نبرد «بورودینو» و تکرار تاریخ

روزنامه ابتکار

تاریخ: 16/6/1396

ناپلئون بناپارت که برای تصرف روسیه و سپس از راه ایران، تصرف هند و خارج ساختن آن از دست انگلستان برنامه داشت و با ارتش فرانسه معروف به ارتش بزرگ (Grande Armee)وارد روسیه شده بود هفتم سپتامبر 1812 ارتش روسیه را در منطقه «بورودینو Borodino» واقع در یکصد کیلومتری غرب مسکو شکست داد، مجبور به عقب نشینی کرد و هفت روز بعد وارد مسکو شد. نیروهای هیتلر 129 سال بعد و در Smolensk واقع در غرب مسکو یک بار دیگر ارتش روسیه (شوروی) را شکست دادند. هدف هیتلر هم خارج ساختن خاور میانه و هند از دست انگلستان از طریق ایران و با کمک شاه وقت ـ رضاشاه پهلوی ـ بود ولی غافل از اینکه بیشتر رجال ایران بمانند عصر قاجارها از عوامل دولت لندن بودند.

در «نبرد بورودینو» در 7 سپتامبر 1812 بیش از دویست و پنجاه هزار نظامی طرفین رزمیدند که بیش از 70 هزار نفر از آنان جان خود را از دست دادند. نظامیان ناپلئون عمدتاً سرباز وظیفه بودند. دولت انقلاب فرانسه از پنجم سپتامبر 1798 قانون نظام وظیفه اجباری را در این کشور به اجرا گذارده بود که پسران 20 تا 25 ساله بدون زن و فرزند را شامل می شد.

در نبرد بورودینو، مارشال میخائل کوتوزوف فرمانده نیروهای روس همینکه احساس شکست کرد دستور عقب نشینی داد، به مسکو بازگشت و شهررا تخلیه کرد و انبارها و ذخایر را آتش زد تا چیزی به دست ناپلئون نیافتد. وی همچنین نیروهای خود را به صورت ملیشیا در آورد تا دست به جنگ و گریز زنند و نظامیان فرسوده ناپلئون را خسته تر و بی امید سازند. با این تاکتیک، ناپلئون مجبور به بازگشت شد و ضمن راه بسیاری از نظامیان او از سرما و گرسنگی و حملات غیر منظم میلیشیای کوتوزف از میان رفتند و شماری کم از آنان به وطن بازگشتند و افول ناپلئون تقریبا از همین زمان آغاز شد.

نیروهای هیتلر نیز با تاکتیک ویژه مارشال ژوکف از دروازه های مسکو عقب نشینی کردند و تا برلین عقب رفتند، هیتلر خودکشی کرد و حکومت او از میان رفت. علت اصلی، پند نگرفتن از تجربه و سرنوشت ناپلئون (تاریخ) بود.

پوتین رئیس جمهور روسیه که تلاش دارد وطندوستی را که جهان وطنی کمونیستها آن را از میان برده بود به روس ها بازگرداند و از یادآوری گذشته از جمله توجه به سالروز جنگهای میهنی، دوباره سازی صحنه نبردها، ساختن مجسمه قهرمانان ملی و آثار تاریخی، برگزاری یادبودها و آموزش تاریخ آغاز کرده است با هزینه کردن صدها میلیون روبل رزمگاه بورودینو را نوسازی و صحنه نبرد را با همان جنگ افزارها زنده کرد و مراسم دویستمین سالروز این نبرد را دوم سپتامبر 2012 برپا داشت که صدها هزار تن به تماشایش رفته بودند. در این نمایش تاریخی 1550 فرانسوی به شکل نظامیان ناپلئون درآمده بودند و 1450 روس در قیافه نظامیان تزار و نمایش با حضور ژیسکار دستن رئیس جمهور پیشین فرانسه و مقامات روسیه و دیپلماتهای مستقر در مسکو برگزار شد تا باعث کدورت فرانسویان نشود. دوم سپتامبر به جای هفتم این ماه به این سبب انتخاب شده بود که مصادف با یکشنبه (تعطیل آخر هفته) بود و مردم می توانستند در مراسم سالروز این رویداد شرکت کنند.