27 دی 1395, 2:13
خداوند هر موجودی را در ظرفیت وجودیاش زیبا و كامل آفریده و برای دستیابی به هدفش از خلقت، همه ابزارها و راهنماییها را در اختیارش قرار دادهاست.گذشته از اینکه، حس زیباگرایی را در وجود انسان نهادینه نمودهاست؛ همچنان كه حس كنجكاوی، نیكیگرایی، خداگرایی و عشق و پرستش را در فطرت او نهادینه كرده، حس زیباگرایی را هم با سرشت و طبیعت انسان در آمیخته است، از اینجا به بعد به انسان مختار و صاحب اراده بستگی دارد كه با كدام عینك زشت یا زیبا و از چه نگرشی به جهان و حوادث و موجودات آن نگاه كند.آیا از حس زیبایی دوستیاش به شایستگی و مقتضای هدف آفرینش استفاده میکند و به مقام انسانیت میرسد، یا به زیباییهای ظاهری و سطحی بسنده میکند؟!در اینجا بی مناسبت نیست که انواع زیباگرایی و ابزار چگونه زیبا دیدن را مورد بررسی قرار دهیم: الف) زیباییهای حسی: یعنی واقعیتهایی مثل باغها و جنگلهای سبز و خرم، كوه و دریاها و چشمهسارها و... كه انسان میتواند از راه حواس پنجگانه و ادراكات حسی، زیباییهای آنها را احساس كند و از هماهنگی آن با طبیعت و فطرت زیباگرایی خودش لذت ببرد.در نتیجه محرومیت از هر یك از حواس ظاهری، محرومیت از درك بخشی از نعمتهای الهی و لذت بردن از زیباییهای طبیعت را به همراه دارد.به همین جهت هم است که ائمه علیهمالسلام به ما آموزش دادهاند از خدا بخواهیم تا زندهایم ما را از صحت و سلامتی حواس برخوردار نماید: اَللَّهُمَّ مَتِّعْنَا بِأسْمَاعِنَا وَ اَبْصَارِنَا وَ قُوَّتِنَا اَبَداً مَا اَبْقَیْتَنَا؛[1] خدایا، ما را از شنوایی و بینایی و توانمان تا زمانی كه زندهایم، بهرهمند ساز. ب) زیباییگرایی تخیلی: همچنانکه شاعران، هنرمندان، نقاشان و سایر اصناف اهل هنر، با به تصویر كشیدن صحنههایی از طبیعت و آنچه را كه در قوه وهم و خیال خویش مجسم مینمایند و حس زیباگرایی و زیباآفرینی خود را به ظهور و فعلیت میرسانند، یعنی از راه قوه خیال، هم بخشی از زیباییها را ادراك میكنند و هم زیباآفرینی میکنند.ج) زیباییهای عقلانی: وقتی اندیشه انسان از حالت قوه به فعلیت برسد و در مسیری كه مقتضای فطرت اوست، به بار نشسته و شكوفا شود، از فهم و درك معانی و معارف و علوم، لذت معنوی ویژهای میبرد، به شکلی كه گاهی لذتهای حسی و مادی، در مرحله پایینتری از آن لذت قرار میگیرند. د) زیباییهای قلبی و شهودی یا جمال عرفانی: بخشی از زیباییها است كه تنها با داشتن قلبی پاک و دور از زَنگار گناه، میتوان حقیقت آن را درک كرد.این زیباییها كه برتر از زیبایی عقلی است، مربوط است به فضایل و كمالات روحی و اخلاقی. هر چقدر انسان از لحاظ روحی پاكتر و كاملتر باشد، آثار زیباییهای معنوی و قلبی را بیشتر و بهتر درك خواهد نمود. امام سجاد(ع) در مناجات الراغبین میفرماید: خدایا! از تو درخواست میكنم به حق تجلیّات وجه و انوار قدست و عواطف رحمت و مهربانیات... مرا از مشاهده حُسن و جمالت بهرهمند گردان. [2] در پایان مطلب، برخی از مصادیق زیباییهای حقیقی از نگاه امیرالمومنین(ع) بیان خواهد شد:1 - جمال ظاهری انسان در صورت زیبای اوست و باطن زیبا را در قلب پاك و باطن نیكو جستجو كنید.2 - زیبایی شخص با ایمان، پارسایی اوست.3 - زیبایی بنده و بندگی، در اطاعت و فرمانبرداری از معبود است.4 - زیبایی آزادمرد، در پرهیز از ننگ و ذلت است.5 - زیبایی زندگی، در قناعت است.6 - زیبایی نیكوكاری، در انجام دادن كار و منّت نگذاشتن است.7 - زیبایی دانشمند در عمل است.8 - زیبایی علم، در نشر و گسترش آن است.9 - زیبایی سیاست، عدالت در حكومت و عفو و گذشت به هنگام قدرت است.10 - زیبایی برادری (یا خواهری) احسان و نیكی به هنگام خوشی و ثروت، و از خودگذشتگی و ایثار در موقع سختی و تنگدستی است.[3]
مشورت كردن و استفاده از نظرها و ديدگاههاي ديگران پيامدهاي مثبت و فوايد زيادي دارد. آثار و بركات فراواني كه از مشورت كردن نصيب انسان ميشود، هرگز از تفكر فردي و امكانات و منابع فراوان مادي به دست نميآيد. در اينجا به بخشي از بركات مشورت به صورت اختصار ميپردازيم.
يكي از فوايد و پيامدهاي مشورت، بهرهبرداري و استفاده از افكار و نظرات ديگران است. مشورت به انسان كمك ميكند تا افكار و انديشههاي ديگران به ويژه صاحب نظران و متخصصان را به ياري طلبد و با قرار دادن افكار و انديشههاي آنان در كنار فكر و نظر خود بر قدرت، وسعت و عمق انديشه و بينش خود بيفزايد و از درخشش افكار و انديشههاي ديگران بهرهمند شود. حضرت علي(ع) ميفرمايد: هر كس كه با صاحبان عقل و خرد مشورت كند، از درخشش افكار بهره مند ميشود.
يكي از دلايل اهميت و حساسيت مساله تصميمگيري اين است كه يك تصميم، ممكن است اثرات مخربي به دنبال داشته باشد. اگر هنگام تصميمگيري تمام جوانب مساله به درستي سنجيده نشود و زواياي مختلف آن مورد بررسي دقيق و اصولي قرار نگيرد، احتمال دارد كه تصميم نسنجيده و نادرستي گرفته شود. اين تصميم نادرست ممكن است عواقب و پيامدهاي زيادي به دنبال داشته باشد در برخي از موارد يك تصمیم نسنجيده و غير منطقي ميتواند سرنوشت فردي را عوض كند و او را تباه سازد.
از ديد حضرت علي(ع) مشورت كردن و استفاده از نقطه نظرهاي ديگران به انسان كمك ميكند تا خطاها و اشتباهات را بشناسد. آن حضرت ميفرمايد: كسي كه از نظرات و آرا گوناگون استقبال نمايد موارد خطا و اشتباه را ميشناسد.
فايده ديگري كه مشورت و توجه به نظرات ديگران به دنبال دارد اين است كه اين كار باعث ميشود تا تصميم معقول و مناسبي اتخاذ شود و راه درستي انتخاب گردد.
کتابخانه هادی
پژوهه تبلیغ
ارتباطات دینی
اطلاع رسانی
فرهیختگان