كلمات كليدي : علی اشرف درویشیان، صمد بهرنگی، پوپولیسم، داستانهای درویشیان
نویسنده : اعظم بابایی
علی اشرف درویشیان متولد سال 1320، نویسندهی داستانهای کوتاه و رمان است که اولین اثرش را در سال 1352 به دست چاپ سپرد.
او در نویسندگی از این نظر که از زاویه دید کودکان و نوجوانان روایت میکند، از پیروان «صمد بهرنگی» است، اما آثارش به جانداری آثار او نیست. آنچه در داستانهای وی بیشتر مورد توجه است، محتوا و زمینههای معنایی آثار است، با این توضیح که توجه به تکنیک و فرم کمتر در داستانهای او لحاظ شده، بلکه تکیه اصلی نویسنده به روایت ساده و بیپیرایه از مضمون است. او «فقر» را با زبانی ساده و گاه کودکانه روایت میکند و از دردها و رنجهای مردمی فرودست حرف میزند که همه آنها - از پدر و مادر و کودک – در شرایطی اسفبار دست و پا میزنند. جمال میر صادقی، درویشیان را در گروه نویسندگانی قرار میدهد که به ادبیات فرو دستان یا پوپولیسم(populism) گرایش دارند؛ ادبیاتی که برای خود رسالتی قایل است و او ل بار از جانب گروهی از نویسندگان فرانسه مطرح شد. این نویسندگان، ادبیاتی را به وجود آوردند که زندگی طبقه متوسط و طبقه پائین اجتماعی را توصیف میکند. (میرصادقی، 1382، ص 340)
بدین ترتیب شخصیتهای اصلی داستانهای درویشیان، روستانشینان، مردمان عامی وساده، کارگران و حلبینشینان هستند و مضامینی چون فقر، جهل، بیکاری و عوارض فاجعه بار آن در اکثر آثار وی تکرار میشود.
یکی از آفتهای داستانهای وی، «تکرار» است. مضامین تکراری از تأثیر مفید داستان کاستهاند و گاه او در بیان داستانش به شرح یک خاطره ساده میپردازد که بلافاصله بعد از خواندن فراموش میشود.
درویشیان نیز بعضاً به تمسخر مذهب و جلوههای آن پرداخته است، از جمله در داستان «تیشه» در مجموعه «از این ولایت».
از جمله آثار درویشان:
از این ولایت (مجموعه داستان کوتاه)، آبشوران (داستان کوتاه)، سالهای ابری (رمان).