دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

حکمت 379 نهج البلاغه : شناخت خوبی ها و بدی ها

حکمت 379 نهج البلاغه به موضوع "شناخت خوبی ها و بدی ها" اشاره می کند.
No image
حکمت 379 نهج البلاغه : شناخت خوبی ها و بدی ها

متن اصلی حکمت 379 نهج البلاغه

موضوع حکمت 379 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 379 نهج البلاغه

379 وَ قَالَ عليه السلام مَنْ طَلَبَ شَيْئاً نَالَهُ أَوْ بَعْضَهُ

موضوع حکمت 379 نهج البلاغه

شناخت خوبى ها و بدى ها

(اخلاقى، اعتقادى)

ترجمه مرحوم فیض

379- امام عليه السّلام (در باره كوشش در كار) فرموده است 1- هر كه چيزى را بجويد آنرا يا بعض آنرا خواهد يافت (زيرا خواستن آماده است براى بدست آوردن، اگر استعداد و آمادگى بر آن كامل باشد همه را بدست آورد، و اگر كامل نباشد كمبود خواسته شده باندازه كمى استعداد مى باشد).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1270)

ترجمه مرحوم شهیدی

387 [و فرمود:] خيرى را كه آتش- دوزخ- در پى بود خير نتوان به حساب آورد، و شرّى را كه پس آن بهشت بود، شرّ نتوان وصف كرد. هر نعمتى جز بهشت خوارست، و هر بلايى جز آتش- دوزخ- عافيت به شمار.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 431)

شرح ابن میثم

367- و قال عليه السّلام:

مَنْ طَلَبَ شَيْئاً نَالَهُ أَوْ بَعْضَهُ

المعنى

كقولهم: من طلب شيئا و جدّ وجد، و من قرع بابا و لجّ و لج. و ظاهر أنّ الطلب معدّ لحصول المطلوب فإن تمّ الاستعداد له نال الكلّ و إلّا فبقدر نقصان الاستعداد يكون نقصان المطلوب.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 435)

ترجمه شرح ابن میثم

367- امام (ع) فرمود:

مَنْ طَلَبَ شَيْئاً نَالَهُ أَوْ بَعْضَهُ

ترجمه

«هر كه در پى چيزى باشد، تمام آن را يا بخشى از آن را به دست خواهد آورد».

شرح

اين عبارت امام (ع) نظير سخن مشهور است كه هر كس در طلب چيزى بكوشد آن را مى يابد، و هر كس درى را بكوبد و پافشارى كند، عاقبت وارد آنجا خواهد شد.

بديهى است كه جستن وسيله اى است براى رسيدن به مطلوب، پس اگر آمادگى كامل باشد به همه مطلوب، و اگر نه به مقدار كاستى آمادگى به مطلوب ناقص مى رسد.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 735 و 736)

شرح مرحوم مغنیه

385- من طلب شيئا ناله أو بعضه.

المعنى

من جدّ و اجتهد في طلب شي ء ممكن الوقوع و الحصول بالنسبة الى طالبه- فلا بد أن يناله كله أو بعضه، ان استمر في جهاده و صبر صبر الأحرار على ما يعترضه من عقبات.

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 444)

شرح شیخ عباس قمی

322- من طلب شيئا ناله أو بعضه.«» هذا مثل قولهم: من طلب شيئا وجدّ وجد، و من قرع بابا و لجّ ولج.«» و ظاهر أنّ الطلب معدّ لحصول المطلوب، فإنّ تمّ الاستعداد له نال الكلّ و إلّا فبقدر نقصان الاستعداد يكون نقصان المطلوب.

( . شرح حکم نهج البلاغه، ص238)

شرح منهاج البراعة خویی

(371) و قال عليه السّلام: من طلب شيئا ناله أو بعضه.

