اخلاق هنجاری و اصول اخلاقی

بخش اندیشه:
فلسفه اخلاق، شاخه‌اى از فلسفه است که به تفکر فلسفى در باب اخلاق، مسائل و احکام آن مى‌پردازد. دو حوزه اصلى فلسفه اخلاق، اخلاق هنجارى و فرااخلاق است. در قرن بیستم و در میان فیلسوفان تحلیلی، میان این دو حوزه اخلاقی، تمایزى مبنایى برقرار شد. فرااخلاق بررسى فلسفى ماهیت، توجیه، عقلانیت، شرایط صدق و شان احکام و اصول اخلاقى است. احکام و اصولى که بدون مضمون خاصشان در نظر گرفته مى‌شوند. بنابراین از آنجا که فرااخلاق، اخلاق و اصول اخلاقى را موضوع بررسى خود قرار مى‌دهد، آن را نوعى مطالعه درجه دوم دانسته‌اند. در مقابل نظریه‌هاى اخلاق هنجاری، خود گزاره‌هایى اخلاقى هستند و بنابراین اخلاق هنجاری، مطالعه درجه اول است. مطالعات هنجارى اخلاق را از حیطه فلسفه اخلاق خارج کردند. چنین تفکرى چندان به طول نینجامید و امروزه اخلاق هنجارى یکى از مهمترین موضوعات مورد بررسى فیلسوفان اخلاق است. فلاسفه معاصر اگرچه به موضوعات فرااخلاقى همچون مباحث روانشناسی، معرفت شناسى و وجودشناسى و معناشناسى اخلاق اهمیت شایانى مى‌دهند، در آشکار نمودن مواضع هنجارى خود نیز احساس آزادى بیشترى مى‌کنند. فلسفه اخلاق معاصر را مى‌توان چالشى میان دو سنت واقع گرایى وغیرشناخت گرایى دانست. واقع گرایى اخلاقی، مدعیات اخلاقى را گزاره‌هایى صدق و کذب پذیر و بیانگر باورهایى نسبت به واقعیت مى‌داند. در مقابل غیرشناخت واقع‌گرایی، معتقد است که مدعیات اخلاقى بیانگر هیچ‌گونه باورى نیستند و بنابراین نمى‌توانند واقعا صادق و یا کاذب باشند. بر طبق دیدگاه غیر شناخت گرایی، مدعیات اخلاقى صرفا بیان احساسات نگرش‌ها یا توصیه‌هاى عملى هستند.

منبع : روزنامه رسالت

جدیدترین ها در این موضوع

پر بازدیدترین ها

اخلاق، سیاست، سرمایه اجتماعی‌

اخلاق، سیاست، سرمایه اجتماعی‌ دکتر علی ملک‌پور- عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ‌ ارتباط و آمیختگی میان اخلاق، سیاست و سرمایه اجتماعی چندان است که نمی‌توان این نسبت را نادیده انگاشت،‌ همسویی سیاست و اخلاق موجب توسعه سرمایه اجتماعی است و گسترش و تعمیق سرمایه .... 3 مهر 1386, 0:0

نسبیت گرایی در اخلاق

نسبیت‌گرایی در اخلاق به طور کلی عبارت از گرایشی است که معتقد است هیچ امر ثابت و مطلقی در اخلاق وجود ندارد و نسبیت بر تمام عرصه‌های آن حاکم است. از نظر یک نسبیت‌گرا هر کس می‌تواند ارزش‌های اخلاقی شخصی خود را داشته و مطابق آنها عمل نماید و کسی حق ندارد چیزی را بر او تحمیل نماید در مقابل خود این شخص نیز نباید ارزش‌های خود را عمومیت بخشیده و از دیگران انتظار داشته باشد که همانند او، ارزش‌های یکسانی داشته باشند. 28 مرداد 1386, 0:0

پلورالیسم اخلاقی

واژه‌ پلورالیسم به معنای کثرت‌گرایی و مکتب اصالت کثرت است. اما اصطلاح پلورالیسم اخلاقی به نظریه‌ای اطلاق می‌شود که معتقد است مفاهیم، ارزش‌ها، الزام‌ها و حتی اصول بنیادین اخلاق ذاتاً مختلف بوده، از این رو ارایه یک نظام اخلاقی هماهنگ و فراگیر امکان ندارد. البته پلورالیسم اخلاقی، منطقاً مساوی با نسبیت‌گرایی اخلاقی نیست؛ زیرا این نظریه ارزش‌های اخلاقی را سابژیکتیو و یا محصول سلیقه یا فرهنگ خاص نمی‌داند و در اینکه می‌توان درباره ارزش‌ها، احکام معتبر عینی صادر کرد، با رئالیسم اخلاقی هم عقیده است. و اساساً اخلاقی بودن یک حکم را محصول یک سری قیود عقلی می‌داند؛ اما معتقد است که احکام اخلاقی تماماً... 23 آبان 1386, 0:0

حقوق بدون اخلاق معنایی ندارد

دکتر کاتوزیان در باب نسبت «اخلاق و حقوق» معتقد است: حکمایی که در کار اجتماع اندیشه می کنند به این نتیجه رسیده اند که اگر اخلاق را از کنار حقوق برداریم زیبایی ، لطافت و حسن را برداشته ایم و تنها از حقوق ، زور را باقی گذاشته ایم. این استاد حقوق دانشگاه تهران در ادامه سلسله نشست های «انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری» که در مرکز پژوهشی توسعه مدیریت برگزار شد، سخنان خود را در دو بخش ارائه کرد و ابتدا به تعریف اخلاق پرداخت و سپس نسبت اخلاق با حقوق را مورد بررسی قرار داد و با بیان اقسام مختلف اخلاق اعم از اخلاق برترین... 26 آبان 1386, 0:0

جریانات اخلاق معاصر

یکی از مهمترین دلایل برتری انسان بر حیوانات ، داشتن حس اخلاقی است. آدمی خیر و شر یا نیک و بد را می شناسد اما حیوانات اینها را نمی شناسد و تنها انسان است که توانایی فهم نیک و بد را دارد... 7 آذر 1386, 0:0