جايگاه "امنيت" در حكومت مهدوي
اشاره:"امنیت" از نیازهای حیاتی هر جامعه در هر عصر و از جمله در عصر ظهور میباشد. از همین رو باید یکی از اهداف و آرمانهای بزرگ حکومت مهدوی را استقرار امنیت دانست. این آرمان و هدف به گونهای حائز اهمیت است که تمام اهداف و برنامههای منجی قائم با آن ارتباط و همبستگی پیدا میکند، یعنی در صورت تحقق "امنیت" است که اهداف اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، فکری و اخلاقی در سطح گسترده جامه عمل به خود میپوشند.
با تحقق امنیت در حکومت مهدوی، با تاخت و تازکنندگان به حریم جان و مال و ناموس و آبروی افراد جامعه مقابله سریع و صریح میشود و اهل ظلم و جور که دشمنان عدل اخلاقی و اقتصادی و اجتماعی و سیاسی میباشند به محاکمه درمیآیند و در سایه آرامشی که پدید میآید همه آحاد و اقشار مردم از سرزمینهای گوناگون، لحظات زندگی را با نشاط و امید سپری میسازند.
آنچه در ذیل تقدیم خوانندگان صفحه "روح زندگی" میکنیم در نمایاندن اهمیت امنیت است که کسب شناخت ناشی از آن، جایگاه حیاتی این نیاز را در حکومت مهدوی مینمایاند.
امنیت یک مفهوم وسیع، متوازن و عمیق دارد و شامل تمامی ابعاد زندگی و حوزههای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی میشود. در این مقال بر الگویی از امنیت تاکید میشود، که با اقتدار و انسجام و استحکام درونی جامعه پیوند دارد و هرگونه دغدغه و نگرانی و ناامنی در یک بعد را موثر در ابعاد دیگر میشمرد و هرگونه قوت و قدرت در یک حوزه را منشا قدرت و اقتدار در حوزههای دیگر میداند.
امنیت وسیله و زمینه برای اهداف متعالی انسانی و وصول به درجات قرب و کمال و استفاده مطلوب از فرصتهاست. این اصل ارزشمند حفظ اسلام و ارزشهای اسلامی و پاسداری از نظام اسلامی و ایمان و تقواست که روح همه تعالیم اسلامی و رمز موفقیت جامعه اسلامی و عنصری تاثیرگذار و غایی برای برقراری امنیت است...
دستورهای حکیمانه اسلام و مقررات برای حفظ و پاسداری از امنیت جامعه و نظم عمومی، سلامت جامعه، برقراری حقوق عادلانه، پیشگیری از آشوبگری، فتنهانگیزی، ناامنی، فساد اجتماعی، تبهکاری و شرارت است و نشان دهنده جایگاه امنیت اجتماعی و حاکمیت نظم و قانون و حق و عدل در جامعه است.
در حقیقت، امنیت یک معنای نسبی دارد و بسته به وضع و شاخصهای مربوط به آن است و به نوعی مترادف با ایجاد فرصت برای استفاده از ظرفیتها و کاهش آسیبها و تهدیدها و خطرات برای فرد، خانواده و جامعه است و شامل ثبات و امنیت اقتصادی، قضایی و حقوقی، فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی، سیاسی و نظامی میشود.
امنیت فردی را باید در ایمان واقعی و آرامش روحی و اطمینان و طمانینه نفس و یاد خداوند متعال جستوجو کرد که "الا بذکرالله تطمئن القلوب"
امنیت اجتماعی را باید در سایه تقوا و عدالت و رعایت حرمت و حقوق انسانها و دفاع از مظلومان و محرومان و برخورد با فاسدان و مجرمان و بزهکاران و رفع فقر و رفاه و تامین معیشت مردم و حفظ آزادیهای مشروع و حاکمیت عدل و حق و قانون و معیارهای انسانی و الهی جستوجو کرد و امنیت جهانی ترکیبی است از امنیت داخلی، خارجی و اجتماعی ایمنی در برابر تهدیدات و توطئهها و خطرات خارجی و سلامت جامعه در برابر هرگونه تهدید داخلی و خارجی و نتیجه پویایی و تحول و سامان و ارتباط دولت و مردم و تحکیم پیوندهای درونی امت موحد است.