المعنى

من أهمّ وسائل النيل بالمقاصد هو الطلب له و الاستقامة في طلبه، فلا بدّ من نيل المقاصد من الجدّ في المطالب، و حذّر عليه السّلام في كلامه هذا من ملازمة الكسل و الخوف من الكدّ في تحصيل المقاصد البعيدة، فقد وصل الانسان بمقاصد هامّة في عالم الطبيعة كتسخير قوى البخار و البرق و الطيران في الفضاء إلى أجواء بعيدة بالطلب و الجدّ فيه، و ربّما يعدّ هذه الامور في القرون الماضية من الممتنعات.

الترجمة

فرمود: هر كس چيزى را بجويد بهمه آن يا بعضى از آن برسد.

هر كه چيزى جويد و كوشش كند گر بكلّش نه بجزءش مى رسد

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 475)

شرح لاهیجی

(421) و قال (- ع- ) من طلب شيئا ناله او بعضه يعنى و گفت (- ع- ) كه كسى كه طلب كرد چيزى را و تلاش كرد در تحصيل ان مى رسد بتمام ان يا اين كه مى رسد ببعضى از ان

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 327)

شرح ابن ابی الحدید

393: مَنْ طَلَبَ شَيْئاً نَالَهُ أَوْ بَعْضَهُ هذا مثل قولهم من طلب و جد وجد- . و قال بعض الحكماء- ما لازم أحد باب الملك- فاحتمل الذل و كظم الغيظ- و رفق بالبواب و خالط الحاشية- إلا وصل إلى حاجته من الملك

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 334)

شرح نهج البلاغه منظوم

[378] و قال عليه السّلام:

من طلب شيئا ناله أو بعضه.

ترجمه

هر كه چيزى خواست آن يا قسمتى از آن را خواهد يافت.

نظم

  • شود هر چيز را هر كس كه خواهانبچنگش افتد آن يا قسمتى زان
  • طلب را هر كس از جان مستعدّ شدبراى يافتن در جهد و جد شد
  • سوى مقصود محكم ره چو پويد ز كلّ بعضى از آن البتّه جويد
  • نگردد چون ز كارى كلّ آن دركچو كو شد مردكى گردد كمش ترك

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 167)

منبع:پژوهه تبلیغ

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

چگونه در مهمانی‌ها رفتار کنیم؟

رعایت آداب مهمانی می‌تواند روابط برادرانه میان مۆمنان را مستحکم‌تر ساخته و در رشد تعالی اجتماع تأثیر بسزایی داشته باشد.
No image

نقش ابراز علاقه و معاشرت درست در اسلام

نسان علاقه دارد كه مورد علاقه و محبت دیگران باشد. اگر آن‏ دوستداران، محبت‏خود را آشكار كنند، محبوب هم به محبان‏ علاقه‏ مند مى‏ شود و این محبت دو جانبه، زندگیها را از صفا و صمیمیت‏ بیشترى برخوردار مى‏سازد. ما اگر بدانیم كه خدا دوستمان دارد، ما هم‏خدا را بیشتر دوست‏خواهیم داشت. اگر بدانیم و بفهمیم كه رسول‏ خدا(ص) و اهل بیت(ع) به ما شیعیان عنایت و محبت دارند و این ‏علاقه را بارها نشان داده و اظهار كرده‏اند، محبت عترت در دل ما بیشترخواهد شد.
No image

اخلاق معاشرت اجتماعی، نمونه ای از سبک زندگی اسلامی

نمونه های بسیاری از سیره ی ائمه ی معصوم علیهم السلام درباره ی تشویق و تحریض مؤمنان به دوستی و برادری با هم، ایجاد پیوند برادری و دوستی بین آنها، اصلاح اختلافات و رفع کدورت ها گزارش شده است.
No image

