دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

حکمت 234 نهج البلاغه : ارزش ترس از خداوند

موضوع حکمت 234 نهج البلاغه درباره "ارزش ترس از خداوند" است.
No image
حکمت 234 نهج البلاغه : ارزش ترس از خداوند

متن اصلی حکمت 234 نهج البلاغه

موضوع حکمت 234 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 234 نهج البلاغه

234 وَ قَالَ عليه السلام اتَّقِ اللَّهَ بَعْضَ التُّقَى وَ إِنْ قَلَّ وَ اجْعَلْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ اللَّهِ سِتْراً وَ إِنْ رَقَّ

موضوع حکمت 234 نهج البلاغه

ارزش ترس از خداوند

(اخلاقى، اعتقادى)

ترجمه مرحوم فیض

234- امام عليه السّلام (در باره پرهيزكارى) فرموده است

1- از خدا بترس ترسيدنى اگر چه اندك باشد (كار خويش با خدا يكسره مگردان كه به گرفتارى هميشگى برسد) و بين خود و خدا پرده اى قرار ده اگر چه نازك باشد (حدود و احكام خدا را حفظ كرده پرده درى مكن و جاى آشتى بگذار كه اگر پشيمان شدى راه داشته باشى).

( ترجمه وشرح نهج البلاغه(فيض الاسلام)، ج 6 ص 1194)

ترجمه مرحوم شهیدی

242 [و فرمود:] از خدا بترس هر چند ترسى اندك بود، و ميان خود و خدا پرده اى بنه هر چند تنك بود.

( ترجمه مرحوم شهیدی، ص 401)

شرح ابن میثم

228- و قال عليه السّلام:

ا تَّقِ اللَّهَ بَعْضَ التُّقَى وَ إِنْ قَلَّ- وَ اجْعَلْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ اللَّهِ سِتْراً وَ إِنْ رَقَّ

المعنى

أمر بالتقوى لأنّها الزاد إلى اللّه، و لمّا كان الاستكثار منها مستلزما للقرب من اللّه و سرعة الوصول إليه كان الأولى كثرتها و إلّا فالبعض منها و إن قلّ لأنّ لها الأقليّة و الأكثريّة و الأشديّة و الأضعفيّة و لا يجوز ترك الزاد بالكليّة في الطريق الصعبة الطويلة. و استعار لفظ الستر لحدود اللّه الساترة من عذابه و أمر أن يجعلها بينه و بين اللّه: أى يحفظ حدوده و لا يهتكها فيقع في مهاوى الهلاك فغلظ الستر شدّة المحافظة على حدود اللّه و عدم استيفاء المباحات لخوف الوقوع في الحرام و رقّته باستيفاء الامور الجائزة من المباحات و المكروهات.

( شرح ابن میثم، ج 5 ص 362)

ترجمه شرح ابن میثم

228- امام (ع) فرمود:

اتَّقِ اللَّهَ بَعْضَ التُّقَى وَ إِنْ قَلَّ- وَ اجْعَلْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ اللَّهِ سِتْراً وَ إِنْ رَقَّ

ترجمه

«از خداوند بترس، هر چند كه اندك باشد، و بين خود و خدا پرده اى در افكن، هر چند كه نازك باشد».

شرح

امام (ع) دستور به پرهيزگارى داده است، زيرا تنها توشه سير الى اللّه پرهيزگارى است و چون زيادى تقوا باعث قرب به خدا و سرعت وصول به قرب است، بهتر آن است كه تقوا بسيار باشد، و اگر چنين نبود، اندكش را بايد داشت زيرا تقوا كم و زياد، و شديد و ضعيف دارد ، و بكلّى بى توشه بودن در راه سخت و دراز روا نيست.

كلمه: ستر (پرده) را استعاره براى حدود الهى آورده است كه مانع عذاب او هستند، و امام (ع) دستور داده است تا بين خود و خدا، آن را قرار دهد، يعنى: حدود الهى را حفظ كند و پرده درى نكند كه در ورطه هاى هلاكت خواهد افتاد، بنا بر اين منظور از ضخامت پرده، همان شدّت محافظت از حدود الهى و انجام ندادن تمام مباحات است، به خاطر اين كه مبادا در حرام بيفتد. و نازكى پرده عبارت است از انجام همه كارهايى كه از نظر شرع رواست چه مباح باشد و يا مكروه.

( ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5 ص 615 و 616)

شرح مرحوم مغنیه

241- اتّق اللّه بعض التقى و إن قلّ، و اجعل بينك و بين اللّه سترا و إن رقّ.

المعنى

لا تقطع الصلة بينك و بين اللّه كلية، و تظهر له العقوق و الجفاء.. و اهجر ما نهاك عنه، و ان غلبتك الظروف أو النفس الأمّارة على بعض ما يكره سبحانه فاغلبها أنت على بعض ما يحب، فربما شملك العفو و كنت من الذين وَ آخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلًا صالِحاً وَ آخَرَ سَيِّئاً عَسَى اللَّهُ أَنْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ- 102 التوبة.

و يصدق قول الإمام على عصرنا الذي كثرت فيه المغريات و إثارة الشهوات، و من كان فيه على شي ء من التقى و الإيمان فهو يكفيه و ينجيه ان شاء اللّه. قال رسول اللّه (ص) يأتي على الناس زمان الصابر على دينه مثل القابض بكفه على الجمر.. و في حديث آخر: للعامل منهم بطاعة اللّه مثل أجر خمسين. فقال رجل من الصحابة: مثل أجر خمسين منا أو منهم قال: بل منكم».

