زنون حکیم، مردی را بر
ساحل دریا اندوهگین دید که بر دنیا غم میخورد. حکیم به او گفت: بر دنیا غم مخور،
اگر در نهایت توانگری در کشتی بودی و کشتی ات در دریا شکسته بود و در حال غرق شدن
بودی، آیا نهایت آرزوی تو این نبود که نجات یابی به قیمت از دست دادن تمام داراییات؟
گفت: آری، پس به او گفت: اگر بر دنیا فرمانروایی داشتی و همه افراد پیرامونت قصد
کشتن تو را داشتند آیا آرزوی تو نجات یافتن از دست آنان نبود حتی به بهای از دست
دادن هر آنچه داری؟ گفت: آری، گفت اکنون گمان بر، تو همان توانگر هستی و اینک همان
پادشاه که ثروت و قدرت را از دست داده ای ولی جانت را به سلامت حفظ کرده ای. مرد
به سخن او آرام گرفت.
عوامل
شادی آفرین
در
بعضی خانوادهها افرادی هستند که به محض اینکه به مال میرسند چنان مغرور میشوند
که دیگران را از یاد میبرند. شادی در نظر آنان معنایش را عوض میکند، تحقیر و
مسخره کردن دیگران میشود بهانهای برای شادی یا حتی به بهانه عروسی و اینکه یک شب
هزار شب نمیشه گناه را برای خود مباح میکنند. اسلام دین شادی و حلاوت و نشاط
است، اما شادی آمیخته با فساد را تجویز نمیكند و برای مسلمانان سبكسری، و توهین
را به بهانه شادی روا نمیدارد.
در سایه دین است كه شادی واقعی به دست خواهد
آمد. در این سطور به ارائه برخی توصیهها در خصوص این مطلب خواهیم پرداخت:
1.
یکی از عمده ترین راههای خوشبختی در زندگی رضایت و خشنودی به قضا و قدر الهی است.
آن چنان که حضرت علی (ع) میفرماید: اگر به مقدرات الهی راضی شدید زندگی شما شیرین
و گوارا میشود. (غررالحکم ج 3 ص 66) یا در جایی دیگر امام صادق (ع) میفرماید:
«نشاط و شادی در پرتو راضی بودن به رضای خدا و یقین به دست میآید و اندوه و غم در
شک و ناخشنودی به مقدرات الهی حاصل میشود.»
2. كم كردن وابستگیها به دنیا و آرزوهای دور و
دراز در رسیدن به مظاهر دنیا و بهطور كلی زهد و قانع بودن است. زیرا هر چه
وابستگی انسان به مظاهر دنیا و مال و منال و لذّتهای گذرا بیشتر باشد، غم و
افسردگی بیشتری را به دنبال خواهد داشت.
3. انسان سعادتمند انسانی است که بر قدرت لایزال
الهی توکل دارد و در انجام هر کاری حتی موفقیت یا شکست در هر امری را خواست خدا میداند.
4.
برنامه ریزی مناسب به اعضای خانواده این فرصت را میدهد که در هر شرایطی از زندگی
لذت ببرند و با تغییر شرایط سختیها را به نفع خود تغییر دهند.
5. داشتن تفکر مثبت در زندگی و خوشبینی معقول
رمز خوشبختی در زندگی است. منفی نگرها همیشه نیمه خالی لیوان را میبینند. چنین
افرادی عینک بدبینی به چشمان خود دارند، اشتباهات کوچک را بزرگ میشمارند، از کاه
کوه میسازند و بدین صورت زندگی را به کام خود و دیگران تلخ میکنند. اما مثبت
نگرها همیشه نیمه پر لیوان را میبینند، خطاها و لغزشهای دیگران را نادیده میگیرند
و با دید مثبت و منطقی با آنها برخورد میکنند. این قبیل انسانها زندگی را نشاط
انگیز میکنند و در سایه شادی و نشاط است که افراد خانواده و حتی جامعه رشد میکنند
و به شکوفایی میرسند.
6.مهربانیها و اظهار محبتهای کوچک بسیار اهمیت
دارند و خانواده را به کانونی گرم و صمیمی و با طراوت تبدیل میکنند. وقتی شوهر
از سرکار برمیگردد و وارد خانه میشود همسرش به گرمی از او استقبال و به او سلام
میکند. خسته نباشید میگوید و بلافاصله یک استکان چای جلوی او میگذارد. شوهر
بدون درنگ با داشتن تبسمی بر لب از همسرش تشکر و قدردانی میکند و مثلاً میگوید:
از این که چنین همسری دارم خدا را شکر میکنم و به خود میبالم. بدین صورت است که
بذر شادی و نشاط در محیط خانه کاشته میشود. و چه نیکو گفت امام علی (ع) : « در
همه حال با همسرت مدارا کن و با او معاشرت نیکو داشته باش تا زندگی ات گوارا و با
نشاط باشد.»
7.بسیاری از مشکلات و ناراحتیهایی که در جریان
ارتباط با دیگران به وجود میآید ریشه در انتظارات متعارض و مبهم از وظایف و هدفها
دارد. انتظارات نامشخص و مبهم سبب ناراحتی، عدم درک و تفاهم مشترک و از میان رفتن
اعتماد و نهایتاً جوی حاکی از سوء تفاهم شک و تردید و نگرانی در خانواده میگردد.
8. یکی دیگر از عوامل ایجاد شادی و نشاط در
خانواده گشاده رویی است زیرا خوش رویی کینهها را میزداید، انسانها را به همدیگر
نزدیک میکند، دلها را به هم پیوند میدهد، جو حاکم بر خانواده را شاداب و با
طراوت میکند، ارتباط عمیق و عاطفی را سبب میشود و موجب تداوم و استواری محبت و
دوستی در زندگی میشود.
9. انتقاد منصفانه از عملکرد یکدیگر در محیط یک
خانواده صمیمی مورد پذیرش قرار گرفته و موجب تعالی آن خانواده در ابعاد مختلف
خواهد شد. لیکن انتقاد غرض ورزانه بالاخص آنکه به طور مستقیم و مداوم نیز باشد
تبدیل و تعبیر به عیبجویی شده و زمینه ساز اختلافات و منازعات خانوادگی میگردد.
10.
یكی دیگر از عوامل شادی آفرین در زندگی انسان تفریح است روح انسان به تفریح نیاز
دارد بهطوری كه تفریحات سالم از بهترین شادیها و لذتهای سالم و نشاطآور انسان
است.خداوند در قرآن كریم به سیاحت و سفر امر فرمودهاست تا انسان هم از سرنوشت و
سرگذشت گذشتگان آگاهی یابد و عبرت گیرد و هم از زیبایی طبیعت بهره ببرد و شادمان
شود.اگر به تک تک احکام الهی توجه شود نه تنها خانوادهها که افراد جامعه، طعم
شادی واقعی را خواهند چشید.