آیین جین

آیین جین
آیین هندو مانند درخت کهنسالى شاخه هاى نسبتا جوان خود را در سرزمینهاى بزرگى گسترده است . برخى از این شاخه ها در اوج اقتدار بر همنان و به عنوان اعتراض به سخت گیریهاى آنان پدید آمده است. از جمله شاخه هاى هندوئیسم آیین جین (Jaina) است که پنج قرن قبل از میلاد پایه گذارى شد.
مهاویرا
به اعتقاد جین‌ها بنیانگذار این آیین مهاویرا (vira - Maha) است که بیست و سه پیشوا طى هزاران سال قبل از وى برخاسته‌اند و او بیست و چهارمین پیشواست . مهاویرا در قرن ششم قبل از میلاد در یک خانواده اشرافى هندوستان متولد شد. وى در سى سالگى دنیا را ترک کرد و پس از ریاضت‌هاى طولانى به حقیقت دست یافت . او پس از گستردن آیین خود به سال 526 ق .م . قالب تهى کرد و به نیروانا پیوست .
فلسفه و اخلاقیات در آئین جین
شگفت آورترین سنت این قوم این است که پوشیدن لباس را حرام مى دانند و معتقدند مهاویرا در حال ریاضت و ترک تعلقات نفسانى ، پس ‍ از مشاهده تعلق خاطر خود به حیا، همه لباس‌هاى خود را بیرون آورد و تا آخر عمر برهنه به سر برد. در حدود سال 79 ق .م . میان پیروان این مذهب در مورد حدود برهنگى اختلاف و دودستگى پدید آمد: فرقه آسمان جامگان (amhbra - Dig) هیچ لباسى را نپذیرفتند، در حالى که فرقه سفید جامگان (Svetambara) گفتند استفاده از اندکى پارچه جایز است . گاندى رهبر انقلاب هندوستان تحت تاثیر این آیین لباس‌هاى دوخته ایام جوانى را کنار نهاد و تنها از مقدارى پارچه سفید استفاده مى‌کرد. حتی ویل دورانت می‌گوید وی تحت تاثیر آن مذهب از طریق خودکشى به عمر خود پایان داد. گرچه نظر صحیح‌تر این است که او با گلوله یک هندوى متعصب کشته شد.
در آئین جین دریوزگى و خوارى از فضائل محسوب مى شود. به عقیده آسمان جامگان زنان راهى به کمال ندارند و براى این امر باید به انتظار مرد شدن در دوره‌هاى بعدى تناسخ باقى بمانند.
اهمیسا
آیین جین ، علاوه بر پذیرش معارف هندویى ، مسائل تازه اى را مطرح مى کند بر قواعد اخلاقى شدیدى اصرار مى ورزد. به عقیده جین‌ها رستگارى بر دو اصل استوار است:
1- ریاضت‌کشى؛
2- اهمیسا یا پرهیز از آزار جانداران و نباتات و کندن زمین براى کشاورزى؛
خوردن میوه درختان، استفاده از محصولات زیر زمین مانند چغندر، هویج، شلغم و سیب زمینى مجاز است. همچنین جاروبى از پر طاووس در دست مى گیرند و حشرات ریز را از مسیر خود دور مى کنند. خودکشى از طریق ترک طعام و شراب فضیلتى بسیار بزرگ به شمار مى آید و خود مهاویرا نیز به این شیوه در گذشته است .
کتب مذهبى
این قوم نیز فرهنگ دینى مکتوب دارد و تعداد 39 کتاب دینى به آنان نسبت داده‌اند. از جمله یادگارهاى آنان در مسئله شناخت حقیقت وجود، داستان فیلى است که آن را در جاى تاریکى قرار داده بودند و مردم مى خواستند با دست مالیدن از شکل فیل آگاه شوند و هر کدام قضاوتى نادرست در این باب مى کردند.

پیروان
هم اکنون حدود دو میلیون پیرو آیین جین در هندوستان وجود دارد که روزگار بر تن آنان لباس کامل پوشانده و به جاى گدایى سرگرم تجارت هستند و وضع اقتصادى خوبى دارند. آنان آیین خود را نوسازى کرده‌اند و تنها قدیسان و اندکى از ایشان در زندگى به آن روش‌هاى عجیب و غریب روى مى‌آورند.

منبع:
توفیقی، حسین؛ آشنایی با ادیان بزرگ، ص 43.