حدیث قدسی

كلمات كليدي : حدیث قدسی، قرآن، وحی

حدیث قدسی در اصطلاح، کلامی است که به پیامبر وحی شده است اما جزء کتاب آسمانی قرآن محسوب نمی‌شود چنانچه به کلماتی که به عنوان قرآن بر پیامبر نازل شده است حدیث قدسی اطلاق نمی‌شود. البته کلمات دیگر کتب آسمانی در زمره‌ احادیث قدسی به شمار می‌روند.

در روایات شیعه مواردی از احادیث قدسی توسط ائمه هدی (صلوات‌ علیهم) نقل شده‌اند که در برخی سلسلۀ سند به پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) می‌رسد. چنان‌چه امام سجاد (علیه‌السلام) فرموده است:

« خداوند به موسی وحی نمود مرا نزد مخلوقاتم محبوب کن و مخلوقاتم را نیز نزد من محبوب کن موسی گفت: پروردگارا چگونه چنین کنم؟ خطاب رسید:

نعمت‌های مرا یاد آور شو تا مرا دوست بدارند... »

تفاوت حدیث قدسی با قرآن:

1-قرآن الفاظ و معانیش با عنصر اعجاز نازل شده است. ولی در احادیث قدسی، الفاظ وحی شده مراد خداوند نبوده است؛ بلکه معانی آنها مورد نظر خداوند بوده است؛ اگر چه پیامبر خود در الفاظ آنها تغییری نمی‌دهد.

2- در آیات قرآن به خاطر متواتر بودن، بحث از صحت سند مطرح نمی‌باشد، ولی حدیث قدسی مانند دیگر احادیث مورد بررسی سندی قرار می‌گیرد. این احادیث از نظر علمی با احادیث دیگر تفاوتی ندارند، از این‌رو اگر همین احادیث در علمی چون فقه مورد نیاز واقع شوند، هیچ تفاوتی با احادیث دیگر در استناد ندارند.

از نظر محتوایی، مضمون غالب احادیث قدسی اخلاقی می‌باشد؛ اگر چه در لابه‌لای آنها اخباری خاص در مورد اهل بیت و قیامت نیز می‌توان یافت.

کتاب‌های زیر به احادیث قدسی پرداخته‌اند:

«جواهر السنیة، الاحادیث القدسیة المشترکة بین السنة و الشیعة، صحیح الاحادیث القدسیة و موسوعة شرحها، الاحادیث القدسیة الضعیفة و الموضوعة، موسوعة الاحادیث القدسیة الصحیحة و الضعیفة».

منابع :

1) ابن نعمان، محمد (شیخ مفید)؛ الاختصاص، تصحیح علی اکبر غفاری، احیاء التراث، بیروت، لبنان، 1403، چاپ سوم، ص 226.

2) تفسیر منسوب به امام حسن عسکری علیه‌السلام، تحقیق مدرسه امام مهدی، مهر، قم، 1409، چاپ اول، ص 342.

3) الحسینی الاستر آبادی، محمدباقر (میرداماد)؛ الرواشح السماویة، تحقیق، غلام‌حسین قیصریه‌ها و نعمة‌‌الله جلیلی، قم، دارالحدیث، 1380،چاپ اول، ص 291.

4) انصاری، مرتضی (شیخ انصاری)؛ المکاسب المحرمه، تحقیق کنگره شیخ اعظم، قم، کنگره شیخ اعظم، 1420، چاپ اول، ج 4، ص 346.

5) ابوحبیب، سعدی؛ قاموس فقهی، دارالفکر، دمشق، سوریه، 1408، چاپ دوم.

6) العاملی، بهاء‌الدین، محمد، الوجیزه فی الدرایة، قم، مکتبة الاسلامیة الکبری، 1396، ص 3.

7) مدیر شانه‌چی، کاظم؛ درایة الحدیث، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1372، ص 13.

8) الجوهری، اسماعیل بن حماد؛ الصحاح، تاج اللغة و صحاح العربیه، تحقیق احمد عبدالغفور العطار، بیروت، لبنان، دارالعلم للملایین، 1407، ج 3، ص 96.

9) الزبیدی؛ تاج العروس، تحقیق علی شبیری، دارالفکر، بیروت لبنان، 1414، ج 8، ص470.

10) معارف، مجید؛ تاریخ عمومی حدیث، تهران، کویر، 1377، ص 30.


مقاله
جایگاه در درختواره	قران پژوهی - علوم حدیث - پیش‌زمینه حدیث

مقاله

جایگاه در درختواره

قران پژوهی - علوم حدیث - پیش‌زمینه حدیث

جدیدترین ها در این موضوع

آموزه‌های قرآنی خطبۀ فدکیه 5(ویژگی های جاهلیت)

در این متن به آموزه‌های قرآنی خطبۀ فدکیه 5(ویژگی های جاهلیت) با موضوع آموزه های قرآنی خطبه فدكیه پرداخته شده است. 3 فروردین 1394, 1:5

آموزه‌های قرآنی خطبه فدکیه 6(علت انحطاط مسلمین بعد از پیامبر)

در این متن به آموزه‌های قرآنی خطبه فدکیه 6(علت انحطاط مسلمین بعد از پیامبر) با موضوع آموزه های قرآنی خطبه فدكیه پرداخته شده است. 3 فروردین 1394, 1:5

آموزه‌هاي قرآني خطبه فدكيه 4(ويژگي هاي پيامبر و اميرالمؤمنين عليهم السلام)

علی جان سفارش هایی دارم، نخست اینکه مرا شب غسل بده، شب کفنم کن و شب بدنم را به خاک بسپار؟! مگذار آن دو نفر بر بدنم نماز بخوانند و در تشییع جنازه ام حاضر گردند. علی جان! وقتی بدنم را به خاک سپردی، زود از کنار قبرم نرو؛ «اجْلِسْ عِنْدَ رَأْسِی» بالای سرم بنشین، برایم قرآن و دعا بخوان! 24 تیر 1393, 2:53