پیشینه مسجد مقدس جمکران را بنویسید؟ اعمال مسجد مقدس جمکران چیست؟ چرا شب‌های چهارشنبه افراد به این مسجد می‌روند؟

پرسش:

پیشینه مسجد مقدس جمکران را بنویسید؟ اعمال مسجد مقدس جمکران چیست؟ چرا شب‌های چهارشنبه افراد به این مسجد می‌روند؟

پاسخ:

مرحوم حاج میرزا حسین نوری در کتاب کلمه طیبه به نقل از کتاب تاریخ قم تألیف حسن‌بن‌محمد‌بن‌حسن قمی به نقل از کتاب مونس الحزین فی معرفة الحق و الیقین محمد بن بابویه قمی (شیخ صدوق) نقل می کند که در زمان غیبت صغری سال 393 (هـ . ق) شخصی به نام شیخ حسن بن مثله جمکرانی می‌گوید: شب سه‌شنبه 17 ماه مبارک رمضان در خانه خود خوابیده بودم که ناگاه جماعتی از مردم به در خانه من آمدند و مرا از خواب بیدار کردند و گفتند: برخیز و دعوت حضرت مهدی(عجل الله فرجه الشریف) را اجابت کن که تو را می‌خواند. حرکت کردیم، آنها مرا به محلی که اکنون مسجد (جمکران) است آوردند، نگاه کردم دیدم فرشی زیبا بر روی تختی گسترده شده و جوانی که حدود 23 سال داشت بر آن تخت بر بالش تکیه زده و پیر مردی هم در کنار ایشان نشسته که آن پیر، حضرت خضر(علیه السلام) بود آنگاه آن پیر مرا نشانید. حضرت مهدی(عجل الله فرجه الشریف) مرا به نام خواند و فرمود: «نزد کشاورز این زمین (مکان مسجد) برو، و بگو این زمین شریف و مقدسی است، و خداوند آن را از زمین‌های دیگر برگزیده است و دیگر در این زمین کشاورزی نکند». عرض کردم: سیدی و مولای من، لازم است که من دلیل و نشانه‌ای داشته باشیم و گرنه مردم حرف مرا قبول نمی‌کنند. حضرت فرمودند: «تو آن رسالت را انجام بده ما خودمان نشانه‌ای برای آن قرار می‌دهیم». و در ادامه حضرت فرمودند: «به مردم بگو به این مکان رغبت کنند و آن را عزیز دارند». و اعمال مسجد را چنین فرمودند: «چهار رکعت نماز در آن گذارند، دو رکعت اول به نیت نماز تحیت مسجد، در هر رکعت یک حمد و هفت «قل هو اللَّه»، و در رکوع و سجود هم، هفت مرتبه ذکر مخصوصش را تکرار کنند. و در رکعت دوم به نیت نماز صاحب الزمان(عجل الله فرجه الشریف) خوانده شود، به این صورت که حمد شروع شود و آیه «ایاک نعبد و ایاک نستعین» را 100 مرتبه تکرار کنند و بعد ادامه داده تا سوره حمد تمام شود بعد یک سوره خوانده شود و ذکر رکوع و سجود هفت مرتبه تکرار شود و رکعت دوم را هم مثل رکعت اول بخوانند، و بعد از سلام پایان نماز، یک مرتبه «لا إله الا اللَّه» و به دنبال آن تسبیحات حضرت زهرا(سلام الله علیها) را بگویند، و بعد از آن سجده رفته و 100 بار صلوات بفرستند». سپس حضرت فرمود: «هر کس این دو رکعت نماز را در این مکان بخواند همانند کسی است که دو رکعت نماز در کعبه خوانده باشد». بنابراین گزارش تاریخی واقعه اتفاق افتاده و در تاریخ مکتوب شده و این ملاقات در بیداری انجام شده و اعمال مسجد هم در بیداری به حسن بن مثله گفته شده است. توجه بزرگان دین نسبت به مسجد مقدس جمکران بزرگان دین و مراجع تقلید و اولیاء اللَّه توجه والائی نسبت به این مسجد مقدس داشته و دارند، از جمله اینکه آیة‌اللَّه العظمی محمد تقی خوانساری با مرحوم آیة اللَّه العظمی اراکی‌(رحمه الله) پیاده به مسجد مقدس جمکران می‌رفتند. و از آیة اللَّه العظمی نجفی مرعشی‌(رحمه الله) نقل شده: «حقیر خودم مکرر کراماتی در مسجد مقدس جمکران مشاهده کرده‌ام، چهل شب چهارشنبه مکرر موفق شدم که در آن مسجد بیتوته کنم و جای تردید نیست که از امکنه‌ای [مکان‌هایی‌] است که مورد توجه و نزول برکات الهی می‌باشد و بعد از مسجد سهله (واقع در کوفه که منسوب به امام زمان(عجل الله فرجه الشریف) است) بهترین مقام و بهترین جائی است که منتسب به حضرت ولی عصر می‌باشد.» و مقام رهبری حضرت آیة اللَّه العظمی خامنه‌ای هم در طی دیدار با دبیر کل حزب اللَّه لبنان به ایشان توصیه می‌کند به مسجد مقدس جمکران مشرف شوند. چرا که تشرف به مسجد مقدس جمکران برای حل مشکلات کشور ما راه گشا بوده است. اما در مورد بخش سوم که: «چرا شبهای چهارشنبه افراد به این مسجد می‌روند ظاهراً تفاوتی میان ایام هفته نمی‌باشد.» کتب معتبری که در مورد مسجد مقدس جمکران نوشته شده در خصوص شب چهارشنبه را متذکر نشده‌اند و در همه اوقات می‌توان به مسجد مقدس مشرف شد و اعمال را انجام داد. البته مسجد سهله که منسوب به امام زمان است اعمالش در شب چهارشنبه فضیلت دارد از این‌رو احتمال دارد چون این مسجد هم منسوب به آن حضرت است مردم در طول زمان به‌خاطر تبرک و تیمم و یا به‌خاطر اینکه یادی از مسجد سهله کرده باشند سعی می‌کردند در این مسجد نیز شب‌های چهارشنبه حاضر شوند که در طول تاریخ ماندگار شده است. ضمناً حسن مثله جمکرانی مأمور می شود که گوسفندی را در شب چهارشنبه قربانی کند و در روز چهارشنبه 18 ماه مبارک رمضان اتفاق می افتد که بیمارانی به سبب آن قربانی شفا پیدا کردند لذا شب چهارشنبه از اهمیت بیشتری برخوردار شد. معرفی کتاب: پیشینه تاریخی این مسجد مقدس را می‌توانید در کتاب‌های ذیل بیشتر مطالعه بفرمائید: 1. تاریخ قم، شیخ صدوق‌. 2. بحارالانوار، ج 53، ص 230. 3. هدایه شیخ صدوق، ص 201. 4. معارف و معاریف واژه جمکران، ج 4، ص 196.