مصلوب شدن حضرت عیسی در منابع اسلامی

كلمات كليدي : مصلوب شدن، حضرت عيسي، يهوديان، آخرالزمان، يهودا

نویسنده : محمد مهدي كاظمي

به صلیب رفتن عیسی مسیح

آیات قرآن به صراحت، مسئله‌ی به صلیب‌رفتن عیسی را نفی می‌کند و می‌گوید: «...[یهودیان] نه او را کشتند، و نه بر دار آویختند؛ بلکه امر بر آن‌ها مشتبه شد».[1]

معنای این سخن آن است که یهودیان، شخص دیگری را به گمان اینکه عیسی‌مسیح است به صلیب کشیدند و عیسی‌مسیح را خداوند از توطئه یهودیان نجات داد.[2]

چگونگی وقوع این اشتباه

در چگونگی وقوع این اشتباه، بین مفسّران اختلاف است.

از ابن عباس روایت شده است که هنگامی که خداوند، کسانى را که به عیسى و مادرش دشنام داده بودند، مسخ کرد، یهودا که رئیس یهودیان بود، مطلع شد و ترسید که عیسى در باره او نیز دعا کند، از این رو یهودیان را جمع کرد و آن‌ها را بر قتل عیسى هماهنگ ساخت. خداوند، جبرئیل را به یارى وى فرستاد و جبرئیل او را وارد پناهگاهى کرد که در سقف آن روزنه‌اى بود و از آنجا او را به آسمان برد.

یهودا یکى از هم‌دستان خود -طیطانوس- را مأمور کرد که داخل پناه‌گاه شود و عیسى را خارج گرداند. ولی او عیسى را در آن‌جا نیافت و مدتى متحیر ماند. آن‌ها گمان مى‌کردند که وى در آن‌جا مشغول جنگ با حضرت عیسى است. خداوند او را به شباهت عیسى در آورد و چون خارج شد او را به جاى عیسى به صلیب کشیدند[3]. البته برخی نیز احتمالات دیگر داده‌اند.[4]

در اناجیل قرائنی وجود دارد که مسئله به صلیب‌رفتن عیسی را تکذیب می‌کند از جمله آن‌که در اناجیل مى‌خوانیم که شخص محکوم بر چوبه دار از خدا شکایت کرد که چرا او را تنها گذارده و به دست دشمن براى قتل سپرده است.[5]

اگر مسیح براى این به دنیا آمده که به دار آویخته شود و قربانى گناهان بشر گردد، چنین سخن ناروایى از او به هیچ‌وجه درست نبوده است. این جمله به خوبى نشان مى‌دهد که شخص مصلوب، آدم ضعیف، ترسو و ناتوانى بوده است که صدور چنین سخنى از او امکان‌پذیر بوده است، و او نمى‌تواند مسیح باشد.[6]

در مورد کیفیت عروج عیسی به آسمان بین علمای اسلامی اختلاف است[7]. ولی قدر مسلم این است که عیسی با همین بدن زمینی، بدون این که از دنیا برود، به آسمان رفت.[8]

برخی از محققان نیز احتمال داده‌اند که منظور خدا از «به سوی خود بالا بردن» در آیه «إِذْ قالَ اللَّهُ یا عیسى‌ إِنِّی مُتَوَفِّیکَ وَ رافِعُکَ إِلَی»[9]، بالا بردن معنوى است نه بالابردن صورى و جسمانى، چون خداى تعالى در مکانى بلند قرار نگرفته است تا عیسى را به طرف خود بالا ببرد. او مکانى از سنخ مکان‌هاى جسمانى که اجسام در آن قرار مى‌گیرند، ندارد[10].

او قبل از عروج به آسمان، "شمعون صفا"[11] را به امر خدا، به عنوان وصیّ و جانشین خود قرار داد[12].

عیسی مسیح در آخرالزمان

بر اساس روایات متعدد، حضرت عیسی در زمان ظهور حضرت مهدی (علیه‌السلام) باز می‌گردد و پشت سر او نماز می‌خواند.[13]

بر اساس برخی روایات، او در آخرالزمان در دمشق فرود می‌آید و دجّال به دست او کشته می‌شود.[14]