده بود، جلب توجه می‌کرد.[3]
در چنین دورانی استاد مطهری به حوزه علمیه قم عزیمت کرد تا به تحصیلات علوم اسلامی بپردازد. حدود پانزده سال در حوزه علمیه قم اقامت داشت و تحصیلات خود را در علوم و فنون مختلف اسلامی ارتقا بخشید.
اساتید
استاد مطهری به مدت دوازده سال از محضر پرفیض امام خمینی(ره) بهره‌های فراوان فکری و معنوی برده و غیر از درس اخلاق، از دروس فلسفه ملاصدرا و عرفان ایشان نیز بهره برد. ایشان با تلاش و پشتکاری شنیدنی در درس فقه و اصول آیت الله بروجردی حاضر شد و توجه آن بزرگوار را به خود جلب کرد. در سال 1329 استاد مطهری در محضر درس استاد علامه طباطبائی (ره) شرکت کرد و مبحث الاهیات شفا را از آن حکیم الهی آموخت.
از دیگر اساتید ایشان می‌توان به مرحوم میرزا مهدی آشتیانی، آیت الله سید محمد حجت و مرحوم آیت الله حاج میرزا علی آقا شیرازی. مرحوم سید محمد تقی خوانساری اشاره نمود.[4]
مبارزات و فعالیت‌های سیاسی
استاد مطهری در زمینه‌های مختلفی فعالیت داشت. گوشه‌ای از فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی و خدمات فرهنگی استاد عبارتنداز:
نقطه ارتباطی جامعه با امام خمینی (ره) در دوران تبعید امام؛[5]
عضویت در جامعه روحانیت تهران و پیشبرد اهداف این نهاد روحانی در انقلاب؛ مسئولیت شورای انقلاب پس از مهاجرت امام خمینی (ره) به پاریس؛
یار نزدیک امام پس از بازگشت امام از تبعید؛
مبارزه با مکاتب الحادی و مادی.
مبارزه با مارکسیم
ایدئولوژی مارکسیم که بعد از تحقق انقلاب اکتبر روسیه توجه نیروی انقلاب جوان را به خود جلب کرده و بعنوان تنها ایدئولوژی انقلابی مطرح بود، در ایران هم بخاطر همسایگی با روسیه تاثیر خود را گذاشت و مبلغان این ایده سعی کردند با شیوه‌های تبلیغاتی و همچنین ایجاد تشکیلات مخفی و در عین حال منسجم، اهداف خود را در جهت تغییر جامعه ایران و برقراری نظام سوسیالیستی پیش ببرند. مارکسیم با هر حرکت سیاسی، مذهبی به شدت مخالفت می‌کرد و اساساً دین را افیون جامعه می‌پنداشت. آنان نه تنها معتقد به جدایی دین از سیاست بودند بلکه با همه توان می‌خواستند دین را از اجتماع ریشه کن کنند.[6] یکی از موفقیت‌های چشمگیری که استاد مطهری در برابر مشکلات هجوم فرهنگی مارکسیتی داشت این بود که با هوشمندی و تدبر و تیزبینی مسائل را می‌دید و با آنها برخورد می‌کرد و از آن هراسی نداشت، بلکه از آنها استقبال و با آنها مبارزه می‌کرد. او کاملاً با توطئه و دسیسه‌های کمونیست‌ها آشنا بود و می‌دانست که مارکسیت‌ها برای گمراهی مردم و به ویژه جوانان ابتدا شعارهای به ظاهر مردمی می‌دهند و هنگامی که به قدرت رسیدند بر علیه دین وارد صحنه می‌شوند.
آثار ارزنده استاد مطهری
انتشار مقالات مختلف مانند اجتهاد و اخبارگری، مشکل اساسی در سازمان روحانیت وچند مقاله دیگر و برخی از مقالات دیگر که به صورت کتاب درآمد. داستان وراستان، انسان و سرنوشت، امدادهای غیبی در زندگی بشر، مساله حجاب، جاذبه و دافعه علی(ع)، علل گرایش به مادیگری، اصول فلسفه و روش رئالیسم، سیری در نهج البلاغه، سیری در سیره نبوی، شرح مبسوط منظومه و ....[7]
شهادت استاد
بعضی از اعضای شورای انقلاب در شب یازدهم اردیبهشت 1358 جلسه‌ای را درباره مسایل جاری مملکت در منزل دکتر سحابی تشکیل دادند که تا ساعت 10.5 شب ادامه داشت. استاد مطهری در پایان جلسه از منزل سحابی خارج شد تا به طرف اتومبیل دوستش برود. وقتی که به اول کوچه رسید شخصی از پشت سر ایشان را به نام صدا زد. وقتی استاد سرش را به پشت بر‌گرداند توسط او ترور شد. این شخص، یکی از اعضاء گروه منحرف فرقان به نام محمد علی بصیری بود. پس از تیراندازی، استاد را به بیمارستان طرفه بردند، ولی معالجه اطباء و پزشکان اثر نداشت و سرانجام روح استاد به ملکوت اعلا پیوست.
پیکر استاد در صبح پنج شنبه 13 اردیبهشت در میان جمعیتی انبوه از دانشگاه تهران تشییع و به قم منتقل شده و در مسجد بالا سر مرقد مطهر فاطمه معصومه(س) نزدیک قبر آیات عظام حائری، صدر، خوانساری، دفن شد.[8] یادش گرامی و راهش پر رهرو باد.
پیام امام ره بمناسبت سالروز شهادت آیت ا.. مطهری
«گرچه انقلاب اسلامی ایران به رغم بدخواهان و ماجراجویان به خواست و توفیق خداوند به پیروزی رسید، لکن بر ملت و به حوزه‌های اسلامی و علمی خسارتهای جبران ناپذیر نیز بدست منافقین ضد انقلاب واقع شد. همچون ترور خائنانه مرحوم دانشمند و اسلام شناس عظیم الشان آقا، حاج شیخ مرتضی مطهری(ره). آنچه باید عرض کنم درباره او این است که او خدمت‌های ارزشمندی به اسلام و علم نمود و موجب تاسف بسیار است که دست خیانتکار این درخت ثمر بخش را از حوزه‌های علمی و اسلامی گرفت و همگان را از ثمرات ارجمند آن محروم نمود. مطهری فرزندی عزیز برای من و پشتوانه‌ای محکم برای حوزه‌های دینی و علمی و خدمتگزاری سودمند برای اسلام و ملت و کشور بود. خدایش رحمت کند.»[9]