پرسش و پاسخ

برگرفته از: نهج البلاغه - عهدنامه محمدبن ابی بكر، نامه 27

پرسش:

از نگاه امام علي(ع) يک فرمانده خوب و نمونه داراي چه ويژگي هايي است و آن حضرت هنگام انتصاب «محمدبن ابي بکر» به ولايت مصر چه توصيه هاي مديريتي به او فرمود؟

پاسخ:

1- ويژگی های فرمانده نمونه

از ديدگاه امام علي(ع) يک فرمانده ممتاز و نمونه بايد هفت ويژگي برجسته داشته باشد: 1- بيداري و هوشياري کامل در بحران ها و به هنگام احساس خطر 2- عدم ترس و وحشت از قدرت دشمن هرچقدر(قوي) باشد 3- قاطعيتي همچون شعله هاي سوزان آتش در برابر دشمنان 4- مؤثر بودن و حساب شده بودن ضرباتي که بر دشمن وارد مي کند 5- پيروي کامل از فرمان امام و رهبر 6- دلسوزي و خيرخواهي نسبت به جامعه اسلامي 7- سختگيري در برابر دشمنان.

2- توصيه های مديريتی

امام علي(ع) در دستورالعمل خود، خطاب به «محمدبن ابي بکر» هنگام انتصاب او به ولايت مصر فرمودند: بال هاي(محبت) خود را براي آنها بگستر، و پهلوي نرمش و ملايمت را بر زمين بگذار، چهره خويش را براي مردم گشاده دار و مساوات را در ميان آنها اعم از کوچک و بزرگ (حتي در نگاه هايت) مراعات کن تا نه بزرگان کشور به حمايت بي دليل تو طمع ورزند، و نه ضعفا در اجراي عدالت از تو مأيوس شوند، چرا که خداوند از بندگان خود در مورد اعمال کوچک و بزرگ، آشکار و پنهان بازخواست خواهد کرد...!

اي محمدبن ابي بکر! بدان من تو را فرمانده بزرگترين لشکرم، يعني لشکر مصر نمودم! پس بر تو لازم است که با خواسته هاي دلت مخالفت کني و از عقيده ات دفاع نمايي، هرچند يک ساعت از عمر تو بيشتر نمانده باشد! و هرگز خدا را به خاطر رضاي احدي به خشم نياور! که خداوند جاي همه کس را مي گيرد و هيچ کس جاي او را نخواهد گرفت! نماز را در اوقات خود به جاي آور نه آنکه به هنگام بيکاري در انجامش تعجيل کني، اما به هنگام اشتغال به کارها آن را به تاخير بيندازي و بدان که تمام کردار خوبت در گرو نماز است.

(از منافقان سخت بپرهيز و برحذر باش، چرا که) پيامبر گرامي اسلام(ص) فرمود: من نه از مؤمن و نه از مشرک بر امتم نمي ترسم، زيرا مؤمن را ايمانش از خلافکاري باز مي دارد و مشرک را خدا به خاطر شرکش درهم مي کوبد، تنها از شر منافقان بر شما مي ترسم که در دل ايمان ندارند، و به زبان سخناني مي گويند جالب و دلپسند (تا شما را بفريبند و به اهداف شوم خود برسند، ولي از اعمال زشتشان مي توان آنها را بازشناخت).

روزنامه كيهان، شماره 21715 به تاريخ 14/6/96، صفحه 6 (معارف)