سوءاستفاده شيطان از زيباگرايی انسان

خداوند انسان را زيباپسند آفريده است. اين زيباپسندي موجب مي شود تا انسان به امور زيبا گرايش يابد و دنبال زينت و آرايه هايي برود که موجب تقويت زيبايي در خود يا پيرامونش می‌شود؛ اما شيطان از اين حس زيباپسندي انسان استفاده بد مي کند.

به سخن ديگر، از منظر روان شناسي و روان کاوي، انسان موجودي زيباپسند بوده و به زيبايي گرايش دارد؛ ولي همين خود بستري براي سوء استفاده ديگران به ويژه دشمن سوگند خورده انسان يعني ابليس و شياطين مي شود.

از آنجا که انسان در مقام مصداقي ممکن است به خطا و اشتباه برود و چيزي را زيبا بداند که در باطن زيبا نيست، شيطان از همين امر استفاده بد مي کند و اموري را به عنوان امور زيبا به انسان نشان مي دهد تا انسان بدان گرايش يابد و از همين جا به انسان ضربه وارد مي کند.

در ادبيات قرآني از واژه «تسويل» براي بيان اين زيباانگاري دروغين از سوي شيطان به انسان استفاده شده است. خداوند مي فرمايد: الشَّيْطَانُ سَوَّلَ لَهُمْ؛(محمد/25) شيطان براي آنان تسويل کرده است. تسويل در لغت يعني تزيين امري زشت و آراستن باطل و در نتيجه فريب دادن انسان.

البته شيطان براي رسيدن به مقصود پليد خويش از نيروهاي داخلي و ستون پنجم کمک مي گيرد؛ زيرا نفس انساني داراي قوه غضب و قوه شهوت است که اين دو اگر تحت مهار و مديريت عقل نباشند، گرايش به افراط پيدا مي کنند. همين نيروي دروني است که به تسويل‌گري گرايش مي يابد و نفس انساني را به «نفس مسوله» تبديل مي کند. خداوند درباره اين تسويل گري نفس انساني مي فرمايد: سَوَّلَتْ لَكُمْ اَنْفُسُكُمْ؛ نفس هاي شما آن را براي شما تزيين کرده است.(يوسف، آيات 18 و 83) و سامري نيز اقرار مي کند که تحت تأثير هواهاي نفساني و تسويل آن اقدام به ساخت گوساله و معرفي آن به عنوان خدا و معبود کرده است: سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي؛ (طه/ 96) نفسم آن را برايم تزيين کرد و آراست.

از آنجا که شيطان در روانکاوي نفس انساني خبره است مي داند چگونه از حس زيباپسندي و زيباگرايي انسان سوء استفاده کند و او را گرفتار کند و امور زشت و باطل را خوب و حق نشان دهد و بيارايد و اين گونه او را گرفتار نمايد تا جايي که نفس مسوله به نفس اماره بالسوء و فرمان دهنده به بدي ها تبديل شود.(يوسف، آيه 53) شيطان تسويلگر با همکاري نفس مسوله در گام نخست زينت هاي دنيا را به عنوان زينت انسان معرفي می‌کند. به سخن ديگر، شيطان آن چيزي را که زينت زمين است: إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَي الارْضِ زِينَةً لَّهَا، به راستي که ما هر آنچه بر زمين است زينت و آرايه زمين قرار داده ايم (کهف، آيه 7) آنها را به عنوان زينت انسان معرفي کرده و او را به کسب آن ترغيب مي کند. پس انسان به دنبال مالکيت زر و سيم و ديگر زينت هاي زمين مي رود و تمام سرمايه پر ارزش خويش يعني عمر غيرقابل تکرار را به پاي آن مي ريزد و به کسب مال و ثروت رو مي آورد و در نهايت وقتي به خود مي آيد که ديگر ديرشده و گرفتار خسران مبين گرديده است. در حالي که بايد انسان به دنبال زينت واقعي برود که همان ايمان است. خداوند مي فرمايد: حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَ زَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ؛ خداوند ايمان را محبوب شما کرد و در قلوب شما آراست.(حجرات، آيه 7)

روزنامه كيهان، شماره 21525 به تاريخ 12/10/95، صفحه 8 (معارف)