شهروند و شهروندی

شهروند، شهروندی، حقوق مدنی، حقوق سیاسی، فردیت، حقوق فرد، حقوق فطری، حقوق طبیعی، حقوق بشر، ملیت

شهروندکسی که از حقوق مدنی یا امتیازات که در قانون اساسی یک کشور برای او داده شده برخوردار باشد.

شهروند فردی است در روابطه با یک دولت، که از سویی برخوردار از حقوق سیاسی و مدنی است و از سوی دیگر در برابر دولت تکلیفهایی به عهده دارد.

مفهوم شهروندی همراه با مفهوم فردیت و حقوق فرد در اروپا پدید آمده است و اساساٌ کسی شهروند شمرده می‌شود که تنها فرنانگزار دولت نباشد بلکه از حقوق فطری و طبیعی نیز برخوردار باشد و دولت این حقوق را رعایت و از آنها حمایت کند.

روسو در نظریه قرارداد اجتماعی خود شهروند را کسی می‌داند که در تشکیل خواست همگانی شرکت دارد، یعنی فرد آزاد مختار و دارای حق ، شهروند را در براب رعیت قرار می‌دهد که دارای هیچگونه حقی نیست و تنها در کنف لطف و مرحمت خداوندگار خود زندگی می‌کند.

در انقلاب فرانسه واژۀ شهروند مفهوم آزادیهای فردی را در خود داشت و این آزادیها در اعلامیه حقوق بشر و شهروندان تدوین شد.

تفاوت ملیت و شهروندی:

ملیت به معنای وسیعتری نسبت به شهروند دارد ملیت به معنای رابطه داشتن با یک دولت است اما نه به معنای داشتن حقوق سیاسی در داخل ، بلکه به معنای برخورداری از مزیت حمایت دولت در خارج از کشور است.

ملیت به معنای رابطه اشخاص حقوقی و برخی داراییهای ( کشتیها ، هواپیماها ) با یک دولت است که اینها ملیت دارند ولی شهروند نیستند.

و همچنین نباید شهروندی را با مقیم اشتباه گرفت، کسی چه بسا شهروند کشوری باشد بی‌آنکه در آن کشور اقامت داشته باشد یا مقیم کشوری باشد بی‌آنکه شهروند آن باشد.