دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

ارزش علم

فضیلت و برتری عالم بر عابد مانند فضیلت و برتری من بر سایر پیامبران است.
ارزش علم
ارزش علم

ارزش علم

قال رسول الله: «فضلُ العالمِ علی العابدِ کفضلی علی سائر الأنبیاءِ»(حسن بن ابی الحسن دیلمی، اعلام الدین، ص81)

فراگیری علم و دانش یکی از چیزهایی است که در اسلام همواره بر آن تأکید شده است و احادیث فراوانی در فضیلت و برتری آن وارد شده است. حضرت علی (ع) خطاب به یکی از اصحاب خود به‌نام کمیل چنین می‌فرماید:

« یا کمیلُ العلمُ خیرٌ مِن المالِ، العلمُ یَحرسُک و أنت تحرُسُ المالَ و المالُ تنقُصُهُ النّفقهُ و العلمُ یزکُو علی الإنفاق و صنیعُ المالِ یزولُ بزوالِهِ »

ای کمیل! دانش بهتر از مال است. زیرا علم، نگهبان تو است و مال را تو باید نگهبان باشی. مال با بخشش کاستی پذیرد؛ اما علم با بخشش فزونی گیرد و مقام و شخصیتی که با مال به‌دست آمده با نابودی مال، نابود می‌گردد.[1]

حضرت علی (ع) درباره برتری علما و دانشمندان می‌فرمایند:

ثروت‌اندوزان بی‌تقوا مرده‌اند، گرچه به‌ظاهر زنده‌اند؛ اما دانشمندان تا دنیا برقرار است زنده‌اند، بدن‌هایشان گرچه در زمین پنهان است، اما یاد آنها در دلها همیشه زنده است.[2]

در روایات وارد شده است که برتری عالم بر عابد مانند برتری پیامبر بر پایین‌ترین مردم است. پیامبرگرامی اسلام در رابطه با برتری عالم چنین می‌فرمایند:

«فضلُ العالمِ علی العابدِ کفضلی علی أدناکُم، ثم قال: إنّ اللهَ و ملائکتَه و أهلَ الأرضِ حتّی النَّمله فی حُجرها و حتّی الحُوت فی البحرِ لیصلّون علی مُعلِّمی النّاسِ الخیرَ»[3]

برتری عالم بر عابد مانند برتری من بر پایین‌ترین شما است. سپس پیامبر(ص) فرمودند: همانا خداوند و فرشتگان و اهل زمین حتی مورچه در خانه‌اش و ماهی در دریا بر کسانی که به مردم خوبی‌ها را یاد می‌دهند، صلوات می‌فرستند.

    پی نوشت:
  • [1]. نهج البلاغه، محمد دشتی، لقمان، 1379، چاپ سوم، حکمت 147.
  • [2]. همان.
  • [3]. علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، موسسه الوفاء، 1404هق، ج61،ص244، باب10.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

Powered by TayaCMS