دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

مدارا

امام علی(ع): بدان كه بس از ایمان به خدای بزرگ، رأس خردمندی مدارا کردن با مردم است و کسی که با مردم به نیکی معاشرت نکند، خیری در او نیست.
مدارا
مدارا

قال علی (ع): «اعلم ان رأس العقل بغد الایمان بالله عزوجل مداراة الناس و لا خير فى من لايعاشر بالمغروفر من لابد من معاشرتها بدان كه بس از ایمان به خدای بزرگ، رأس خردمندی مدارا کردن با مردم است و کسی که با مردم به نیکی معاشرت نکند، خیری در او نیست. (الوافی، فیض کاشانی، ج ۲۶؛ص۲۳۶)

رفق و مدارا
مدارا عبارت از آن است که ناگواری ای که از کسی به تو رسد را متحمل شوی و به روی خود نیاوری و این از جمله صفاتی است که آدمی را در دنیا و آخرت به مراتب بلند و درجات ارجمند می رساند و اغلب کسانی که در دنیا به مرتبه عظیم رسیدند از این صفت جلیله است. و حتی در یک عبارت لطیف امام باقر(ع) میفرمايد: «إن الة رقيق يجب الرفق، ويغطى على الرفق ما لا يغطى على الغنفو" به - راستی خدای عزوجل نرمش کن است و نرمش را دوست دارد و به نرمش عوض و اثری دهد که به سختگیری ندهد. لذا خداوند متعال گوشه ای از این صفت زیبای خویش را به بندگان پاک خود هدیه کرده و به وسیله آن نردبان انسانیت را بنا کرده است.
به لطف خلق توان کرد صید اهل نظر به بند و دام نگیرند مرغ دانا را
مدارا در امور دنیوی و اخروی
در باب معاشرت با مردم و انجام امور دنیوی مثلا آن طور که ممکن است انسان با رفق و مدارا در قلوب مردم تصرف کند، ممکن نیست با ناراحتی و عدم مدارا موفق به امری از امور شود. فرضاً که با شدت و سلطه کسی از انسان اطاعت کند؛ چون قلب او همراه نشود، از خیانت وی نباید ایمن بود. در همین باب حضرت رسول(ص) می فرماید: «اذا أراد الله بعبد خیرا رز قهم الرفق فی معایشهم و اذا أراد بهم شرارزقهم الخرق فی معایشهم» وقتی خداوند برای بندگان نیکی خواهد آنها را در کارهای زندگیشان با مدارا قرین سازد و هنگامی که برایشان بدی خواهد آنها را با درشتی همراه کند.
۲. امور دینی و هدایت بشر و امر به معروف و نهی از منکر
خداوند پس از آن که حضرت موسی و هارون -علیهماالسلام- را مأمور فرمود که پیش فرعون بروند و او را دعوت و ارشاد کنند، از جمله دستوراتی که به آنها می دهد، میفرماید: «اذق با الی فرعون ائهٔ طغی * فقولالهٔ قولا لیناً لعلهٔ یتذ گر آو یخشی»" دل سخت فرعون را-که آنانیتش به جایی رسیده بود که به دعوی الوهیت برخاسته بود- باز با رفق و مدارا بهتر می توان به دست آورد. از این جهت می فرماید:
«بروید پیش فرعون سرکش یاغی، و با او با نرمی و رفق سخن بگویید، شاید این سخن نرم او را متذکر خدا کند و از روز جزا بترسد.» همچنین در تفسیر آیه «قولو للناس حسنا، " امام صادق(ع) می فرماید: "منظور از آیه همه مردم، اعم از مؤمنان و مخالفان است؛ با مؤمنان باید با خوش روی روبهرو شد و با مخالفان نیز باید با مدارا سخن گفت تا آنها را به سوی دین و مکتب جذب نمود و به آسانی، خود و مؤمنان را از گزندشان محفوظ داشت."
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است با دوستان مروت با دشمنان مدارا مدارا کلید آرامش در همسرداری یکی از وظایف اخلاقی همسران نسبت به یکدیگر رفق و مدار است؛ بدین معنا که در مقابل عیب ها و کاستیهای همسر و رفتار ناخوشایند او برخورد تند و خشن نداشته باشیم و با صمیمیت و دوستی با او رفتار کنیم. طبیعی است که هر یک از زن و مرد در رفتار خود کاستی هایی دارند که از نظر دیگری ناخوشایند تلقی می شود، البته معنای مدارای با همسر این نیست که نسبت به عیب ها و رفتار ناپسند او بی اعتنا باشیم، بلکه بدین معناست که در مورد اصلاح همسر ملاحظه ظرفیت او را کرده و بیش از توانش از او انتظار نداشته باشیم و به طور کلی در مورد ویژگی های نامطلوب او رفتاری بزرگوارانه پیشه کنیم. پس ای برادر از غلظت و درشتی در گفتار و کردار بپرهیز که آن صفتی است خبیث که موجب نفرت مردم و باعث اختلال در امور زندگی می شود؛ لذا حق تعالی پیغمبر خود را به کلمه مبارکه ارشاد فرمود: «و لو کنت فظا غلیظ القلب لا انفضوا من حولک» اگر خشن و سنگ دل بودی، از اطراف تو پراکنده می شدند.
و ضد این صفت خبیثه رفق و نرمی در افعال و اقوال است و آن در همه کارها خوب است.
مهمی که بسیار مشکل بود برفق و مدارا توان ساختن توان ساخت کاری نرمی چنان که نتوان بتیر و سنان ساخت

نراقی، ملا احمد؛ معراج السعاده، قم، انتشارات قائم آل محمد، چاپ هفتم، ص ۱۹۷. ". مازندرانی، محمدصالح بن احمد، شرح الکافی - الاصول و الروضهٔ (المولی صالح المازندرانی)، ۱۲ جلد، المکتبهٔ الاسلامیهٔ، تهران، چاپ اولی، ۱۳۸۲ق، ج ۸، ص ۳۲۵.
پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحهٔ (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول صلی الله علیه و آله)، ۱ جلد، دنیای دانش، تهران، چاپ چهارم، ۱۳۸۲ش، ص ۱۸۴.
خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص ۳۱۶.
بقره، ۸۳.
یوسفیان، نعمت الله؛ الهامی نیا، علی اصغر، اخلاق اسلامی، مصر
آل عمران، ۱۵۳. . کراجکی، محمدبن علی - قمی، عباس، نزهة النواظراترجمه معدن الجواهر، ۱ جلد، اسلامیه، تهران، چاپ اول ، بیتا

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.

پر بازدیدترین ها

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

قرآن کریم که بزرگترین معجزه پیامبراکرم(ص) است و تمام آنچه را که بشر برای هدایت نیاز داشته ودر آن آمده است، کاملترین نسخه برای آرامش روح است.
تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان ʆ) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

تعامل اعراب مسلمان و ایرانیان (6) نقش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در فتح ایران

این نوشتار در نقد سلسله مقالاتی است که فتح ایران توسط اعراب مسلمان را یکی از مقاطع تلخ تاریخ معرفی نموده‌اند.
Powered by TayaCMS