14 تیر 1397, 0:0
پرسش: از منظر آیات و روایات چه راهکارهایی برای کنترل و تعدیل غریزه جنسی توصیه و تاکید شده است، لطفاً به نحو اجمال آنها را توضیح دهید؟
پاسخ: در بخشهای قبلی پاسخ به این سوال به راهکارهایی همچون: توجه به کرامت انسانی، یاد مرگ، ازدواج، عفت پیشگی، صبر و مقاومت، جهاد اکبر و تقویت اراده از منظر آیات و روایات اشاره کردیم. اینک در ادامه دنباله مطلب را پی میگیریم.
تعدیل غریزه جنسی به نحو اجمال با دو مشکل اساسی روبه روست: نخست آنکه، طبیعت بشری باتوجه به بعد مادی و حیوانی اش، میل به ارضای به قید و شرط تمایلات نفسانی دارد و بدیهی است که تعدیل غریزه جنسی، به معنای مهار و کنترل آن و مقابله با زیاده خواهی جنسی است.
و سختی این کار بر کسی پوشیده نیست. علاوه بر این که اگر کسی مدتی از عمر خویش را با بعضی از انحراف های جنسی گذرانده باشد، برای او طبیعت ثانوی ایجاد کرده و مبارزه با آن عادت و نهادینه کردن عادت های پسندیده درنهایت دشواری و صعوبت است. با توجه به این دو چالش مذکور، آدمی گذشته از همت و الا به محرکهایی نیازمند است، تا نفس مایل به تنبلی و رکود را به حرکت و تلاش وادارد و در طریق مجاهدت با نفس ثابت قدم و مقاوم گرداند. در این میان، مهم ترین محرک، تنبیه و مجازات و به تعبیر علمای اخلاق، معاتبه و معاقبه نفس است. مجازات خویشتن در برابر زیاده خواهی جنسی از ملامت شروع میشود و سپس به مراحل شدیدتر مانند محروم کردن خویشتن از بعضی لذائذ زندگی در یک مدت معین منتهی میگردد. بنابراین برای مقابله با طغیان غریزه جنسی گاهی لازم است عقوبتهایی در نظر گرفته شود تا نفس سرکش تادیب گردد. امام علی(ع): در شرح یکی از اوصاف پرهیزگاران میفرماید: «هرگاه نفس، او را در انجام دادن وظایفی که خوش ندارد سرکشی کند، او هم از آنچه دوست دارد و محرومش میسازد و از این طریق نفس سرکش را مجازات میکند.» (نهج البلاغه، خطبه 193) در جای دیگر آن حضرت میفرماید: «هنگامی که نفس بر تو سخت گیرد، تو هم بر او سخت گیر تا در برابر تو تسلیم گردد.» (غررالحکم و دررالکلم، ج 1، ص 319) در حالات فقیه بزرگ آیت الله بروجردی نقل شده که هرگاه عصبانی میشد، بلافاصله از همین پرخاش مختصر پشیمان شده و در مقام عذرخواهی و جبران برمی آمد و طبق نذری که داشت، فردای آن روز را برای جبران این کار روزه میگرفت و به این ترتیب خود را در برابر این کار کوچک معاقبه میفرمود. (اخلاق در قرآن، مکارم شیرازی، ج 1، ص 264)
آری مراقبه و محاسبه، در صورتی تاثیر دارد که معاقبه و کیفرهای مناسب برای هوا و هوسهای سرکش در نظر گرفته شود و گرنه اثر آن بسیار ضعیف خواهد بود.
کتابخانه هادی
پژوهه تبلیغ
ارتباطات دینی
اطلاع رسانی
فرهیختگان