( فی ضلال نهج البلاغه، ج 4 ص 361 و 362)

شرح شیخ عباس قمی

47- اتّق اللّه بعض التّقى و إن قلّ، و اجعل بينك و بين اللّه سترا و إن رقّ.«» يقال في المثل: ما لا يدرك كلّه لا يترك كلّه.«» فالواجب على من عسرت عليه التقوى بأجمعها أن يتّقي اللّه في البعض، و أن يجعل بينه و بينه سترا و إن كان رقيقا.

و في أمثال العامّة: اجعل بينك و بين اللّه روزنة، و الروزنة لفظة صحيحة معرّبة، أي لا تجعل ما بينك و بينه مسدودا مظلما بالكليّة.«» و بالفارسيّة يقولون: «هميشه جاى صلح باقى گذار».

( شرح حکم نهج البلاغه، ص 57 و 58)

شرح منهاج البراعة خویی

الثانية و الثلاثون بعد المائتين من حكمه عليه السّلام

(232) و قال عليه السّلام: اتّق اللَّه بعض التّقى و إن قلّ، و اجعل بينك و بين اللَّه سترا و إن رقّ.

المعنى

قد بحث المحقّقون في غير واحد من العناوين من جهة أنّها قابلة للتجزئة أم لا منها عنوان الاجتهاد المبحوث عنه في باب الاجتهاد و التقليد من الاصول في فصل التجزّي و أنّه يقبل التجزية، أم هو ملكة بسيطة غير قابلة للتجزئة، و قد فسّر بعض التجزية في الملكات النفسانية بالشدّة و الضعف.

و التقوى باعتبار أنّها من الملكات النفسانية غير قابلة للتجزئة في حقيقتها و إنّما تقبل الشدّة و الضعف.

فالمقصود أنّ التقوى ناشئة عن العقيدة الملازمة للخوف من عواقب المعصية و لا بدّ للمسلم المؤمن أن تكون فيه درجة من التقوى و لو كانت ضعيفة، و أمارتها ترك بعض المعاصي لمجرّد الخوف من اللَّه و عدم هتك ستر الربوبيّة و التظاهر بالتمرّد و الطغيان.

الترجمة

فرمود: تقوى داشته باش گر چه اندكى باشد، و ميان خود و خدا پرده احترامى بدار ورچه نازك باشد.

  • تقوى مده از دست و گر كم باشد يكباره مدر پرده رسوائي را

( منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(الخوئی) ج 21 ص310و311)

شرح لاهیجی

(274) و قال (- ع- ) اتّق اللّه بعض التّقى و ان قلّ و اجعل بينك و بين اللّه سترا و ان رقّ يعنى و گفت (- ع- ) كه بپرهيز خدا را ببعضى از پرهيزكارى يعنى مشغول شدن بعبادت در بعضى اوقات اگر چه اندك باشد يعنى اگر چه زمان پرهيزكارى و عبادت كمتر باشد از زمان غير عبادت و بگردان ميان تو و ميان خدا پرده مغفرت گناهان را كه توبه و ندامت باشد اگر چه نازك باشد يعنى و اگر چه در اندك از اوقات باشد

( شرح نهج البلاغه (لاهیجی) ص 313)

شرح ابن ابی الحدید

239: اتَّقِ اللَّهَ بَعْضَ التُّقَى وَ إِنْ قَلَّ- وَ اجْعَلْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ اللَّهِ سِتْراً وَ إِنْ رَقَّ يقال في المثل ما لا يدرك كله لا يترك كله- . فالواجب على من عسرت عليه التقوى بأجمعها- أن يتقي الله في البعض- و أن يجعل بينه و بينه سترا و إن كان رقيقا- . و في أمثال العامة اجعل بينك و بين الله روزنة- و الروزنة لفظة صحيحة معربة- أي لا تجعل ما بينك و بينه مسدودا مظلما بالكلية

( شرح نهج البلاغة(ابن أبي الحديد)، ج 19 ، صفحه ى 75)

شرح نهج البلاغه منظوم

[233] و قال عليه السّلام:

إتّق اللّه بعض التّقى و ان قلّ، و اجعل بينك و بين اللّه سترا وّ إن رقّ.

ترجمه

ترس از خدا اگر چه كم، و پرده بين تو و خدا اگر چه نازك، آن را بكار بند، و اين را برقرار دار

نظم

  • اگر چه كم نهان و آشكارابدل ده راه ترس از خدا را
  • اگر نازك ز تقوا و ز پرهيزميان حقّ و خود يك پرده آويز
  • اگر پرده حيا را شخص در بندشد و ترسيد از قهر خداوند
  • كشد پس بيش و كم از هر بدى دستشود كم كم به نيكان يار و پيوست
  • گنه را پرده از تقوا دراندببزم حق پرستان خود كشاند

( شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10 ص 16 و 17)

منبع:پژوهه تبلیغ

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.

پر بازدیدترین ها

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

قرآن کریم که بزرگترین معجزه پیامبراکرم(ص) است و تمام آنچه را که بشر برای هدایت نیاز داشته ودر آن آمده است، کاملترین نسخه برای آرامش روح است.
تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان ʆ) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان (6) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

این نوشتار در نقد سلسله مقالاتی است که فتح ایران توسط اعراب مسلمان را یکی از مقاطع تلخ تاریخ معرفی نموده‌اند.
رساله حقوق امام سجاد(ع)

رساله حقوق امام سجاد(ع)

اشاره: برخی محققان میراث علمی امام سجاد(ع) را به سه بخش تقسیم کرده‌اند: روایات، ادعیه (به‌ویژه در صحیفه سجادیه)و رساله حقوق.
Powered by TayaCMS