غيرت
سیدجواد موسوی
¤ وقتی به امیرالمومنین علی(ع) گزارش دادند که مردی از لشکر شام، زیورآلات زنی غیر مسلمان را که در پناه حکومت اسلام بوده به غارت برده، حضرت مردان را مخاطب قرار داد و فرمود:
«اگر برای این حادثه تلخ، مسلمانی از روی تاسف بمیرد، ملامت نخواهد شد، و از نظر من سزاوار است!
وقتی به امیرالمومنین علی(ع) خبر رسید که برخی از زنان در خیابان‌ها و بازارگردی‌های خود، تنه به تنه مردان می‌زنند و آنها را کنار زده تا راه خود را باز کنند، حضرت مردان را مورد خطاب قرار داده و فرمودند: «یا اهل العراق نبئت ان نساءکم یدافعن الرجال فی الطریق اما تستحیون؟ و قال لعن الله من لایغار.»(وسایل الشیعه، ج14، ص 174) «ای مردم عراق! به من خبر رسیده است که زنان شما در بین راه با مردان برخورد کرده و آنان را کنار می‌زنند، آیا شرم نمی‌کنید؟! و فرمود: خدا لعنت کند کسی را که غیرت ندارد.»
نمونه‌ای دیگر، در جریان تهاجم سربازان معاویه به شهر انبار (در جنگ صفین در سال 38 هجری)، وقتی به امیرالمومنین علی(ع) گزارش دادند که مردی از لشکر شام، زیورآلات زنی غیرمسلمان را که در پناه حکومت اسلام بوده به غارت برده، اینجا نیز حضرت مردان را مخاطب قرار داد که: «فلو ان امرا مسلما مات من بعد هذا اسفا ما کان به ملوما بل کان به عندی جدیرا» (نهج البلاغه، خطبه 27)
«اگر برای این حادثه تلخ، مسلمانی از روی تاسف بمیرد، ملامت نخواهد شد، و از نظر من سزاوار است!»
دو ماجرای فوق و نمونه‌های فراوان دیگری که در سیره معصومین(ع) وجود دارد، نشان می‌دهد که ما برای ایجاد فرهنگ عفاف و حیا در جامعه یا راه را به اشتباه پیموده‌ایم یا حداقل همه جوانب آن را در نظر نگرفته ایم، که یکی از این جنبه‌ها، توجه به غیرت مردان است، که متاسفانه برای نهادینه کردن فرهنگ حجاب و عفاف، تلاش قابل توجهی برای برانگیختن غیرت مردان صورت نمی‌پذیرد.
براساس تعالیم قرآنی، غیرت ریشه در فطرت انسان دارد، لذا قرآن کریم برای برانگیختن مومنان (حتی کسانی که ایمانی مستعار دارند)، برای دفاع از دین و ناموس، غیرت آنان را به هیجان می‌آورد: «و ما لکم لاتقاتلون فی سبیل الله و المستضعفین من الرجال و النساء و الولدان...»(نساء، 75)
«چرا در راه خدا و نجات بیچارگان از مردان و زنان و کودکان پیکار نمی کنند؟»(المیزان، ج4، ص42)
پس باید به همه مردان یادآوری کرد که آفرینش، پاسداری به نام غیرت در وجود آنها به ودیعه نهاده تا سلامتی نسب را در نسل‌های آینده حفظ کنند؛ اگر به هر دلیلی حس غیرت در مردان به فراموشی سپرده شود، رابطه نسل‌ها با یکدیگر به کلی قطع گشته، هیچ پدری فرزند خود را نمی شناسد و هیچ فرزندی پدر خود را نخواهد شناخت، قطع این رابطه اساس اجتماعی بودن بشر را متزلزل می‌سازد.
امیرالمومنین علی(ع) می‌فرماید: «ما زنی غیور قط» (نهج البلاغه، حکمت 305) «انسان غیرتمند هرگز دامن خود را آلوده نمی‌کند».
برای این که غیرت، یک شرافت انسانی و یک حساسیت انسانی نسبت به پاکی و طهارت جامعه است، انسان غیور همان گونه که راضی نمی شود دامن ناموس خودش آلوده گردد، راضی نمی شود دامن ناموس اجتماع هم آلوده شود. (مطهری، مجموعه آثار، ج19، ص415)
جمله دیگری از علی(ع) وارد شده که فرموده‌اند: «پاکدامنی مرد به اندازه غیرت اوست».
(نهج البلاغه، حکمت 47)، جالب اینجاست که دشمنان انسانیت این فرمایش امیرالمومنین را بهتر از ما آموخته‌اند، لذا برای رسیدن به اهداف شیطانی و شوم خود، از طریق انواع هجمه‌های رسانه ای و ناتوی فرهنگی، تلاش می‌کنند تا مردان! هر چه بیشتر در گرداب شهوات شخصی فرو روند، تا عفاف و تقوا و اراده اخلاقی را از کف بدهند، که اینها منجر به این می‌شود که احساس «غیرت» در وجود مردان ناتوان گشته یا به کلی به فراموشی سپرده شود، آن وقت کار به جایی می‌رسد که شهوت پرستان از این که نوامیس آنها مورد استفاده‌های دیگران قرار بگیرند رنج نمی برند و شاید هم لذت ببرند، اما در مقابل افرادی که با شهوات نفسانی مبارزه می‌کنند، غیورتر و نسبت به ناموس خود حساس‌تر می‌گردند، این گونه افراد حتی نسبت به ناموس دیگران نیز حساس می‌گردند، یعنی وجدانشان اجازه نمی‌دهد که ناموس اجتماع مورد تجاوز قرار گیرد، ناموس اجتماع ناموس خودشان می‌شود. (مطهری، پیشین، ص 416)