19 تیر 1395, 10:16
یکی از بهترین زیاراتی که از ائمه(علیهم السلام) در توصیف مولا و سرورمان امام علی(علیه السلام) در دست است زیارت امین الله می باشد.
زیارتی که به گزارش جابر بن یزید جعفی از قول امام باقر(علیه السلام) به نقل از پدر بزرگوارشان حضرت زین‌العابدین (علیه السلام) هنگام زیارت مشهد شریف علی بن ابیطالب (علیه السلام) گفته شده است: السلام علیك یا أمین الله فی أرضه و حجته على عباده [السلام علیك یا أمیر المومنین] أشهد أنك جاهدت فی الله حق جهاده و عملت بكتابه و اتبعت سنن نبیه صلی الله علیه و آله ... . (كامل الزیارات، ص 39) به راستی معنای این فراز چیست؟ چگونه امام علی(علیه السلام) حق جهاد در راه خدا را ادا نمودند؟ چه شد که در عمل به کتاب و سنت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پیروز شدند؟ آنچه در این مجال مدنظر قرار داده می شود بررسی معنای این بخش از زیارت امین الله با در نظر گرفتن آیات قرآنی پیرامون آن خواهد بود.
كلمه جهاد به معناى بذل جهد و كوشش در دفع دشمن است و بیشتر بر مدافعه به جنگ اطلاق مىشود و لیكن گاهى به طور مجاز توسعه داده مى شود به طورى كه شامل دفع هر چیزى كه ممكن است شرى به آدمى برساند مى شود؛ مانند شیطان كه آدمى را گمراه مى‌سازد و نفس اماره كه آن نیز آدمى را به بدی‌ها امر مى كند و امثال اینها. در نتیجه جهاد شامل مخالفت با شیطان در وسوسه هایش و مخالفت با نفس در خواسته‌هایش مى شود كه رسول خدا(صلی الله علیه و آله) این قسم جهاد را جهاد اكبر نامید. (ترجمه المیزان، ج14، ص: 582) مقصود از جهاد در عبارت أشهد أنك جاهدت فی الله حق جهاده، همان معنای عام می باشد که در حقیقت حضرت علی(علیه السلام) را مصداقی برای آیه 78 سوره حج دانسته است: و در راه خدا چنانكه حق جهاد [در راه] اوست جهاد كنید. اوست كه شما را [براى خود] برگزیده و در دین بر شما سختى قرار نداده است. آیین پدرتان ابراهیم [نیز چنین بوده است] او بود كه قبلاً شما را مسلمان نامید و در این [قرآن نیز همین مطلب آمده است] تا این پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید. پس نماز را برپا دارید و زكات بدهید و به پناه خدا روید. او مولاى شماست چه نیكو مولایى و چه نیكو یاورى.
حضرت علی(علیه السلام) مصداقی است بارز برای کسانی که حق جهاد در راه خدا را به جا آوردند. او کسی است که در راه خدا و برای نجات جان رسولش از جان خویش می گذرد و در شب لیله المبیت در خوابگاه رسول خدا(صلی الله علیه و‌آله) می خوابد تا دین حق پایدار بماند. حقیقتی که قرآن نیز بدان اشاره کرده است: وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَوُفٌ بِالْعِبادِ؛ و از میان مردم كسى است كه جان خود را براى طلب خشنودى خدا مى فروشد، و خدا نسبت به [این] بندگان مهربان است. (بقره/207) او در میدان کارزار بی‌هیچ واهمه‌ای حاضر می شد و تا پای جان برای حفظ اسلام و آرمان‌های اسلامی تلاش می نمود. هنوز ندای لا فتی إلا علی لا سیف إلا ذو الفقار جبرئیل در کارزار احد، زمانی که مؤمنین فریب مطاع دنیایی را خورده و رسول خویش را تنها گذاردند، در آسمان طنین انداز است. هنوز کوچه پس کوچه‌های مدینه و کوفه مردی را به خاطر دارند که شبانه برای یتیمان و مساکین طعام می برد تا شاید اندکی از اندوه آنان بکاهد. امری که قرآن نیز بدان اشاره کرده و بسیاری از مفسرین آیه 274 سوره بقره را در شأن و فضیلت مولای شیعیان می‌دانند: كسانى كه اموال خود را شب و روز، و نهان و آشكارا، انفاق مى كنند، پاداش آنان نزد پروردگارشان براى آنان خواهد بود؛ و نه بیمى بر آنان است و نه اندوهگین مى شوند. داستان سوره دهر و همراهی این خاندان در یاری مسکین و یتیم و اسیر زبانزد خاص و عام بوده و در میان مردمان مشهور است.آری! علی(علیه السلام) به حق، کسی است که مجاهدت در راه خدا را معنا بخشید و با تبعیت از کتاب خدا و سنت رسول بزرگوارش(صلی الله علیه و آله)، اسوه و الگویی برای مردمان، به ویژه شیعیان، قرار گرفت. انسانی که در زندگی اش جز خدا و رنگ خدا، امری دیگر را نمی‌توان دید. کسی که به خاطر خدا و در راه حفظ نظام اسلام هنگام غصب خلافت بر حقش، سکوت نمود و شاهد شهادت بانوی خانه خویش بود. او که از حق خویش در مجازات قاتلش درگذشت و بر فرزندانش سفارش نمود تا طبق حدود و موازین اسلامی عمل نمایند. آری! علی(علیه‌السلام) نمونه عینی «جاهدت فی الله حق جهاده» بوده و فرزندانش نیز به تبعیت از وی قدم در این مسیر گذاشته و بهترین اسوه و الگو برای ما شدند. باشد پیروانی نیکو برای صاحبان شریعتمان باشیم.ان شاء الله.
فراز اول زیارت امین الله، جاهدت فی الله حق جهاده، در حقیقت برگرفته از آیه 78 سوره حج بوده و امام علی(علیه السلام) و سایر معصومین(علیهم‌السلام) را مصداق کامل مجاهدین در راه حق معرفی می نماید. انسان هایی شریف که از جان، مال، مقام و ... خویش در راه خدا گذشتند و از هیچ تلاشی فروگذار نکردند. نمونه های فراوانی از مجاهدت های این بزرگواران در صفحات تاریخ نقش بسته است که مایه افتخار و سربلندی شیعیان بوده و راه زندگی را در عمل به سیره این بزرگواران هموار می سازد.
کتابخانه هادی
پژوهه تبلیغ
ارتباطات دینی
اطلاع رسانی
فرهیختگان