8 بهمن 1396, 17:44
قال رسول الله(ص):«أربعٌ إذاکنّ فیک فلاعلیکَ مافاتَکَ من الدّنیاصدقُ الحدیثِ و حفظُ الأمانهِ و حسنُ الخلقِ و عفّهُ مطعمٍ»(نهج الفصاحه،حدیث251)
بدون شک دو صفت راستی و درستی(صدق و امانت)بارزترین نشانه شخصیت هر انسانی است. بلکه نام انسان را بدون این دو نمی‌توان بر کسی گذارد و ایندو از یک ریشه مشترک منشعب می‌شوند؛ چرا که راستگویی چیزی جز امانت در ادای سخن نیست، همانطوری که امانت نیز چیزی جز صداقت در عمل نمی‌باشد. شاید به همین ملاحضه است که در روایات صدق الحدیث و اداء الأمانه با هم ذکر شده و در گفتگوهای معمولی نیز راستی و درستی را با هم می‌آورند.[1] بنابر این صدق و کذب دارای معنای گسترده‌ای است، همچنانکه صدق و کذب در سخن و گفتار می‌باشد؛ همچنین شامل اعمال و رفتار نیز می‌شود.[2] خداوند در قرآن به مؤمنان دستور می‌دهد که پرهیزگار بوده و با صادقان باشند.
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ کُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ»[3]
اى کسانى که ایمان آورده‌اید! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، و با صادقان باشید.
صادق کسى است که داراى ایمان به تمام مقدّسات و بدنبال آن عمل در تمام زمینه‌ها باشد.[4] افراد راستگو معمولا افرادی شجاع ، صریح، با اخلاص، کم طمع و خالی از تعصّب‌های غلط و حبّ و بغض‌های افراطی هستند چرا که راستگویی بدون اینها ممکن نیست. به عکس افراد دروغگو معمولاً ترسو، ریاکار، طمّاع، متعصّب و لجوج و یا گرفتار حبّ و بغض‌های غلط می‌باشند.[5] در روایات وارد شده که انسان برای اینکه دیگران را بشناسد به نماز و عبادت آنها نگاه نکند بلکه به راستی و درستیشان نگاه کند، چرا که صدق و راستیِ افراد بهترین ملاک برای پی بردن به شخصیّت واقعی افراد است.[6] امام صادق (ع)در این باره می‌فرمایند:
«لا تَنظرُوا إلى طولِ رکوعِ الرّجلِ و سجودِهِ فانّ ذلک شى‌ءٌ قد اعتاده فلو ترَکَهُ إستوحشَ لذلک و لکن انظرُوا الى صدقِ حدیثِهِ و أداءِ أمانتِهِ»[7]
به طول رکوع و سجود افراد نگاه نکنید چرا که ممکن است به این کار عادت کرده باشد و اگر آن را ترک کند به وحشت بیفتد؛ بلکه برای شناخت افراد به راستگویی و اداء امانت او نگاه کنید.
کتابخانه هادی
پژوهه تبلیغ
ارتباطات دینی
اطلاع رسانی
فرهیختگان