اصلاحات، اصلاح گرايي، رفرم، رفرميسم، پروتستانتيسم، اصلاحات، مارتين لوتر
نویسنده : طاهره اخوان , سیروس سعادتی لیلان
رفرمیش، اصطلاح فرانسوی و از رفرم Reform به معنای بهسازی، ترمیم و تجدید و اصلاحات گرفته شده است. در زبان فارسی به هرگونه تغییر در وضع خانه، محل کار، اداره، شهر، کشور، مذهب، فرهنگ و ... اصلاحات می‌گویند.
اصلاحات مفهوم نزدیکی با انقلاب دارد با این تفاوت که: تغییرات در اصلاحات بر خلاف انقلاب، بنیادین و اساسی نیست؛ بلکه شامل پیرایش و آرایش‌های سطحی می‌شود و هرگونه تحول، تدریجی و بدون خشونت می‌باشد و تغییرات اساسی، بنیادین و همه جانبه مورد نظر نیست.
اصلاح گرایی نامی است که اولین بار به رفتار های اعتراض آمیز، افرادی معروف به پروتستان مانند لوتر و کالون که خواهان اصلاح در سازمان موجود در کلیسای کاتولیک بودند، اطلاق شد.
اصلاح گرایان به دنبال پیرایش دین و خواهان بازگشت دین به صورت ساده و اولیه آن بودند. اینان توجه خود را از کلیسا و انجمن‌های مذهبی به سوی کتاب مقدس معطوف داشتند و این امر باعث تحول در حوزه‌های ادبیات و جامعه شناختی و سیاسی و اقتصاد در غرب گردید.
سرآغاز رفرمیسم یا پیشینۀ تاریخی آن:
مسیحیت فعلی فِرق متعددی دارد و در بین این‌ها فقط 3 فرقه نمادین وجود دارد. نحوه انشعابات در این مسیحیت حکایتی جالب و به همان اندازه پیچیده دارد.
اولین جرقه‌ها در امپراطوری روم شرقی (قسطنطنیه) که تحت تأثیر مسلمین قرار گرفته بود، صورت گرفت. وی تصمیم گرفت تا نمادهای مسیحیت -مجسمه ها و تصاویر مبهم- را از درون کلیساهای شهر جمع کند، ولی باعث اعتراض پاپ لوئی سوم گردید و به سرعت حکم تکفیر از روم صادر شد. او نیز حیلتی نمود و شارلمان -سردار پیروز جنگ‌های مسلمین- را به عنوان امپراطور مقدس معرفی کرد و این کشمکش‌ها تا قرن 11م ادامه داشت. می‌توان گفت اولین انشعاب به مرکزیت روم غربی و ارتدوکس‌های اصلاح طلب طرفدار امپراطور قسطنطنیه به مرکزیت یونان و حومه شکل گرفت. که علی‌رغم شباهت‌های فراوان تفاوت‌هایی هم با هم داشتند و پیروان مسیحیت در تحت این دو فرقه قرار گرفتند.
دومین انشعاب بزرگ مسیحیت، در قرن 16 میلادی باز در بین کاتولیک‌ها بود که: «مارتین لوتر» فعالیت‌های اعتراض آمیز خود را شروع کرده بود؛ او که خودش کشیش یک کلیسا در آلمان بود، بر این باور بود که دین مسیحیت با گذشت زمان، تحت تأثیر عوامل محیحطی و افکار شخصی کشیشان، آلوده شده است. او با مطالعه و تحقیق خود، در پایان 95 مورد اختلافی یافت که در کلیسا رواج داشت و مخالف آئین مسیحیت بودند؛ یکی از اصلی‌ترین و جنجالی‌ترین موارد آن بحث آمرزیدن توسط مالکان و اربابان کلیسا بود که هر کسی را می‌خواستند، می‌بخشیدند و هر کسی را که نمی‌خواستند تکفیر می‌نمودند؛ نیز بحث خرید و فروش بهشت با اسناد رسمی و غیر رسمی.
لوتر از طرف کشیش‌های کاتولیک محکوم به مرگ گردید. ولی عقاید او در بین کلیسا گسترش یافت. مذهب پروتستانیسم به سرعت به سایر نقاط هم رسوخ نمود و به سرعت بر تعداد کلیساهای آن افزوده شد و بر اساس کلمه پروتست – اعنراض- هر که بر علیه کلیسای کاتولیک شورید، پروتستان خوانده شد.
مارتین لوتر از فروش مغفرت نامه‌های کلیسای کاتولیک در عذاب بود. کلیسای کاتولیک از فروش بهشت ثروت هنگفتی دست و پا کرده بود؛ ولی لوتر در مقابل آن فقط ایمان به خدا را تنها راه نجات انسان‌ها می‌دانست.
مارتین لوتر کیش خود را با ترجمه انجیل به آلمانی که قبلاً بصورت رومی بود، آغاز نمود. پیروان او را لوتریان می‌گفتند و او از این خیلی آزرده خاطر می‌شد. در نهایت (پروتستان) از واژه Protesto یعنی اعتراض به این گروه معترض اطلاق گردید.
سال 1550نوع دیگر پروتستانیسم یعنی مذهب کالونیسم ظهور کرد؛ و چقدر انسان‌هایی که به خاطر دین و در دفاع از حریم دین و به نام دین قربانی شدند و در اروپا یکی از خونین‌ترین جنگ‌ها برای سالیان متمادی آغاز شد. رفرمیسم در غرب آغازگر جنبشی شد که در تمام عرصه‌های زندگی بشری ریشه دواند، همه مکاتب اومانیستی و عقل گرایی و مکتب‌های انتقادی در غرب و حتی سرمایه‌داری هر کدام به نحوی ریشه در پروتستانیسم دارند.
مارتین لوتر (1546-1483) در آیزلین متولد و در ویتنبرگ درگذشت. در سال 1517 اصول اعتراض 95 گانه خود را بر سردر کلیسای ویتنبرگ آویخت؛ پدرش هانس کارآمد معدن و مادرش مارگارت لینده‌مان بود. او در سال 1543 برخلاف عقاید اولیه خود که خیلی از یهودیان تعریف و تمجید می‌کرد کتاب خود، یهودیها و دروغ‌‌هایشان را نوشت.