در کل میتوان گفت امنیت جزو نیازهای اساسی انسان و فصل مشترک همه مشکلات انسان است و رشد کمالات انسانی در سایه امنیت به دست میآید.
امام علی(ع) میفرماید: "ماهیه العیش فی الامن، اصل و اساس زندگی امنیت است".
اهمیت امنیت در جامعه مسلمین به حدی است که اولین وظیفه مسلمین در تماس با یکدیگر القای این مطلب به طرف مقابل است. در این راستا ابتداییترین راه، القای امنیت "سلام" است.
سلام در واقع ایمن ساختن کسی است که بر او سلام شده است ایمن از تعدی بر او و...
دانشمندان علوم سیاسی از زوایای دیگر به امنیت نگاه میکنند:
از جمله، امنیت را تضمین رفاه مادی میدانند. و نیز آن را رهایی از تهدیدات زیانبخش تعریف میکند. همچنین میگویند: امنیت در معنای عینی آن یعنی فقدان تهدید نسبت به ارزشهای کسب شده، و فقدان هراس از این که ارزشهای مزبور مورد حمله قرار گیرد.
حال به مفهوم امنیت در سطح جهانی اشاره میشود:
در دهه 1980 عدهای از نظریه پردازان روابط بینالملل، تلاش کردند با اثبات و تاکید بر ابعاد جدید، دستور کار امنیت را گسترش دهند. از جمله برخی پنج بعد نظامی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را برای امنیت قائل است.
باید دانست برحسب ظاهر، آرمانهای مشترکی در تمدن مادی جهان مانند عدالت وامنیت و رفاه تعریف میشوند، ولی ماهیت این آرمانها در جامعه مهدوی با آرمانهایی که در جامعه جهانی کنونی بشر به آنها دعوت میشود متفاوت است.
یکی حرکت به سمت توسعه فرهنگ مادی و دیگری به سمت توسعه فرهنگ عبودیت و بندگی به خدای متعال است. در جامعه مهدوی عدالت وامنیت و... متناسب با عبودیت و توسعه قرب است و تلاش برای امنیت و رفاه برای فراهم آوردن بستر مناسب برای قرب و نزدیکی به خداوند متعال است.
براساس مباحث فوق، تعریف جامع از امنیت، متناسب با وضع نوین جهانی عبارت است از: دستیابی یک ملت به امکانات و توانمندی و ابزاری که بتواند با تمسک به آنها از تهدیدهای خارجی و داخلی در امان باشد و سلطه سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و نظامی بیگانه را دفع کند و از ارزشهای حیاتی خود را در صلح و جنگ، دفاع و حراست نماید و از موجودیت کشور و تمامیت ارضی آن حفاظت کند و احساس رضایت و اطمینان خاطر نسبت به حال و آینده در جامعه به وجود آورد و سیر صعودی در افزایش قدرت و توان ملی در عرصههای مختلف داشته باشد و در راه پیشبرد امر توسعه متوازن و پویا و تحکیم وحدت ملی و ارتقای سطح مشارکت سیاسی جامعه موفق باشد.
بنابراین میتوان گفت: براساس تعالیم ارزنده اسلام، امنیت جهانی در سایه رعایت کامل حقوق متقابل افراد و حکومتها و نیز مسئولیت و نظارت متقابل آنها ممکن میباشد. همچنین مشورت پذیری، شایسته سالاری، تقوا و عدالت در جوامع و حکومتها، تعاون بر تقوا و حفظ کرامت انسانها نقش اساسی در ایجاد صلح و امنیت جهانی ایفا میکند.
در مفهوم اسلامی، امنیت وسیله و زمینه برای اهداف متعالی انسانی و وصول به درجات کمال و استفاده مطلوب از فرصتهاست. امنیت با ایجاد فرصت برای استفاده از ظرفیتها و کاهش آسیبها و خطرات برای فرد، خانواده و جامعه، زمینه تقوا و عدالت و رعایت حرمت و حقوق انسانها و دفاع از مظلومان و محرومان را در برابر سلطهگران فراهم میآورد. (گفتمان مهدویت، ج 2، از انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)