اخلاق معاشرت و ارتباط با خویشاوندان در اسلام

سنّتِ «صله رحم»، از نیکوترین برنامه های دینی در حیطه معاشرت است. گرچه شکل نوین زندگی و مشغله های زندگیهای امروزی، گاهی فرصت این برنامه را از انسانها گرفته است، ولی حفظ ارزشهای دینی و سنّتهای سودمند و ریشه دار دینی، از عوامل تحکیم رابطه ها در خانواده ها است. بویژه در مناسبتهای ملّی، در اعیاد و وفیات و آغاز سال جدید، فرصت طبیعی و مناسبی برای عمل به این «سنّت دینی» است.
No image

تحلیل یافته‌های الگوی دینی رفتارها در خانواده و نقش رسانه ملی

آنچه از امور فطری در بحث تربیت مورد نظر است و مبنای تربیت مطرح می‌شود، امور فطری در زمینه خواست‌ها و گرایش‌هاست. البته باید توجه داشت آن دسته از خواست‌های فطری مبنای تربیت قرار می‌گیرد که ویژه انسان است و امتیاز او بر حیوان به شمار می‌آید، نه آن بخش از خواست‌ها و گرایش‌ها که میان هر دو مشترک است؛ زیرا در این بخش، انسان مانند حیوان برای شکوفاسازی نیازی به تربیت ندارد.

پر بازدیدترین ها

No image

ویژگی های خانواده موفق از نظر اسلام

از دیدگاه اسلام انسانها از لحاظ ویژگیها ، توانایی و استعدادها متفاوت از یکدیگر هستند. بر این اساس در نظر گرفتن این تفاوتها را نیز در تربیت فرزندان در خانواده دارای اهمیت می‌داند. از نمونه احادیثی که ذکر شد و هزاران شواهد معتبر دیگر می‌توان به نقش اهمیت خانواده از دیدگاه اسلام پی برد. اسلام سعادت و شقاوت فرد را تحت تاثیر خانواده چه در دوران قبل از تولد و چه بعد از تولد می‌داند.
No image

ویژگی خانواده قرآنی (1 )

قرآن کریم با نگاه ویژه به این کانون مهم ومقدس؛توجه بشر را به تشکیل این کانون مقدس جلب می کند وبهترین الگوها را برای شناسایی خانواده برتر به جهانیان معرفی می کند.مقاله حاضر با عنوان ویژگیهای خانواده های قر آنی بعد ازبیان مقدمه ای کوتاه در مورد جایگاه واهمیتی که کانون مقدس خانواده در قرآن دارد؛نمونه ها والگوهایی که در قرآن بیان شده را معرفی کرده وبعد از آن به بیان آثار وویژگیهایی که قرآن در خانواده می گذاردپرداخته است.ودر پایان هم چند نکته را به عنوان نتیجه گیری بیان کرده است.
No image

هدف از تشکیل خانواده

No image

تحلیل یافته‌های الگوی دینی رفتارها در خانواده و نقش رسانه ملی

آنچه از امور فطری در بحث تربیت مورد نظر است و مبنای تربیت مطرح می‌شود، امور فطری در زمینه خواست‌ها و گرایش‌هاست. البته باید توجه داشت آن دسته از خواست‌های فطری مبنای تربیت قرار می‌گیرد که ویژه انسان است و امتیاز او بر حیوان به شمار می‌آید، نه آن بخش از خواست‌ها و گرایش‌ها که میان هر دو مشترک است؛ زیرا در این بخش، انسان مانند حیوان برای شکوفاسازی نیازی به تربیت ندارد.
No image

سبک زندگی در خانواده اسلامی

مفهوم «سبک زندگي» از جمله مفاهيم علوم اجتماعي و علم جامعه شناسي و مردم شناسي است که اخيراً و در دهه اخير بسيار مورد توجه عالمان علوم اجتماعي و مديران فرهنگي قرار گرفته است؛ سبک زندگي معنايي است که از به هم تنيدگي و پيوند و نظام وارگي و شبکه اي بودن عوامل متعددي که در شيوه هاي زندگي يا اقليم هاي زيستن انسان تأثير مي گذارند، به وجود آمده است.
Powered by TayaCMS